مراد از عدالت اجتماعی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-== پاسخ نخست== +== پاسخ نخست ==))
جز (جایگزینی متن - '\. \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به '. $1 ')
خط ۱۹: خط ۱۹:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید کاظم سیدباقری]]''' در کتاب ''«[[عدالت سیاسی در قرآن کریم (کتاب)|عدالت سیاسی در قرآن کریم]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید کاظم سیدباقری]]''' در کتاب ''«[[عدالت سیاسی در قرآن کریم (کتاب)|عدالت سیاسی در قرآن کریم]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::«[[عدالت اجتماعی]]<ref>Social Justice..</ref> فراتر از [[عدالت سیاسی]] است، لذا ابتدا آن را بررسی می‌کنیم، زیرا با تحقق عدالت اجتماعی در [[جامعه]]، می‌توان از جلوه‌های متعدد آن از جمله [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] و [[قضایی]] نیز سخن گفت. گاهی از این [[عدالت]]، به [[عدالت توزیعی]]<ref>Distributive Justice..</ref> تعبیر می‌شود که پخش و توزیع منصفانه مواهب و [[منافع]] و [[وظایف]] در میان [[مردم]] مد نظر است و مهم‌ترین ویژگی آن رعایت [[انصاف]] در سهم‌بری و برخورداری افراد است؛ حال آنکه عدالت تأدیبی یا [[کیفری]]<ref>Retributive Justice..</ref>به [[حفظ]] و [[حراست]] بی‌طرفانه از [[قانون]] و [[نظم اجتماعی]] می‌پردازد و مهم‌ترین ویژگی آن رعایت [[بی‌طرفی]] است. قانون و مجریان آن نباید تنها منافع و [[مصالح]] اشخاص خاص را مورد توجه ویژه قرار دهند، بلکه به مقتضای این عدالت همه باید در برابر قانون مساوی باشند<ref>ر.ک: احمد واعظی، نقد و بررسی نظریه‌های عدالت، ص۵۵-۵۷.</ref>؛ لذا گفته می‌شود در عدالت توزیعی یا عدالت اجتماعی، بیشترین توجه بر چگونگی توزیع منابع کمیاب جامعه یا در واقع تناسب میان داده‌های<ref>Inputs..</ref> افراد و ستانده‌ها<ref>Outputs..</ref> معطوف می‌شود<ref>پاشایی، فرهنگ اندیشه نو، ص۳-۵۴۲.</ref>.
::::::«[[عدالت اجتماعی]]<ref>Social Justice..</ref> فراتر از [[عدالت سیاسی]] است، لذا ابتدا آن را بررسی می‌کنیم، زیرا با تحقق عدالت اجتماعی در [[جامعه]]، می‌توان از جلوه‌های متعدد آن از جمله [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] و [[قضایی]] نیز سخن گفت. گاهی از این [[عدالت]]، به [[عدالت توزیعی]]<ref>Distributive Justice..</ref> تعبیر می‌شود که پخش و توزیع منصفانه مواهب و [[منافع]] و [[وظایف]] در میان [[مردم]] مد نظر است و مهم‌ترین ویژگی آن رعایت [[انصاف]] در سهم‌بری و برخورداری افراد است؛ حال آنکه عدالت تأدیبی یا [[کیفری]]<ref>Retributive Justice..</ref>به [[حفظ]] و [[حراست]] بی‌طرفانه از [[قانون]] و [[نظم اجتماعی]] می‌پردازد و مهم‌ترین ویژگی آن رعایت [[بی‌طرفی]] است. قانون و مجریان آن نباید تنها منافع و [[مصالح]] اشخاص خاص را مورد توجه ویژه قرار دهند، بلکه به مقتضای این عدالت همه باید در برابر قانون مساوی باشند<ref>ر.ک: احمد واعظی، نقد و بررسی نظریه‌های عدالت، ص۵۵-۵۷.</ref>؛ لذا گفته می‌شود در عدالت توزیعی یا عدالت اجتماعی، بیشترین توجه بر چگونگی توزیع منابع کمیاب جامعه یا در واقع تناسب میان داده‌های<ref>Inputs..</ref> افراد و ستانده‌ها<ref>Outputs..</ref> معطوف می‌شود<ref>پاشایی، فرهنگ اندیشه نو، ص۳-۵۴۲.</ref>.
::::::عدالت اجتماعی، ارزشی است که با فراگیر شدن آن، جامعه، دارای زمینه‌هایی می‌گردد که افراد به [[حق]] خود می‌رسند و [[امور جامعه]]، به تناسب و [[تعادل]] در جای بایسته خویش، قرار می‌گیرد<ref>برای عدالت اجتماعی، تعاریف گوناگونی وجود دارد؛ برای نمونه ر.ک: عبدالفتاح الصعیدی، الافصاح فی [[فقه]] اللغه، ج۱، باب سوم، ص۲۴۲؛ [[مرتضی مطهری]]، [[عدل الهی]]، ص۵۹ به بعد؛ [[جمیل]] صلیبا، [[فرهنگ]] [[فلسفی]]، ص۴۶۱.
 
