تلاوت قرآن در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{نبوت}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = تمسک به قرآن | |||
| عنوان مدخل = تلاوت قرآن | |||
| مداخل مرتبط = [[تلاوت قرآن در اخلاق اسلامی]] - [[تلاوت قرآن در معارف و سیره نبوی]] - [[تلاوت قرآن در معارف و سیره فاطمی]] - [[تلاوت قرآن در معارف و سیره حسینی]] | |||
| پرسش مرتبط = قرآن (پرسش) | |||
}} | |||
==[[اهتمام به قرآن]]== | ==[[اهتمام به قرآن]]== | ||
سفارش‌های [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[خواندن قرآن]] و فضیلت‌های آن بسیار [[ارزشمند]] است. ایشان خواندن قرآن را عامل تقویت [[حافظه]] می‌دانست: | سفارش‌های [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[خواندن قرآن]] و فضیلت‌های آن بسیار [[ارزشمند]] است. ایشان خواندن قرآن را عامل تقویت [[حافظه]] می‌دانست: | ||
| خط ۳۸: | خط ۴۱: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:تلاوت قرآن]] | ||
[[رده:عبادت]] | |||
[[رده:مدخل]] | [[رده:مدخل]] | ||
نسخهٔ ۱۹ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث تمسک به قرآن است. تلاوت قرآن از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تلاوت قرآن در اخلاق اسلامی - تلاوت قرآن در معارف و سیره نبوی - تلاوت قرآن در معارف و سیره فاطمی - تلاوت قرآن در معارف و سیره حسینی - پرسش‌های مرتبطاهتمام به قرآن
سفارش‌های پیامبر اکرم(ص) به خواندن قرآن و فضیلت‌های آن بسیار ارزشمند است. ایشان خواندن قرآن را عامل تقویت حافظه می‌دانست: «ثَلَاثَةٌ يُذْهِبْنَ النِّسْيَانَ وَ يُحْدِثْنَ الذُّكْرَ قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ وَ السِّوَاكُ وَ الصِّيَامُ» «سه چیز فراموشی را از بین می‌برد و حافظه را تقویت می‌کند: تلاوت قرآن، مسواک زدن و روزه گرفتن»[۱].
همچنین قرآن را نیکوترین کلام می‌شمارد و می‌فرماید: «أَحْسَنُ الْكَلَامِ كَلَامُ اللَّهِ»؛ «بهترین سخن، سخن خداست»[۲].
رسول گرامی اسلام، قرآن را شفیع مؤمنان در روز قیامت می‌داند: «هرگاه کارها همچون پاره‌های شب تار بر شما تاریک و شبهه ناک شد، به قرآن روی آورید؛ زیرا قرآن، شفیعی است که شفاعتش پذیرفته است و شاکی و خصمی است که شکایتش قبول می‌شود. هرکه قرآن را فرا روی خود قرار دهد، او را به سوی بهشت کشاند و هرکه آن را پشت سر خویش نهد، به سوی دوزخ می‌راند».[۳].
رسول الله(ص)، مقتدا قرار دادن قرآن را برای مؤمنان لازم می‌شمارد و می‌فرماید: «عَلَيْكُمْ بِالْقُرْآنِ فَاتَّخِذُوهُ إِمَاماً وَ قَائِداً»؛ «بر شما باد به قرآن که آن را پیشوا و رهبر خود سازید»[۴]. رسول الله(ص)، قرآن را وسیله ارتباط با خداوند می‌داند و می‌فرمایند: «إِذَا أَحَبَّ أَحَدُكُمْ أَنْ يُحَدِّثَ رَبَّهُ فَلْيَقرَأً القُرْآنَ»؛ «هرگاه فردی از شما دوست داشته باشد که با پروردگارش سخن بگوید، قرآن بخواند»[۵]. آن حضرت، قرآن خواندن را جلابخش دل‌ها می‌داند: «إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَصْدَأُ كَمَا يَصْدَأُ الْحَدِيدُ»؛ «این دل‌ها نیز همانند آهن زنگار می‌بندد». عرض شد: ای رسول خدا! صیقل‌دهنده دل‌ها چیست؟ فرمود: «تلاوت قرآن»[۶].
حضرت رسول، تلاوت بسیار قرآن را نیز می‌پسندید و می‌فرمود: «عَلَيْكُمْ بِتَعَلُّمِ الْقُرْآنِ وَ كَثْرَةِ تِلَاوَتِهِ»؛ «بر شما باد، آموختن قرآن و بسیار خواندن آن»[۷]. پیامبر اکرم(ص) گوش دادن به قرآن را نیز نیکو شمرده است: «مَنِ اسْتَمَعَ إِلى آيَةٍ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ كُتِبَتْ لَهُ حَسَنَةٌ مُضَاعَفَةٌ وَ مَنْ تَلَا آیَةً مِنْ كِتَابِ اللَّهِ كَانَتْ لَهُ نُوراً يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[۸]؛
هر کس به یک آیه از کتاب خدا گوش دهد، برایش ثوابی دو چندان نوشته می‌شود و هرکه یک آیه از کتاب خدا را تلاوت کند، روز قیامت، آن آیه نوری برای او خواهد بود. رسول رحمت در سخنی دیگر، مشتاقان خدا را شنوندگان کلام خدا می‌داند: «اَلا مَنِ اشْتاقَ إِلَی اللّهِ فَلْیَسْتَمِعْ کَلامَ اللّهِ»؛ «هان! هر که مشتاق خداست، پس به کلام خدا گوش فرا دهد»[۹].
