ابوسلمی راعی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۳۲

مقدمه

نامش حریث^[۱] است و چنان که از نسبتش پیداست، پیشه چوپانی داشت و به رسول خدا (ص) خدمت می‌کرد^[۲]. ابن منده ابوسلمی را کنیه اسلم، اسود راعی (اسود راعی نام غلام دیگر رسول خدا (ص) است) دانسته و گفته است وی در خیبر به شهادت رسید و ابوسلام از طریق او از رسول خدا روایت دارد^[۳]. در حالی که نه اسم ابو سلمی، اسلم است و نه در خیبر به شهادت رسیده، بلکه نام او حریث است و ابوسلام نیز به دلیل تابعی بودنش نمی‌تواند بدون واسطه از کسی که در خیبر به شهادت رسیده روایت کند، بنابراین، ابوسلمی غیر از اسلم (اسود راعی) است و ابن منده اخبار این دو را به هم آمیخته است^[۴]. ابوسلمی راعی روایت دارد و نام راوی او، ابوسلام اسود است که همین منشأ اشتباه ابن منده شده و او خیال کرده اسود، نام ابوسلمی است؛ چنان که ابن ابی عاصم^[۵]، طبرانی^[۶]، مزی^[۷] و ابونعیم^[۸] هنگام نقل روایت ذیل، از راوی با عنوان ابوسلام اسود یاد کرده‌اند.

ابوسلام اسود^[۹] گفته است: از ابوسلمی، چوپان آن حضرت چنین شنیدم - ابن جابر در حدیث خود افزوده است که ابو سلمی را در مسجد کوفه دیدم و چنین شنیدم که می‌گفت: رسول خدا (ص) فرمود: "بَه بَه! پنچ چیز در ترازوی عمل چقدر سنگین و پرارزش است: «سُبْحانَ اللهِ، وَ الْحَمْدُ لِلهِ، وَ لا إلهَ إلاّ اللهُ، وَ اللهُ أکْبَرُ» و پنجمی مرگ فرزند صالح و شایسته‌ای است که از شخص مسلمانی بمیرد و او، آن را در راه خدا حساب کند"^[۱۰]. عباد بن عبدالصمد می‌گوید: من این روایت را در کوفه از مردی از یاران رسول خدا (ص) که خدمتکار آن حضرت نیز بود شنیدم و از او پرسیدم: ای بنده خدا! تو خدمتکار آن حضرت بودی؟ گفت: بلی من برای او چوپانی می‌کردم. سپس گفت: آیا می‌خواهی آنچه را شنیده‌ام بازگو کنم. سپس روایت پیش گفته را نقل کرد^[۱۱]. این روایت را به ثوبان، خدمتکار دیگر آن حضرت نیز نسبت داده‌اند^[۱۲].

ابوسلمی در روایت دیگر می‌گوید: از رسول خدا (ص) شنیدم که فرمود: "کسی که خداوند متعال را ملاقات کند، در حالی که به وحدانیت خداوند و رسالت محمد شهادت بدهد و به روز قیامت و حساب در آن روز ایمان داشته باشد، وارد بهشت می‌شود". عباد بن عبدالصمد می‌گوید: به ابوسلمی گفتم: آیا این سخنان را خود از رسول خدا (ص) شنیدی؟ انگشتانش را در گوشش گذاشت و گفت: نه یک بار، نه دو بار، نه سه بار و نه چهار بار بلکه بارها این را از آن حضرت شنیده‌ام"^[۱۳]. از او در شمار صحابه ساکن کوفه یاد شده است^[۱۴]^[۱۵]

منابع

محمدی، رمضان، مقاله «ابوسلمی راعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

↑ تصحیف شده به کریب؛ ابن حجر، ج۵، ص۴۹۲.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱؛ ذهبی، ج۲، ص۱۷۵؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۰۳؛ همو، الاصابه، ج۷، ص۱۶۰.
↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۱۴.
↑ ابونعیم، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۷۰.
↑ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.
↑ مسند، ج۱، ص۳۵۷ و ج۱، ص۴۵۵.
↑ مزی، ج۳۳، ص۳۶۹.
↑ ابونعیم، ج۱، ص۲۵۴.
↑ راوی از ابو سلمی؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱ و ج۶، ص۱۲۶؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۳۷؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۳۴۸؛ خلیفة بن خیاط، ص۲۰۸.
↑ ابونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.
↑ أبونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ طبرانی، مسند، ج۱، ص۴۵۴.
↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.
↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۴۹.
↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابوسلمی راعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۵۹-۳۶۰.

