بصیرت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۱۶

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث بصیرت است. "بصیرت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل بصیرت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

واژه بصیرت به‌معنای بینش، بینایی، روشن‌بینی و دانایی است و در کتاب‌های لغت عرب در معنای دلیل، حجت، برهان و بینایی دل معنا شده است. واژه بصیرت در قرآن کریم و احادیث نیز در مفاهیم متشابهی مانند دلالتی که موجب آگاهی می‌شود و دلایلی که به یاری آن آدمی راه هدایت را از گمراهی تشخیص می‌دهد، به‌کار رفته است. برای نمونه بیشتر مترجمان و مفسران قرآن کریم واژه "بصائر" را در آیات ۱۰۴ سوره انعام و ۲۰۳ سوره اعراف، به‌معنای حجت‌ها و دلایل و بینات دانسته‌اند^[۱].
امام علی (ع) در مواردی به تبیین مفهوم بصیرت پرداخته‌اند. در نظر ایشان بصیرت، نعمتی است که به انسان اعطا شده است و آدمی خود باید در جهت به‌کارگیری آن بکوشد^[۲]. از این‌رو بر داشتن بصیرت در موضع‌گیری‌ها تأکید دارد و می‌فرماید: کسی را یافتم که پیرو حاملان علم بود، ولی در شناخت رمز و راز علم بصیرتش نبود؛ در اولین شبهه که بر او عارض می‌شد، شک و تردید در دلش شراره می‌افروخت^[۳]^[۴].
امام (ع) در مواردی به عواملی که موجب پدیداری بصیرت در آدمی می‌شود اشاره داشته‌اند. از جمله عوامل ایجاد بصیرت می‌توان به تمسک به قرآن کریم، عبرت از روزگار و ذکر حق اشاره کرد. نزد امام، نگاه بصیرانه به زندگی موجب می‌شود آدمی محدوده زندگی را فراتر از دنیای فانی بیند و در تفکر خویش فردی معاداندیش باشد: دنیا منتهای دیده نابیناست که نگاهش از آن درنمی‌گذرد و آنچه را که در آن سوی آن است، نمی‌بیند. آن‌که اهل بصیرت است، دیدگان می‌گشاید و می‌داند که در آن‌سوی آن، سرای آخرت است. اهل بصیرت از دنیا دل برمی‌کند و آن‌که دیده باطنش نابیناست از آن دل برنمی‌کند. بینا برای آخرت توشه برمی‌گیرد و نابینا برای زندگی دنیا^[۵]^[۶].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

دانشنامه نهج البلاغه ج۱؛

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 168- 169.
↑ نهج البلاغه، حکمت ۱۴۹ و خطبه ۲۰۷
↑ نهج البلاغه، حکمت ۱۳۹
↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 169.
↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۳۳
↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 169.

[1] دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 168- 169.

[2] نهج البلاغه، حکمت ۱۴۹ و خطبه ۲۰۷

[3] نهج البلاغه، حکمت ۱۳۹

[4] دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 169.

[5] نهج البلاغه، خطبه ۱۳۳

[6] دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 169.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{خرد}}
+{{ویرایش غیرنهایی}}
 {{امامت}}
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">