بغی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۱۱

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

بغی در قرآن | بغی در حدیث | بغی در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل بغی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

باغی تجاوزگر، شورشی، اهل بغی، کسی که بر ضدّ حکومت امام معصوم و حکومت اسلامی طغیان و شورش مسلّحانه کند^[۱].

مقدمه

قرآن کریم در جدال و پیکار دو گروه مسلمان نیز، دستور می‌دهد که با گروهی که اهل بغی و ستم باشد بجنگید تا به فرمان خدا گردن بنهد: ﴿فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ﴾^[۲] در تاریخ اسلام، جنگ‌افروزان جمل، صفّین و نهروان از مصادیق بارز اهل بغی بودند و امیر المؤمنین(ع) و یارانش به دستور قرآن موظّف به "جهاد با اهل بغی" بودند. رسول خدا(ص) به آن حضرت خبر داده بود. که گروهی باغی با تو خواهند جنگید ستقاتلک الفئة الباغیة و در مورد عمّار یاسر نیز فرموده بود که او را فئۀ باغیه و گروه ستمکار خواهند کشت و وی در صفّین به دست سربازان معاویه به شهادت رسید. در نهج البلاغه، حضرت امیر مبارزۀ خود با دشمنانش را با عنوان پیکار با اهل بغی دانسته و آنان را ستمکار و طغیانگر شمرده و فرموده است: ألا و قد امرنی اللّه بقتال أهل البغی و النّکث و الفساد فی الأرض...^[۳] و از ناکثین و قاسطین و مارقین یاد می‌کند^[۴].

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ غدیر

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

جستارهای وابسته

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۲۱.
↑ سوره حجرات آیه ۹
↑ خطبۀ ۱۹۲، نیز خطبۀ ۱۴۸ در مورد جنگ جمل
↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۲۱.

[1] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۲۱.

[2] سوره حجرات آیه ۹

[3] خطبۀ ۱۹۲، نیز خطبۀ ۱۴۸ در مورد جنگ جمل

[4] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۲۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
+'''باغی''' تجاوزگر، شورشی، [[اهل بغی]]، کسی که بر ضدّ حکومت [[امام]] [[معصوم]] و [[حکومت]] اسلامی طغیان و شورش مسلّحانه کند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۲۱.</ref>.
 ==مقدمه==
-*بغی: طلب توأم با [[تجاوز]] از حد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۳۶.</ref>.
+* [[قرآن]] کریم در جدال و پیکار دو گروه مسلمان نیز، دستور می‌دهد که با گروهی که اهل بغی و ستم باشد بجنگید تا به فرمان خدا گردن بنهد: {{متن قرآن|فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ}}<ref>سوره حجرات آیه ۹</ref> در تاریخ [[اسلام]]، جنگ‌افروزان جمل، صفّین و نهروان از مصادیق بارز اهل بغی بودند و [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و یارانش به دستور قرآن موظّف به "جهاد با اهل بغی" بودند. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به آن حضرت خبر داده بود. که گروهی باغی با تو خواهند جنگید {{عربی|ستقاتلک الفئة الباغیة}} و در مورد عمّار یاسر نیز فرموده بود که او را {{عربی|فئۀ باغیه}} و گروه ستمکار خواهند کشت و وی در صفّین به دست سربازان معاویه به شهادت رسید. در [[نهج البلاغه]]، حضرت امیر مبارزۀ خود با دشمنانش را با عنوان پیکار با اهل بغی دانسته و آنان را ستمکار و طغیانگر شمرده و فرموده است: {{عربی|ألا و قد امرنی اللّه بقتال أهل البغی و النّکث و الفساد فی الأرض...}}<ref>خطبۀ ۱۹۲، نیز خطبۀ ۱۴۸ در مورد جنگ جمل</ref> و از ناکثین و قاسطین و مارقین یاد می‌کند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۲۱.</ref>.
-*{{متن قرآن|إِنَّ قَارُونَ كَانَ مِنْ قَوْمِ مُوسَى فَبَغَى عَلَيْهِمْ}}<ref>«بی‌گمان قارون از قوم موسی بود و در برابر آنان سرکشی کرد» سوره قصص، آیه ۷۶.</ref>.
-*بغی در دو معنا به کار رفته است:
+==منابع==
-#طلب، درخواست. از این ماده "بُغیه" به معنای [[حاجت]] و "ابتغاء" به معنای طلب‌ کردن استعمال شده است.
+* [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
-#[[تجاوز]]، تعّدی، [[عصیان]] و [[سرکشی]]. مشتق از این ماده "باغی" و "فرقه باغیه" به معنای شورشگری و [[قیام]] علیه [[امام]] [[حقّ]] است و بَغی به عنوان صفت [[زن]] [[فاجر]] و [[فاسق]] استعمال می‌شود<ref>محمود سرمدی، «بغی»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۳۷۹.</ref>.
-*بغی در چارچوب یک [[نظام سیاسی]]، [[قیام]] و [[طغیان]] ضد یک گروه یا [[حکومت]] است که به حدّ [[جنگ]] [[منظم]] نرسیده و به عنوان [[جنگ]] داخلی شناخته شده است<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۲۰۰.</ref>.
-*در [[فقه]] [[سیاسی]] [[اسلام]] [[باغی]] و [[اهل بغی]] این‌گونه تعریف شده است: هر کسی که بر [[امام]] و پیشوای [[عادل]] [[خروج]] کند و مسلحانه بشورد، [[باغی]] است. [[جهاد]] علیه این [[فرقه]] با [[دعوت]] و درخواست [[امام]] یا کسی که [[امام]] او را [[تعیین]] و [[منصوب]] کرده باشد، بر [[مسلمانان]] [[واجب کفایی]] است؛ مگر آنکه [[توبه]] نمایند. از نمونه‌های [[تاریخی]] [[جنگ]] با [[اهل بغی]]، [[جنگ جمل]]، [[نهروان]] و [[صفین]] است<ref>ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۲۰۴.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۴۸.</ref>.
 ==منابع==