[1] تصحیف شده به کریب؛ ابن حجر، ج۵، ص۴۹۲.

[2] ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱؛ ذهبی، ج۲، ص۱۷۵؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۰۳؛ همو، الاصابه، ج۷، ص۱۶۰.

[3] ابن اثیر، ج۱، ص۲۱۴.

[4] ابونعیم، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۷۰.

[5] ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.

[6] مسند، ج۱، ص۳۵۷ و ج۱، ص۴۵۵.

[7] مزی، ج۳۳، ص۳۶۹.

[8] ابونعیم، ج۱، ص۲۵۴.

[9] راوی از ابو سلمی؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.

[10] ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱ و ج۶، ص۱۲۶؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۳۷؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۳۴۸؛ خلیفة بن خیاط، ص۲۰۸.

[11] ابونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.

[12] أبونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ طبرانی، مسند، ج۱، ص۴۵۴.

[13] ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.

[14] ابن اثیر، ج۶، ص۱۴۹.

[15] محمدی، رمضان، مقاله «ابوسلمی راعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۵۹-۳۶۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 نامش [[حریث]]<ref>تصحیف شده به کریب؛ ابن حجر، ج۵، ص۴۹۲.</ref> است و چنان که از نسبتش پیداست، پیشه [[چوپانی]] داشت و به [[رسول خدا]] {{صل}} [[خدمت]] می‌کرد<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱؛ ذهبی، ج۲، ص۱۷۵؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۰۳؛ همو، الاصابه، ج۷، ص۱۶۰.</ref>. [[ابن منده]] ابوسلمی را [[کنیه]] [[اسلم]]، [[اسود راعی]] (اسود راعی نام [[غلام]] دیگر رسول خدا {{صل}} است) دانسته و گفته است وی در [[خیبر]] به [[شهادت]] رسید و ابوسلام از طریق او از رسول خدا [[روایت]] دارد<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۱۴.</ref>. در حالی که نه اسم ابو [[سلمی]]، اسلم است و نه در خیبر به شهادت رسیده، بلکه نام او حریث است و ابوسلام نیز به دلیل [[تابعی]] بودنش نمی‌تواند بدون واسطه از کسی که در خیبر به شهادت رسیده روایت کند، بنابراین، ابوسلمی غیر از اسلم (اسود راعی) است و ابن منده [[اخبار]] این دو را به هم آمیخته است<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۷۰.</ref>. ابوسلمی راعی روایت دارد و نام [[راوی]] او، ابوسلام اسود است که همین منشأ [[اشتباه]] ابن منده شده و او [[خیال]] کرده اسود، نام ابوسلمی است؛ چنان که [[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.</ref>، [[طبرانی]]<ref>مسند، ج۱، ص۳۵۷ و ج۱، ص۴۵۵.</ref>، مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۳۶۹.</ref> و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۵۴.</ref> هنگام [[نقل روایت]] ذیل، از راوی با عنوان ابوسلام اسود یاد کرده‌اند.
