عنت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۲

مقدمه

به رنج و محنت افتادن^[۱]، گناه^[۲]، دشمنی که در آن خوف و هلاک باشد ^[۳]. اصل آن به معنای مشقت^[۴] در مقابل سهولت و صحت.

﴿لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ﴾^[۵].

این اصطلاح در قرآن کریم به مشقت جمعی و اختلال نظم اجتماعی اطلاق شده است^[۶]. خداوند تعالی رسول اکرم(ص) را به دلیل ناخوش‌داشتن مشقت و ضرر مردم ستوده است ﴿لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ﴾^[۷].^[۸].

از اوصاف برجسته و نیک رهبران الهی، ناراحتی از مشقت و ضرر مردم است و ازآنجاکه مردم دلسوزی پیامبر(ص) را در امور دنیایی و اُخروی خود درک می‌‌کردند، به او عشق می‌ورزیدند و چنین رابطه‌ای شکافی میان مردم و حکومت باقی نمی‌گذاشت.

آیات دیگری از قرآن کریم نیز به تأیید اخلاق و سیاست‌های پیامبر اکرم(ص) پرداخته که نفی رنج و محنت مردم را به دنبال داشته است: ﴿وَاعْلَمُوا أَنَّ فِيكُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ يُطِيعُكُمْ فِي كَثِيرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ﴾^[۹]. تبعیت پیامبر(ص) از خواسته مردم که برخاسته از منافع شخصی آنهاست، می‌تواند موجب مشقت بیشتر و اختلال در امور اجتماعی آنها گردد.

و از سیاست‌های دشمنان، ایجاد رنج و مشقت و اختلال در جامعه مسلمین بوده و هست: ﴿لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِنْ دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ﴾^[۱۰].^[۱۱]

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۹.
↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۲، ص۷۲.
↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۸۹.
↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۱۵۰.
↑ «بی‌گمان پیامبری از (میان) خودتان نزد شما آمده است که هر رنجی ببرید بر او گران است، بسیار خواستار شماست ، با مؤمنان مهربانی بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۱۲۸.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۲۵۴.
↑ «بی‌گمان پیامبری از (میان) خودتان نزد شما آمده است که هر رنجی ببرید بر او گران است، بسیار خواستار شماست ، با مؤمنان مهربانی بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۱۲۸.
↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۱۲.
↑ «و بدانید که فرستاده خداوند در میان شماست، اگر در بسیاری از کارها از شما پیروی کند به سختی می‌افتید» سوره حجرات، آیه ۷.
↑ «ای مؤمنان! کسانی از غیر خودتان را محرم راز مگیرید که از هیچ تباهی در حقّ شما کوتاهی نمی‌کنند و دوست می‌دارند شما در سختی به سر برید» سوره آل عمران، آیه ۱۱۸.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۲۷.

[1] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۹.

[2] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۲، ص۷۲.

[3] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۸۹.

[4] ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۱۵۰.

[5] «بی‌گمان پیامبری از (میان) خودتان نزد شما آمده است که هر رنجی ببرید بر او گران است، بسیار خواستار شماست ، با مؤمنان مهربانی بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۱۲۸.

[6] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۲۵۴.

[7] «بی‌گمان پیامبری از (میان) خودتان نزد شما آمده است که هر رنجی ببرید بر او گران است، بسیار خواستار شماست ، با مؤمنان مهربانی بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۱۲۸.

[8] سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۱۲.

[9] «و بدانید که فرستاده خداوند در میان شماست، اگر در بسیاری از کارها از شما پیروی کند به سختی می‌افتید» سوره حجرات، آیه ۷.

[10] «ای مؤمنان! کسانی از غیر خودتان را محرم راز مگیرید که از هیچ تباهی در حقّ شما کوتاهی نمی‌کنند و دوست می‌دارند شما در سختی به سر برید» سوره آل عمران، آیه ۱۱۸.

[11] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۲۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = عنت
@@ خط ۱۶: / خط ۱۵: @@
 از اوصاف برجسته و [[نیک]] [[رهبران الهی]]، [[ناراحتی]] از مشقت و ضرر مردم است و ازآنجاکه مردم [[دلسوزی پیامبر]]{{صل}} را در امور [[دنیایی]] و اُخروی خود [[درک]] می‌‌کردند، به او [[عشق]] می‌ورزیدند و چنین رابطه‌ای شکافی میان مردم و [[حکومت]] باقی نمی‌گذاشت.
-[[آیات]] دیگری از قرآن کریم نیز به [[تأیید]] [[اخلاق]] و سیاست‌های [[پیامبر اکرم]]{{صل}} پرداخته که [[نفی]] رنج و محنت مردم را به دنبال داشته است: {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّ فِيكُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ يُطِيعُكُمْ فِي كَثِيرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ}}<ref>«و بدانید که فرستاده خداوند در میان شماست، اگر در بسیاری از کارها از شما پیروی کند به سختی می‌افتید » سوره حجرات، آیه ۷.</ref>. [[تبعیت]] [[پیامبر]]{{صل}} از خواسته مردم که برخاسته از [[منافع]] شخصی آنهاست، می‌تواند موجب مشقت بیشتر و اختلال در [[امور اجتماعی]] آنها گردد.
+[[آیات]] دیگری از قرآن کریم نیز به [[تأیید]] [[اخلاق]] و سیاست‌های [[پیامبر اکرم]]{{صل}} پرداخته که [[نفی]] رنج و محنت مردم را به دنبال داشته است: {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّ فِيكُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ يُطِيعُكُمْ فِي كَثِيرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ}}<ref>«و بدانید که فرستاده خداوند در میان شماست، اگر در بسیاری از کارها از شما پیروی کند به سختی می‌افتید» سوره حجرات، آیه ۷.</ref>. [[تبعیت]] [[پیامبر]]{{صل}} از خواسته مردم که برخاسته از [[منافع]] شخصی آنهاست، می‌تواند موجب مشقت بیشتر و اختلال در [[امور اجتماعی]] آنها گردد.
 و از سیاست‌های [[دشمنان]]، ایجاد رنج و مشقت و اختلال در [[جامعه مسلمین]] بوده و هست: {{متن قرآن|لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِنْ دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ}}<ref>«ای مؤمنان! کسانی از غیر خودتان را محرم راز  مگیرید که از هیچ تباهی  در حقّ شما کوتاهی نمی‌کنند و دوست می‌دارند شما در سختی به سر برید» سوره آل عمران، آیه ۱۱۸.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۲۷.</ref>