محمد بن سائب کلبی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| موضوع مرتبط = مفسران | | موضوع مرتبط = مفسران | ||
| عنوان مدخل = محمد بن سائب کلبی | | عنوان مدخل = محمد بن سائب کلبی | ||
| مداخل مرتبط = [[محمد بن سائب کلبی در علوم قرآنی | | مداخل مرتبط = [[محمد بن سائب کلبی در علوم قرآنی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[ابونضر محمد بن سائب بن بشر نسابه کلبی اخباری کوفی]] [[اهل کوفه]]<ref>الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.</ref> و از [[قبیله کلب بن وبره]]<ref>الاعلام ۶/۱۳۳.</ref> یا [[بنی عبدود]] بود <ref>تهذیب الکمال ۲۵/۲۴۷.</ref> و از [[اصحاب امام باقر]] و [[امام صادق]] {{ع}}<ref>رجال الطوسی ۱۳۶ و ۲۸۹.</ref> به شمار می‌‌رفت و از [[امام باقر]] و امام صادق {{ع}}<ref>رجال ابن داود ۳۱۲.</ref> و افرادی چون [[شعبی]]،<ref>میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.</ref> [[ابوصالح مولی ام‌هانی|ابی‌صالح]]<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۸.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است و محدثانی چون فرزندش هشام،<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.</ref> ثوری<ref>الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.</ref> و ابومعاویه<ref>میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.</ref> از او [[حدیث]] نقل کرده‌اند. | [[ابونضر محمد بن سائب بن بشر نسابه کلبی اخباری کوفی]] [[اهل کوفه]]<ref>الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.</ref> و از [[قبیله کلب بن وبره]]<ref>الاعلام ۶/۱۳۳.</ref> یا [[بنی عبدود]] بود <ref>تهذیب الکمال ۲۵/۲۴۷.</ref> و از [[اصحاب امام باقر]] و [[امام صادق]] {{ع}}<ref>رجال الطوسی ۱۳۶ و ۲۸۹.</ref> به شمار می‌‌رفت و از [[امام باقر]] و امام صادق {{ع}}<ref>رجال ابن داود ۳۱۲.</ref> و افرادی چون [[شعبی]]،<ref>میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.</ref> [[ابوصالح مولی ام‌هانی|ابی‌صالح]]<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۸.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است و محدثانی چون فرزندش هشام،<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.</ref> ثوری<ref>الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.</ref> و ابومعاویه<ref>میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.</ref> از او [[حدیث]] نقل کرده‌اند. | ||
نسخهٔ ۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۱۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مفسران است. محمد بن سائب کلبی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: محمد بن سائب کلبی در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابونضر محمد بن سائب بن بشر نسابه کلبی اخباری کوفی اهل کوفه[۱] و از قبیله کلب بن وبره[۲] یا بنی عبدود بود [۳] و از اصحاب امام باقر و امام صادق (ع)[۴] به شمار می‌‌رفت و از امام باقر و امام صادق (ع)[۵] و افرادی چون شعبی،[۶] ابی‌صالح[۷] و دیگران روایت کرده است و محدثانی چون فرزندش هشام،[۸] ثوری[۹] و ابومعاویه[۱۰] از او حدیث نقل کرده‌اند.
وی از شاگردان ابی صالح، جریر و فرزدق بود[۱۱] و از علمای کوفه محسوب می‌‌شد و در تفسیر و تاریخ گذشتگان[۱۲] تبحر داشت و به همین جهت سلیمان بن علی عباسی، والی بصره، منزلش را محل تدریس ایشان قرار داد تا برای مردم تفسیر قرآن بگوید.[۱۳] برخی از رجال‌نویسان اهل سنت او را در نقل حدیث ضعیف دانسته‌اند و برخی معتقدند که او از سبئی‌ها، پیروان عبدالله بن سبأ، می‌‌باشد که اعتقاد دارند که حضرت علی (ع) زنده است و ظهور خواهد کرد و دنیا را پُر از عدل و داد می‌‌کند، بعد از اینکه پُر از ظلم و جور شده باشد.[۱۴] رجالیون وی را امامی مذهب دانسته‌اند.[۱۵] ایشان دارای تألیفاتی بوده که از آن جمله است: تفسیر القرآن[۱۶] آیات الاحکام[۱۷] تقسیم القرآن[۱۸] و غریب القرآن.[۱۹] وی سرانجام به سال ۱۴۶هـ در کوفه از دنیا رفت[۲۰].[۲۱]
جستارهای وابسته
- سائب بن بشر کلبی (پدر)
- هشام بن محمد بن سائب کلبی (فرزند)
- عبدالرحمن بن بشر کلبی کوفی (عمو)
- عبید بن بشر کلبی کوفی (عمو)
- دانش تفسیر قرآن
- مفسران اهل سنت
- تفسیر کلبی
محمد بن سائب کلبی
از شاگردان امام محمد باقر و امام جعفر صادق(ع) بود. به گفته ابن ندیم، او نخستین کسی است که در علم تفسیر کتاب نوشته و تفسیرش بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین تفاسیر آن زمان‌ها بوده است. نام کتابش «احکام القرآن»، و آن را از ابن عباس روایت کرده بود. کلبی در سال ۱۴۶ از دنیا رفت. سیوطی که شافعی و قاسم بن اصبغ بیانی قرطبی را نخستین کسانی دانسته است که در تفسیر، کتاب نوشته‌اند، اشتباه کرده است؛ زیرا شافعی در سال ۲۰۴ و قرطبی در سال ۳۴۰ از دنیا رفته‌اند. شاید منظور سیوطی اولین اشخاص از اهل تسنن باشد[۲۲].[۲۳]
منابع
پانویس
- ↑ الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.
- ↑ الاعلام ۶/۱۳۳.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۵/۲۴۷.
- ↑ رجال الطوسی ۱۳۶ و ۲۸۹.
- ↑ رجال ابن داود ۳۱۲.
- ↑ میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۸.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.
- ↑ الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.
- ↑ میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۹.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۱۰۷.
- ↑ الاعلام ۶/۱۳۳.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۹.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۱۰۷.
- ↑ الذریعه ۱/۳۰.
- ↑ الذریعه ۴/۳۸۸.
- ↑ الذریعه ۱۶/۴۹.
- ↑ المعارف ۵۳۵.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۷۳۲-۷۳۳.
- ↑ تأسیس الشیعه، ص۳۲۱-۳۲۵.
- ↑ رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی ص ۴۸۵.