استضعاف در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== {{پانویس}} +==پانویس== {{پانویس}} )) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
*[[مؤمنان]] [[وارسته]] و [[پاک]] با همین تهییج و تحریک [[الهی]] برای بیرون‌آوردن [[مستضعفان]] از سیطره [[ظلم]] و [[استکبار]] [[قیام]] می‌کنند؛ زیرا طبع و [[فطرت انسانی]] به آنها [[حکم]] می‌کند که از [[کودکان]]، [[زنان]] و مردان ضعیف و [[منزلت]] و [[کرامت]] آنان [[دفاع]] کنند. این [[حکم]] [[فطری]] با [[غیرت]] و [[تعصب]] [[انسان]] مرتبط است و [[اسلام]] آن را [[تأیید]] و بر آن تأکید می‌کند<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۴۱۹-۴۲۰.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۸۱.</ref>. | *[[مؤمنان]] [[وارسته]] و [[پاک]] با همین تهییج و تحریک [[الهی]] برای بیرون‌آوردن [[مستضعفان]] از سیطره [[ظلم]] و [[استکبار]] [[قیام]] می‌کنند؛ زیرا طبع و [[فطرت انسانی]] به آنها [[حکم]] می‌کند که از [[کودکان]]، [[زنان]] و مردان ضعیف و [[منزلت]] و [[کرامت]] آنان [[دفاع]] کنند. این [[حکم]] [[فطری]] با [[غیرت]] و [[تعصب]] [[انسان]] مرتبط است و [[اسلام]] آن را [[تأیید]] و بر آن تأکید می‌کند<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۴۱۹-۴۲۰.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۸۱.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | #[[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
نسخهٔ ۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۵۶
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل استضعاف (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- استضعاف: ضعیف نگه‌داشتن و اجبار به فقر کردن[۱]، به زبونی کشیدن[۲]، طلب ضعف برای ضعیف[۳]، در مقابل استکبار[۴]. اصل آن "ضعف" در مقابل قوّت[۵].
- ﴿وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً﴾[۶].
- مستضعف در قرآن کریم به دو معنا آمده است:
- مقهوران، ضعیفان و ناتوانان: ﴿إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكَادُوا يَقْتُلُونَنِي﴾[۷].
- افراد کم‌خرد، تابع دیگران و ضعیف‌الرأی: ﴿إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَلَا يَهْتَدُونَ سَبِيلًا﴾[۸][۹].
- هر دو گروه مستضعف محسوب می‌شوند و ضعف آنان حاصل استکبار انسان‌های دیگر است.
- از آیه کریمه ﴿وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ﴾[۱۰] چنین برداشت کرده‌اند که جهاد در راه خدا و در راه مستضعفان از جانب خداوند فریضه و واجب شده است[۱۱].
- مؤمنان وارسته و پاک با همین تهییج و تحریک الهی برای بیرون‌آوردن مستضعفان از سیطره ظلم و استکبار قیام می‌کنند؛ زیرا طبع و فطرت انسانی به آنها حکم می‌کند که از کودکان، زنان و مردان ضعیف و منزلت و کرامت آنان دفاع کنند. این حکم فطری با غیرت و تعصب انسان مرتبط است و اسلام آن را تأیید و بر آن تأکید می‌کند[۱۲][۱۳].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۶۲.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۳۱.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۶.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۶۲.
- ↑ «و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شده‌اند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم» سوره قصص، آیه ۵.
- ↑ «این قوم، مرا ناتوان شمردند و نزدیک بود مرا بکشند» سوره اعراف، آیه ۱۵۰.
- ↑ «بجز آن مردان و زنان و کودکان ناتوان شمرده شده‌ای که نه چاره‌ای می‌توانند اندیشید و نه راه به جایی دارند» سوره نساء، آیه ۹۸.
- ↑ محسن معینی، "مستضعف"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۲۰۵۱.
- ↑ «و چرا شما در راه خداوند نبرد نمی‌کنید و (نیز) در راه (رهایی) مستضعفان از مردان و زنان و کودکان»... سوره نساء، آیه ۷۵.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۳۱.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۴۱۹-۴۲۰.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۸۱.