انصاف در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'عمران صابی' به 'عمران صابی') |
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==') |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
گرچه رعایت انصاف کار [[دشواری]] است<ref>الکافی، ج۲، ص۱۴۵. </ref> اما آثار و [[برکات]] فراوانی در [[روایت‌ها]] برای انصاف ذکر شده است که از جمله: رفع [[عذاب]] و [[خشم الهی]] از [[جامعه]]<ref>مکارم الأخلاق، ص۴۵۷.</ref>، [[اصلاح امور جامعه]]، [[رفع اختلاف]] در بین [[مردم]]، ایجاد [[محبت]] در [[دل‌ها]]<ref>غرر الحکم، ص۸۸، ص۶۰.</ref>، افزایش روزی و [[خردمندی]] و تاخیر [[مرگ]] است<ref>أعلام الدین، ص۲۶۵.</ref>.<ref>[[سید محمد رضا وحدتی شبیری|وحدتی شبیری، سید محمد رضا]]، [[انصاف - وحدتی شبیری (مقاله)|مقاله «انصاف»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۶۰۷.</ref> | گرچه رعایت انصاف کار [[دشواری]] است<ref>الکافی، ج۲، ص۱۴۵. </ref> اما آثار و [[برکات]] فراوانی در [[روایت‌ها]] برای انصاف ذکر شده است که از جمله: رفع [[عذاب]] و [[خشم الهی]] از [[جامعه]]<ref>مکارم الأخلاق، ص۴۵۷.</ref>، [[اصلاح امور جامعه]]، [[رفع اختلاف]] در بین [[مردم]]، ایجاد [[محبت]] در [[دل‌ها]]<ref>غرر الحکم، ص۸۸، ص۶۰.</ref>، افزایش روزی و [[خردمندی]] و تاخیر [[مرگ]] است<ref>أعلام الدین، ص۲۶۵.</ref>.<ref>[[سید محمد رضا وحدتی شبیری|وحدتی شبیری، سید محمد رضا]]، [[انصاف - وحدتی شبیری (مقاله)|مقاله «انصاف»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۶۰۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۱ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۲۶
مقدمه
رفتار همراه با عدالت و خیرخواهی. انصاف در لغت به معنای دادن نصفی از شیء به دیگری است[۱]. مُنصف هر خیری را که برای خود می‌پسندد برای دیگران پسندیده و هر ضرری که برای خود نمی‌پسندد برای دیگران هم نمی‌پسندد[۲]. گرچه واژه انصاف در قرآن به کار نرفته است اما در روایت‌های اسلامی و فرهنگ شیعه، به عنوان یک اصل عملی مورد توجه و اهمیت بسیاری قرار گرفته و ضمن بیان ماهیت و مصادیق آن، افراد را به انجام آن ترغیب کرده است.
امام رضا(ع) یکی از ویژگی‌های ائمه(ع) را، میانه‌روی و انصاف معرفی می‌کند[۳]. در حدیثی از امام رضا(ع) آمده است که شخصی خدمت پیامبر(ص) رسید و از ایشان خواست که چیزی به او یاد دهد تا فاصله او تا بهشت کم شود، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «خشم و غضب را رها کن، از مردم چیزی مخواه و در پایان فرمود: هر خیری را که برای خود می‌خواهی برای دیگران هم بخواه (انصاف)»[۴]. امام رضا(ع) در مناظره و احتجاج، ضمن رعایت انصاف، شخص مقابل را نیز به این کار دعوت می‌نمود. عمران صابی بعد از این که امام رضا(ع) دیگران را به پرسش دعوت نمود، برخاست و گفت: «ای عالم مردم! اگر شما (مردم را) دعوت به پرسش نکرده بودی، من اقدام به پرسش نمی‌کردم». حضرت فرمود: «اگر در بین جمعیت عمران صابی حاضر باشد، حتماً تو هستی، گفت: بله خودم هستم. آن‌گاه حضرت رضا(ع) یکی از مهم‌ترین شرایط مناظره را بیان کرد و فرمود: «ای عمران! بپرس ولی انصاف را از دست مده و از سخن باطل و فاسد و منحرف از حق بپرهیز»[۵].
گرچه رعایت انصاف کار دشواری است[۶] اما آثار و برکات فراوانی در روایت‌ها برای انصاف ذکر شده است که از جمله: رفع عذاب و خشم الهی از جامعه[۷]، اصلاح امور جامعه، رفع اختلاف در بین مردم، ایجاد محبت در دل‌ها[۸]، افزایش روزی و خردمندی و تاخیر مرگ است[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ الفروق فی اللغة، ص۲۲۸.
- ↑ زیبایی‌های اخلاق، ص۳۸۲.
- ↑ بحار الأنوار، ج۹۹، ص۱۸۷.
- ↑ الأمالی، طوسی، ص۵۰۸.
- ↑ عیون أخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۱۶۸.
- ↑ الکافی، ج۲، ص۱۴۵.
- ↑ مکارم الأخلاق، ص۴۵۷.
- ↑ غرر الحکم، ص۸۸، ص۶۰.
- ↑ أعلام الدین، ص۲۶۵.
- ↑ وحدتی شبیری، سید محمد رضا، مقاله «انصاف»، دانشنامه امام رضا ج۲ ص ۶۰۷.