ثابت بن دینار: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = مفسران | |||
| عنوان مدخل = ثابت بن دینار | |||
==مقدمه== | | مداخل مرتبط = [[ثابت بن دینار در تاریخ اسلامی]] - [[ثابت بن دینار در معارف و سیره رضوی]] - [[ثابت بن دینار در علوم قرآنی]] | ||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | |||
[[ابوحمزه ثابت بن دینار ثمالی کوفی ازدی]] ثمالی منسوب به بنی ثماله، تیره‌ای از [[قبیله ازد]] است.<ref>الأنساب ۲/۵۱۳ تنقیح المقال ۱/۱۸۹.</ref> اما [[شیخ صدوق]] وی را منسوب به بنی ثعل، تیره‌ای از [[قبیله]] طیّ دانسته و گفته است که چون ابوحمزه در بین ثماله می‌‌زیست، به ثمالی معروف گشت.<ref>من لا یحضره الفقیه ۴/۳۶.</ref> وی از [[اصحاب امام سجاد]]، [[امام باقر]]، [[امام صادق]] و [[امام کاظم]]{{ع}} بود و از آن بزرگواران [[حدیث]] شنیده و [[روایت]] کرده است.<ref>رجال النجاشی ۱/۲۹۰ اختیار معرفة الرجال ۲۰۳.</ref> از روایتگرانی چون أنس، شعبی<ref>میزان الاعتدال ۱/۳۶۳ اعیان الشیعه ۴/۱۱.</ref> و [[اصبغ بن نباته]]<ref>جامع الرواة ۱/۱۳۷.</ref> نیز روایاتی نقل کرده است. [[محدثان]] معروفی چون [[هشام بن سالم]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۱۰۸.</ref> [[مفضل بن عمر]]، [[محمد بن مسلم]]،<ref>جامع الرواة ۱/۱۳۵ تنقیح المقال ۱/۱۹۱.</ref> وکیع<ref>الانساب ۲/۵۱۳ المجروحین ۲۰۶.</ref> و ثوری<ref>اعیان الشیعه ۴/۱۱.</ref> از ابوحمزه روایت کرده‌اند. | [[ابوحمزه ثابت بن دینار ثمالی کوفی ازدی]] ثمالی منسوب به بنی ثماله، تیره‌ای از [[قبیله ازد]] است.<ref>الأنساب ۲/۵۱۳ تنقیح المقال ۱/۱۸۹.</ref> اما [[شیخ صدوق]] وی را منسوب به بنی ثعل، تیره‌ای از [[قبیله]] طیّ دانسته و گفته است که چون ابوحمزه در بین ثماله می‌‌زیست، به ثمالی معروف گشت.<ref>من لا یحضره الفقیه ۴/۳۶.</ref> وی از [[اصحاب امام سجاد]]، [[امام باقر]]، [[امام صادق]] و [[امام کاظم]]{{ع}} بود و از آن بزرگواران [[حدیث]] شنیده و [[روایت]] کرده است.<ref>رجال النجاشی ۱/۲۹۰ اختیار معرفة الرجال ۲۰۳.</ref> از روایتگرانی چون أنس، شعبی<ref>میزان الاعتدال ۱/۳۶۳ اعیان الشیعه ۴/۱۱.</ref> و [[اصبغ بن نباته]]<ref>جامع الرواة ۱/۱۳۷.</ref> نیز روایاتی نقل کرده است. [[محدثان]] معروفی چون [[هشام بن سالم]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۱۰۸.</ref> [[مفضل بن عمر]]، [[محمد بن مسلم]]،<ref>جامع الرواة ۱/۱۳۵ تنقیح المقال ۱/۱۹۱.</ref> وکیع<ref>الانساب ۲/۵۱۳ المجروحین ۲۰۶.</ref> و ثوری<ref>اعیان الشیعه ۴/۱۱.</ref> از ابوحمزه روایت کرده‌اند. | ||
نسخهٔ ۲۲ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۳
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مفسران است. ثابت بن دینار از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ثابت بن دینار در تاریخ اسلامی - ثابت بن دینار در معارف و سیره رضوی - ثابت بن دینار در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابوحمزه ثابت بن دینار ثمالی کوفی ازدی ثمالی منسوب به بنی ثماله، تیره‌ای از قبیله ازد است.[۱] اما شیخ صدوق وی را منسوب به بنی ثعل، تیره‌ای از قبیله طیّ دانسته و گفته است که چون ابوحمزه در بین ثماله می‌‌زیست، به ثمالی معروف گشت.[۲] وی از اصحاب امام سجاد، امام باقر، امام صادق و امام کاظم(ع) بود و از آن بزرگواران حدیث شنیده و روایت کرده است.[۳] از روایتگرانی چون أنس، شعبی[۴] و اصبغ بن نباته[۵] نیز روایاتی نقل کرده است. محدثان معروفی چون هشام بن سالم،[۶] مفضل بن عمر، محمد بن مسلم،[۷] وکیع[۸] و ثوری[۹] از ابوحمزه روایت کرده‌اند.
