احمد بن یحیی بن زید شیبانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۹: خط ۹:
کتاب‌های زیر آثار اوست: مصون فی النحو اختلاف النحویین معانی القرآن الموفقی مختصر فی النحو القرائات معانی الشعر التصغیر ما ینصرف و ما لا ینصرف الامثال ما یجری و ما لا یجری الشواذ الایمان و الدواهی الوقف و الابتداء الهجاء استخراج الالفاظ من الاخبار الاوسط غرائب القرائات المسائل حد النحو تفسیر کلام ابنة الخس و الفصیح (این کتاب به چاپ رسیده است).
کتاب‌های زیر آثار اوست: مصون فی النحو اختلاف النحویین معانی القرآن الموفقی مختصر فی النحو القرائات معانی الشعر التصغیر ما ینصرف و ما لا ینصرف الامثال ما یجری و ما لا یجری الشواذ الایمان و الدواهی الوقف و الابتداء الهجاء استخراج الالفاظ من الاخبار الاوسط غرائب القرائات المسائل حد النحو تفسیر کلام ابنة الخس و الفصیح (این کتاب به چاپ رسیده است).


ثعلب همچنین در گردآوری و شرح اشعار بزرگانی چون اعشی، [[طفیل]] و [[طرماح]] تلاش‌هایی نموده است.<ref>الفهرست (الندیم) ۸۰.</ref> از آثار مطبوع او در این زمینه شرح دیوان زهیر، شرح دیوان الاعشی، قواعد الشعر و المجالس (مجالس ثعلب) است.<ref>الاعلام ۱/۲۶۷.</ref> کتاب اخیر که در دو جلد به چاپ رسیده به گفته الندیم، حاوی قطعه‌هایی از نحو، لغت، [[اخبار]]، [[معانی قرآن]] و شعر است که ابوالعباس بر [[شاگردان]] خود [[املا]] نموده بود.<ref>الفهرست (الندیم) ۸۰.</ref> [[زرکلی]] از اثر دیگر او به نام ما تلحن فیه العامه یاد کرده است<ref>الأعلام ۱/۲۶۷.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۱۴۱.</ref>.
ثعلب همچنین در گردآوری و شرح اشعار بزرگانی چون اعشی، [[طفیل]] و [[طرماح]] تلاش‌هایی نموده است.<ref>الفهرست (الندیم) ۸۰.</ref> از آثار مطبوع او در این زمینه شرح دیوان زهیر، شرح دیوان الاعشی، قواعد الشعر و المجالس (مجالس ثعلب) است.<ref>الاعلام ۱/۲۶۷.</ref> کتاب اخیر که در دو جلد به چاپ رسیده به گفته الندیم، حاوی قطعه‌هایی از نحو، لغت، [[اخبار]]، [[معانی قرآن]] و شعر است که ابوالعباس بر [[شاگردان]] خود [[املا]] نموده بود.<ref>الفهرست (الندیم) ۸۰.</ref> [[زرکلی]] از اثر دیگر او به نام ما تلحن فیه العامه یاد کرده است<ref>الأعلام ۱/۲۶۷.</ref><ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۱۴۱.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۱۷

مقدمه

ابوالعباس احمد بن یحیی بن زید بن سیار بغدادی شیبانی، مشهور به ثعلب. در سال ۲۰۰ هـ به دنیا آمد و دوران زندگی او معاصر با حکومت یازده خلیفه عباسی از مأمون تا مکتفی بود.[۱] وی امام کوفیین در نحو و لغت بود و با احمد بن حنبل ملاقات داشت.[۲] ثعلب در لغت، نحو و شعر از بزرگان عصر خویش بود و از اساتیدی چون ابن اعرابی و محمد بن سلاّم جمحی کسب علم نمود و افرادی مانند أخفش صغیر، نفطویه و ابوعمر زاهد از علم وی بهره بردند.[۳]

ابوالعباس در هجده سالگی صاحب نظر و در ۲۵ سالگی تمام مسائل فرّاء را آموخت.[۴] ابن خلّکان می‌‌گوید که وی فردی مورد اعتماد و در گفتار راستگو و به یادگیری مشهور و در لغت عرب و روایت شعر قدیم معروف بود.[۵] سرانجام وی در سال ۲۹۱ هـ درگذشت و در کنار منزل خود نزدیک باب الشام بغداد دفن شد.[۶]

کتاب‌های زیر آثار اوست: مصون فی النحو اختلاف النحویین معانی القرآن الموفقی مختصر فی النحو القرائات معانی الشعر التصغیر ما ینصرف و ما لا ینصرف الامثال ما یجری و ما لا یجری الشواذ الایمان و الدواهی الوقف و الابتداء الهجاء استخراج الالفاظ من الاخبار الاوسط غرائب القرائات المسائل حد النحو تفسیر کلام ابنة الخس و الفصیح (این کتاب به چاپ رسیده است).

ثعلب همچنین در گردآوری و شرح اشعار بزرگانی چون اعشی، طفیل و طرماح تلاش‌هایی نموده است.[۷] از آثار مطبوع او در این زمینه شرح دیوان زهیر، شرح دیوان الاعشی، قواعد الشعر و المجالس (مجالس ثعلب) است.[۸] کتاب اخیر که در دو جلد به چاپ رسیده به گفته الندیم، حاوی قطعه‌هایی از نحو، لغت، اخبار، معانی قرآن و شعر است که ابوالعباس بر شاگردان خود املا نموده بود.[۹] زرکلی از اثر دیگر او به نام ما تلحن فیه العامه یاد کرده است[۱۰][۱۱].

منابع

پانویس

  1. الوافی بالوفیات ۸/۲۴۳.
  2. طبقات الحنابله ۱/۸۳.
  3. بغیة الوعاة ۱/۳۹۶.
  4. سیر اعلام النبلاء ۱۴/۵.
  5. وفیات الاعیان ۱/۱۰۲.
  6. نزهة الالباء ۲۲۹.
  7. الفهرست (الندیم) ۸۰.
  8. الاعلام ۱/۲۶۷.
  9. الفهرست (الندیم) ۸۰.
  10. الأعلام ۱/۲۶۷.
  11. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۱۴۱.