بحث:ویژگی‌های منتظران راستین امام مهدی چیست؟ (پرسش)

۱. آقای کوثری؛

ابراهیم کوثری آقای ابراهیم کوثری، در مقاله «انتظار و وظایف منتظران» در این‌باره گفته است: «جامعه منتظر در عصر غیبت کبری، با شناخت از وظایف خود، از امتحانات سر بلند و موفق بیرون می‌آید‌. امام سجاد (ع) در روایتی، سه اصل را برای منتظران مهدی در عصر غیبت بیان فرموده است: « إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَيْبَتِهِ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِينَ لِظُهُورِهِ... الدُّعَاةُ إِلَى دِينِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً». جامعه منتظر مهدی (ع)، در زمان غیبت سه اصل را باور دارند: در زمان غیبت، قایل به امامت منجی است که خداوند در قرآن وعده داده است‌. منتظر ظهور مهدی(ع) هستند و این باور، برایش حتمی و جهش‌آور است. در نهان و آشکار، به سوی خدا فرا می‌‌خوانند. بنابراین، انتظار ظهور به معنای رفع مسئولیت شخصی و اجتماعی نیست‌، بلکه اهتمام به انجام مسئولیت است‌. آشفتگی‌‌های دوران غیبت و مشکلات جامعه بشری، امتحان بزرگ است که دینداران در این دوره در بوته آزمایش گذاشته می‌‌شود؛ زیرا مسلمانی، ادّعای پیروی از مهدیالگو:عج و انتظار ظهور حکومت جهانی او‌، با زبان نیست‌؛ باید دوستداران مهدیالگو:عج در این راستا آزمایش‌های سختی را- طبق سنّت الهی که قرآن می‌‌فرماید- سپری کنند. قرآن در این خصوص می‌‌فرماید: «آیا مردم پنداشته‌اند همان بگویند ایمان آورده‌ایم وانهاده می‌شوند و آنان را نمی‌آزمایند؟».آزمون الهی‌، شرط بالندگی و سعادت فرد و جامعه است؛ از این رو، صرف شعار مسلمانی و شیعه زبانی، کافی نیست؛ بلکه عمل خوب‌، انسان را الهی می‌‌سازد. در روایتی‌، امام صادق (ع)، دوره غیبت کبرای مهدی(ع) را دوره آزمایش و امتحان برای شیعیان دانسته می‌‌فرماید: « إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَتَيْنِ: إِحْدَاهُمَا تَطُولُ حَتَّى يَقُولَ بَعْضُهُمْ: مَاتَ، وَ بَعْضُهُمْ يَقُولُ: قُتِلَ، وَ بَعْضُهُمْ يَقُولُ: ذَهَبَ فَلَا يَبْقَى عَلَى أَمْرِهِ مِنْ أَصْحَابِهِ إِلَّا نَفَرٌ يَسِيرٌ»؛ برای وجود مبارک حجّت خدا دو غیبت است: یکی از آن به اندازه طولانی می‌‌شود که انسان‌ها درباره او به تردید قرار گیرد. برخی گوید: مهدی از دنیا رفته، عده‌ای دیگر، گوید: کشته شده؛ اما دسته‌ای هم گوید: غیبت او گذشته و گروه اندکی درباره مهدی ثابت و معتقد می‌‌ماند‌. پس‌، دوره غیبت برای شیعیان و منتظران ظهور، دوره امتحان است. در آن دوره بر جامعه، اوضاعی حاکم می‌‌شود که نگهداری دین، بسیار مشکل می‌شود. بسیاری از مردم در اثر ترس، یا طمع قدرت و دنیا، دین و ایمان خود را از دست می‌‌دهند یا دین، لقلقه زبان آنها می شود یا اینکه دین را مانع ریاست‌طلبی خود دانسته، کنار می‌‌گذارد و می‌‌گوید‌: دین‌، نمی‌تواند زندگی بشر را مدیریت کند و نقش دین، بر قراری رابطه شخصی انسان با خدا است».

پاسخ جامع اجمالی

* _{پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:}

اراکی	آصفی	سلیمیان

ویژگی‌های اعتقادی زمینه سازان ظهور

• از روایات به روشنی به دست می‌آید کسانی که برای انقلاب بزرگ امام زمان(ع) تلاش می‌کنند، دارای صفات و ویژگی‌هایی هستند که به برخی از آنها در ذیل اشاره می‌‌شود:
• ویژگی‌های اعتقادی:

1. زمینه‌سازان ظهور و یاران امام مهدی(ع)، خداوند را آنگونه که شایسته است می‌شناسند. حضرت علی(ع) این افراد را این چنین وصف فرموده است: «"رِجالٌ مُؤمِنُونَ عَرِفُوا اللهَ حَق مَعرِفَتِهِ وَهُمْ اَنْصارُالمَهْدِی فِی آخِرِ الزمانِ"»
2. شناخت امام زمان(ع): زمینه سازان ظهور امام خویش را به بهترین وجه می‌شناسند و این شناخت آگاهانه در تمام وجودشان رسوخ کرده است. امام صادق(ع) فرمودند: «"اِعرِفْ اِمامَکَ فَاِذا عَرَفْتَهُ لَمْ یَضُرکَ؛ تَقَدمَ هَذا الامرُ اَمْ تَأَخرَ... فَمَنْ عَرَفَ اِمامَهُ کانَ کَمَنْ هُوَ فِی فُسْطاطِ القائِمِ"»