ابوحمزه از محدثان مورد اعتماد و عادل بود[۱۰] و افتخار خدمتگذاری امام سجاد(ع) را داشت.[۱۱] امام صادق(ع) او را سلمان زمان خویش خطاب کرده[۱۲] و در روایتی از امام رضا(ع)، وی لقمان زمان خویش دانسته شده است.[۱۳] نجاشی می‌‌گوید که سه تن از پسران ابوحمزه به نام‌های نوح، منصور و حمزه در حادثه قیام زید بن علی بن حسین(ع) به همراه زید به شهادت رسیدند.[۱۴] وی پسران دیگری نیز داشته که از محدثان مورد اعتماد شیعه بوده‌اند.[۱۵] آثارش عبارت انداز: رسالة الحقوق کتاب تفسیر القرآن، کتاب النوادر[۱۶] اصل[۱۷] و الزهد.[۱۸] دعای معروف ابوحمزه ثمالی نیز از جمله دعاهایی است که ابوحمزه آن را از امام سجاد(ع) روایت کرده است.[۱۹] وی سرانجام در سال ۱۵۰ هـ درگذشت.[۲۰] در تاریخ وفاتش اختلاف است[۲۱].[۲۲]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ الأنساب ۲/۵۱۳ تنقیح المقال ۱/۱۸۹.
- ↑ من لا یحضره الفقیه ۴/۳۶.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۲۹۰ اختیار معرفة الرجال ۲۰۳.
- ↑ میزان الاعتدال ۱/۳۶۳ اعیان الشیعه ۴/۱۱.
- ↑ جامع الرواة ۱/۱۳۷.
- ↑ اختیار معرفة الرجال ۱۰۸.
- ↑ جامع الرواة ۱/۱۳۵ تنقیح المقال ۱/۱۹۱.
- ↑ الانساب ۲/۵۱۳ المجروحین ۲۰۶.
- ↑ اعیان الشیعه ۴/۱۱.
- ↑ من لا یحضره الفقیه ۴/۳۶.
- ↑ اختیار معرفة الرجال ۲۰۳.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۲۹۰ ـ ۲۹۲.
- ↑ اختیار معرفة الرجال ۲۰۳.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۲۹۰ ـ ۲۹۲.
- ↑ اختیار معرفة الرجال ۲۰۳.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۲۹۰ ـ ۲۹۲.
- ↑ الذریعه ۲/۱۴۴.
- ↑ معالم العلماء ۲۹ ـ ۳۰.
- ↑ اعیان الشیعه ۴/۱۰.
- ↑ من لا یحضره الفقیه ۴/۳۶ رجال النجاشی ۱/۲۹۰.
- ↑ تنقیح المقال ۱/۱۸۹ الضعفاء الکبیر ۱/۱۷۲ اعیان الشیعه ۴/۱۰.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۲۱۲-۲۱۳.