-ابوسلام اسود<ref>راوی از ابو سلمی؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.</ref> گفته است: از ابوسلمی، چوپان آن [[حضرت]] چنین شنیدم - [[ابن جابر]] در [[حدیث]] خود افزوده است که ابو سلمی را در [[مسجد کوفه]] دیدم و چنین شنیدم که می‌گفت: رسول خدا {{صل}} فرمود: "بَه بَه! پنچ چیز در ترازوی عمل چقدر سنگین و پرارزش است: {{متن حدیث|سُبْحانَ اللهِ، وَ الْحَمْدُ لِلهِ، وَ لا إلهَ إلاّ اللهُ، وَ اللهُ أکْبَرُ}} و پنجمی [[مرگ]] فرزند [[صالح]] و شایسته‌ای است که از شخص [[مسلمانی]] بمیرد و او، آن را در [[راه خدا]] حساب کند"<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱ و ج۶، ص۱۲۶؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۳۷؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۳۴۸؛ خلیفة بن خیاط، ص۲۰۸.</ref>. عباد بن عبدالصمد می‌گوید: من این [[روایت]] را در [[کوفه]] از مردی از [[یاران رسول خدا]] {{صل}} که خدمتکار آن [[حضرت]] نیز بود شنیدم و از او پرسیدم: ای [[بنده]] [[خدا]]! تو خدمتکار آن حضرت بودی؟ گفت: [[بلی]] من برای او [[چوپانی]] می‌کردم. سپس گفت: آیا می‌خواهی آنچه را شنیده‌ام بازگو کنم. سپس روایت پیش گفته را نقل کرد<ref>ابونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.</ref>. این روایت را به [[ثوبان]]، خدمتکار دیگر آن حضرت نیز نسبت داده‌اند<ref>أبونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ طبرانی، مسند، ج۱، ص۴۵۴.</ref>.
+ابوسلام اسود<ref>راوی از ابو سلمی؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷.</ref> گفته است: از ابوسلمی، چوپان آن [[حضرت]] چنین شنیدم - [[ابن جابر]] در [[حدیث]] خود افزوده است که ابو سلمی را در [[مسجد کوفه]] دیدم و چنین شنیدم که می‌گفت: رسول خدا {{صل}} فرمود: "بَه بَه! پنچ چیز در ترازوی عمل چقدر سنگین و پرارزش است: {{متن حدیث|سُبْحانَ اللهِ، وَ الْحَمْدُ لِلهِ، وَ لا إلهَ إلاّ اللهُ، وَ اللهُ أکْبَرُ}} و پنجمی [[مرگ]] فرزند [[صالح]] و شایسته‌ای است که از شخص [[مسلمانی]] بمیرد و او، آن را در [[راه خدا]] حساب کند"<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۱ و ج۶، ص۱۲۶؛ ابن ابی عاصم، ج۱، ص۳۴۷؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۳۷؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۳۴۸؛ خلیفة بن خیاط، ص۲۰۸.</ref>. عباد بن عبدالصمد می‌گوید: من این [[روایت]] را در [[کوفه]] از مردی از [[یاران رسول خدا]] {{صل}} که خدمتکار آن [[حضرت]] نیز بود شنیدم و از او پرسیدم: ای [[بنده خدا]]! تو خدمتکار آن حضرت بودی؟ گفت: [[بلی]] من برای او [[چوپانی]] می‌کردم. سپس گفت: آیا می‌خواهی آنچه را شنیده‌ام بازگو کنم. سپس روایت پیش گفته را نقل کرد<ref>ابونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.</ref>. این روایت را به [[ثوبان]]، خدمتکار دیگر آن حضرت نیز نسبت داده‌اند<ref>أبونعیم، ج۲، ص۸۱۷؛ طبرانی، مسند، ج۱، ص۴۵۴.</ref>.
 ابوسلمی در روایت دیگر می‌گوید: از [[رسول خدا]] {{صل}} شنیدم که فرمود: "کسی که [[خداوند متعال]] را [[ملاقات]] کند، در حالی که به [[وحدانیت]] [[خداوند]] و [[رسالت]] [[محمد]] [[شهادت]] بدهد و به [[روز قیامت]] و حساب در آن [[روز]] [[ایمان]] داشته باشد، وارد [[بهشت]] می‌شود". [[عباد بن عبدالصمد]] می‌گوید: به ابوسلمی گفتم: آیا این سخنان را خود از رسول خدا {{صل}} شنیدی؟ انگشتانش را در گوشش گذاشت و گفت: نه یک بار، نه دو بار، نه سه بار و نه چهار بار بلکه بارها این را از آن حضرت شنیده‌ام"<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۰.</ref>. از او در شمار [[صحابه]] ساکن کوفه یاد شده است<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۴۹.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوسلمی راعی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۵۹-۳۶۰.</ref>