ویژگی‌های رفتاری زمینه سازان ظهور: آمادگی روحی و روانی

• ویژگی‌های رفتاری: نمادهای رفتاری تحت عنوان "اطاعت محض از خدا و اولیاء الهی" است که باید عمل شوند:
• آمادگی روحی و روانی که با عمل به واجبات و ترک محرمات حاصل می‌شود. امام صادق(ع) در این‌باره می‌فرماید: «"مَن سُر أَن یکُونَ من أَصحَابِ القَائِمِ فَلینتَظِر وَ لیعمَل بِالوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الأخلَاقِ وَ هُوَ مُنتَظِر"»

ویژگی‌های رفتاری زمینه سازان ظهور: آمادگی اقتصادی

• آمادگی اقتصادی: از ویژگی‌های عصر ظهور رفاه عمومی است که با تلاش و کوشش فراوان در بهره‌گیری از مواهب الهی برای خدمت به بندگان خدا، به دست می‌آید. همچنین اقامۀ قسط و عدل با جنبه‌های اقتصادی زندگی ارتباط دارد.

ویژگی‌های رفتاری زمینه سازان ظهور: آمادگی نظامی

• آمادگی نظامی: کسب قدرت برای مقابله با دشمنان که همواره مورد تأکید آموزه‌های دینی بوده است، در دوران غیبت و آستانۀ ظهور اهمیت فراوانی دارد. صلابت، نیرومندی و استواری از ویژگی‌های بارز زمینه‌سازان ظهور است. در روایات متعددی آنها را چنین توصیف کرده‌اند: «"قُلُوبَهُمْ کَزُبَرِ الْحَدِیدِ، لَا تُزِلُّهُمُ الرِّیَاحُ الْعَوَاصِفُ"»: دلهاییشان همچون پاره‌های آهن است که طوفان‌های آنان را نلرزاند».

تشکیل حکومت، کامل‌ترین شکل انتظار عملی

• از آنجا که مأموریت امام زمان(ع) ایجاد حکومت عدل جهانی و برچیدن بساط ظلم و بی‌عدالتی در سراسر جهان است و چنین مأموریتی، تنها به وسیلۀ شخص امام زمان تحقق نمی‌پذیرد، بلکه یاری و نصرت مؤمنین نیز لازم است. بر این اساس کاملترین شکل انتظارِ عملی، تشکیل حکومت اسلامی به رهبری فقیه عادل، آگاه، مدیر و مدبر است. بدون تشکیل حکومتی با مشخصات زیر، آغاز چنین نهضتی امکان‌پذیر نیست:

1. رهبری آن حکومت، در دست کسی باشد که بتواند به نام امام زمان(ع) و به نیابت از او، مردم را رهبری کند و طبیعی است تنها کسی که صلاحیت نیابت از امام زمان(ع)) را در زمان غیبت داراست، فقیه عادل کارآمد است.
2. حکومت مزبور بتواند با پیاده کردن نظام اسلامی در همۀ ابعادش، اذهان عمومی جهانیان را برای پذیرش نظام حکومت اسلامی آماده کند و با ارائۀ یک نمونه عینی، امکان تحقق ارزش‌های متعالی نظام اسلامی را در عمل به اثبات رساند.
3. حکومت مزبور بتواند امکانات مادی و معنوی مورد نیاز نهضت جهانی ولی عصر(ع) و نیز نیروها و افراد لازم را برای چنین برنامه عظیم و گسترده‌ای فراهم و آنان را برای اجرای مأموریت‌های بزرگ آماده سازد

بهره‌گیری از پاسخ جامع آمادگی اخلاقی

• جامعۀ منتظر، باید جامعه‌ای اسلامی باشد و بزرگترین وجه تمایز جامعۀ اسلامی، از دیگر جوامع، اخلاق نورانی اسلام است. جامعۀ منتظر، برای هماهنگی با امام زمان(ع) در اهتمام به رعایت محاسن اخلاق، باید همۀ تلاش و کوشش خود را به کار ‌گیرد. در حدیثی امام صادق(ع) می‌‌فرمایند: «هر کس دوست دارد از یاران حضرت قائم (ع) باشد، باید منتظر باشد و در حال انتظار به پرهیزگاری و اخلاق نیکو رفتار نماید».

پرسش‌های اساسی مرتبط با این موضوع

1. ابعاد انتظار: ابعاد اخلاقی و تربیتی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
2. آثار انتظار: آثار اخلاقی و تربیتی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
3. ویژگی منتظر: ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)
4. وظایف منتظران: وظایف اخلاقی و تربیتی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)
5. آمادگی اخلاقی: آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)