عدالت اجتماعی، ارزشی است که با فراگیر شدن آن، جامعه، دارای زمینه‌هایی می‌گردد که افراد به [[حق]] خود می‌رسند و [[امور جامعه]]، به تناسب و [[تعادل]] در جای بایسته خویش، قرار می‌گیرد<ref>برای عدالت اجتماعی، تعاریف گوناگونی وجود دارد؛ برای نمونه ر.ک: عبدالفتاح الصعیدی، الافصاح فی [[فقه]] اللغه، ج۱، باب سوم، ص۲۴۲؛ [[مرتضی مطهری]]، [[عدل الهی]]، ص۵۹ به بعد؛ [[جمیل]] صلیبا، [[فرهنگ]] [[فلسفی]]، ص۴۶۱.
Bertrand Russel"Sceptical essays, p. ۱۵۴</ref>. از آنجا که در هسته مرکزی این تعریف، حق، احقاق آن و توزیع [[شایسته]] آن وجود دارد<ref>در ادامه به تفصیل، نوع پیوند میان عدالت و حق را بررسی خواهیم کرد.</ref>، لذا از آن به عدالت توزیعی<ref>Distributive justice..</ref> تعبیر می‌شود، آن‌سان که برخی به آن عدالت ذاتی<ref>Distributive justice..</ref> می‌گویند<ref>ر.ک: گلن تیندر، تفکر سیاسی، ص۵۷.</ref>»<ref>[[سید کاظم سیدباقری|سیدباقری، سید کاظم]]، [[عدالت سیاسی در قرآن کریم (کتاب)|عدالت سیاسی در قرآن کریم]]، ص ۴۶.</ref>
Bertrand Russel"Sceptical essays, p. ۱۵۴</ref>. از آنجا که در هسته مرکزی این تعریف، حق، احقاق آن و توزیع [[شایسته]] آن وجود دارد<ref>در ادامه به تفصیل، نوع پیوند میان عدالت و حق را بررسی خواهیم کرد.</ref>، لذا از آن به عدالت توزیعی<ref>Distributive justice..</ref> تعبیر می‌شود، آن‌سان که برخی به آن عدالت ذاتی<ref>Distributive justice..</ref> می‌گویند<ref>ر.ک: گلن تیندر، تفکر سیاسی، ص۵۷.</ref>»<ref>[[سید کاظم سیدباقری|سیدباقری، سید کاظم]]، [[عدالت سیاسی در قرآن کریم (کتاب)|عدالت سیاسی در قرآن کریم]]، ص ۴۶.</ref>


نسخهٔ ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۱۳

الگو:پرسش غیرنهایی

مراد از عدالت اجتماعی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ فقه سیاسی
مدخل اصلیعدالت اجتماعی

مراد از عدالت اجتماعی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فقه سیاسی است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

سید کاظم سیدباقری
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید کاظم سیدباقری در کتاب «عدالت سیاسی در قرآن کریم» در این‌باره گفته‌ است:
«عدالت اجتماعی[۱] فراتر از عدالت سیاسی است، لذا ابتدا آن را بررسی می‌کنیم، زیرا با تحقق عدالت اجتماعی در جامعه، می‌توان از جلوه‌های متعدد آن از جمله سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و قضایی نیز سخن گفت. گاهی از این عدالت، به عدالت توزیعی[۲] تعبیر می‌شود که پخش و توزیع منصفانه مواهب و منافع و وظایف در میان مردم مد نظر است و مهم‌ترین ویژگی آن رعایت انصاف در سهم‌بری و برخورداری افراد است؛ حال آنکه عدالت تأدیبی یا کیفری[۳]به حفظ و حراست بی‌طرفانه از قانون و نظم اجتماعی می‌پردازد و مهم‌ترین ویژگی آن رعایت بی‌طرفی است. قانون و مجریان آن نباید تنها منافع و مصالح اشخاص خاص را مورد توجه ویژه قرار دهند، بلکه به مقتضای این عدالت همه باید در برابر قانون مساوی باشند[۴]؛ لذا گفته می‌شود در عدالت توزیعی یا عدالت اجتماعی، بیشترین توجه بر چگونگی توزیع منابع کمیاب جامعه یا در واقع تناسب میان داده‌های[۵] افراد و ستانده‌ها[۶] معطوف می‌شود[۷].

عدالت اجتماعی، ارزشی است که با فراگیر شدن آن، جامعه، دارای زمینه‌هایی می‌گردد که افراد به حق خود می‌رسند و امور جامعه، به تناسب و تعادل در جای بایسته خویش، قرار می‌گیرد[۸]. از آنجا که در هسته مرکزی این تعریف، حق، احقاق آن و توزیع شایسته آن وجود دارد[۹]، لذا از آن به عدالت توزیعی[۱۰] تعبیر می‌شود، آن‌سان که برخی به آن عدالت ذاتی[۱۱] می‌گویند[۱۲]»[۱۳]

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی

پانویس

  1. ↑ Social Justice..
  2. ↑ Distributive Justice..
  3. ↑ Retributive Justice..
  4. ↑ ر.ک: احمد واعظی، نقد و بررسی نظریه‌های عدالت، ص۵۵-۵۷.
  5. ↑ Inputs..
  6. ↑ Outputs..
  7. ↑ پاشایی، فرهنگ اندیشه نو، ص۳-۵۴۲.
  8. ↑ برای عدالت اجتماعی، تعاریف گوناگونی وجود دارد؛ برای نمونه ر.ک: عبدالفتاح الصعیدی، الافصاح فی فقه اللغه، ج۱، باب سوم، ص۲۴۲؛ مرتضی مطهری، عدل الهی، ص۵۹ به بعد؛ جمیل صلیبا، فرهنگ فلسفی، ص۴۶۱. Bertrand Russel"Sceptical essays, p. ۱۵۴
  9. ↑ در ادامه به تفصیل، نوع پیوند میان عدالت و حق را بررسی خواهیم کرد.
  10. ↑ Distributive justice..
  11. ↑ Distributive justice..
  12. ↑ ر.ک: گلن تیندر، تفکر سیاسی، ص۵۷.
  13. ↑ سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص ۴۶.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=مراد_از_عدالت_اجتماعی_چیست؟_(پرسش)&oldid=772752»