پیامبر اعظم(ص)، حفظ قرآن را از بزرگ‌ترین نعمت‌های الهی می‌شمارد: «مَنْ أَعْطَاهُ اللَّهُ حِفْظَ کِتَابِهِ فَظَنَّ أَنَّ أَحَداً أُعْطِيَ أَفْضَلَ مِمَّا أُعْطِيَ فَقَدْ غَمَطَ أَفْضَلَ النِّعْمَةِ» «هر کس که خدا نعمت حفظ کتاب خود را به او عطا کند و آن کس گمان کند که به دیگران، نعمتی بزرگ‌تر از این نعمت او داده شده است، بی‌گمان، نسبت به بزرگ‌ترین نعمت، ناسپاسی روا داشته است».[۱۰].
رسول خدا(ص) در سخنی دیگر، حفظ قرآن را جلب کننده رحمت و نور الهی معرفی می‌کند: «این حاملان و حافظان قرآنند که در میان رحمت خدا و پوشیده به نور خداوند عزوجل هستند».[۱۱].
آن حضرت، خواندن قرآن با لحن محزون را بیشتر می‌پسندید: «إِقْرَؤُوا الْقُرْآنَ بِالْحُزْنِ فَإِنَّهُ نُزِلَ بِالْحُزْنِ»؛ «قرآن را با آواز حزین بخوانید؛ زیرا با صوت حزین نازل شده است»[۱۲]. همچنین زیور قرآن را صدای خوش می‌شمرد: «لِكُلِّ شَيْءٍ حِلْيَةٌ وَ حِلْيَةُ الْقُرْآنِ الصَّوْتُ الْحَسَنُ»؛ «هر چیزی زیوری دارد و زیور قرآن، صدای خوش است»[۱۳]. در پایان این فراز، دعای پیامبر اعظم(ص) برای حفظ قرآن را می‌آوریم.
حضرت صادق(ع) از پدرانش، این دعا را از پیامبر اکرم(ص) نقل که است: «خداوندا! تا زنده‌ام، مرا به ترک گناهان، مورد ترحم قرار ده و حسن نظر به موجبات رضایت خود را به من عنایت کن و قلب مرا به حفظ قرآنت ملتزم فرما، چنان که آن را به من آموختی و مرا به تلاوت آن به گونه‌ای که از من خشنود باشی، موفق گردان. خداوندا! به واسطه قرآنت، چشمم را نورانی و سینه‌ام را گشاده و قبلم را شاد و زبانم را باز کن و بدن و نیرویم را بر تلاوت آن به کار گیر؛ زیرا هیچ نیرویی جز نیروی تو نیست».[۱۴].[۱۵].
منابع
پانویس
- ↑ میزان الحکمه، ج۳، ص۱۲۱۴.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۱، ص۵۲۵۴.
- ↑ «فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَيْكُمْ الْأُمُورُ كَقِطَعِ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَيْكُمْ بِالْقُرْآنِ فَإِنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ مَاحِلٌ مُصَدَّقٌ مَنْ جَعَلَهُ أَمَامَهُ قَادَهُ إِلَى الْجَنَّةِ وَ مَنْ جَعَلَهُ خَلْفَهُ سَاقَهُ إِلَى النَّارِ»؛ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۰۲.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۰۶.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۲۰.
- ↑ کنز العمال، ح۲۴۴۱.
- ↑ کنز العمال، ح۲۳۶۸.
- ↑ کنز العمال، ح۲۳۱۶.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۳۴.
- ↑ کنز العمال، ح۲۳۱۷.
- ↑ «حَمَلَةُ الْقُرْآنِ هُمُ الْمَحْفُوفُونَ بِرَحْمَةِ اللَّهِ الْمَلْبُوسُونَ بِنُورِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۱۸.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۳۰.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۰، ص۴۸۲۲.
- ↑ «اللَّهُمَّ ارْحَمْنِي بِتَرْكِ مَعَاصِيكَ أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي، وَ ارْزُقْنِي حُسْنَ النَّظَرِ فِيمَا يُرْضِيكَ عَنِّي، وَ أَلْزِمْ قَلْبِي حِفْظَ كِتَابِكَ كَمَا عَلَّمْتَنِي، وَ اجْعَلْنِي أَتْلُوهُ عَلَى النَّحْوِ الَّذِي يُرْضِيكَ عَنِّي. اللَّهُمَّ نَوِّرْ بِكِتَابِكَ بَصَرِي، وَ اشْرَحْ بِهِ صَدْرِي، وَ فَرِّحْ بِهِ قَلْبِي، وَ أَطْلِقْ بِهِ لِسَانِي، وَ اسْتَعْمِلْ بِهِ بَدَنِي، وَ قَوِّنِي عَلَى ذَلِكَ فَإِنَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ»؛ سنن النبی، ترجمه: غیاثی کرمانی، ص۲۰۳، به نقل از: قرب الاسناد، ص۴.
- ↑ اسحاقی، سید حسین، رسول مهربانی ص ۳۴.