ابن سبیل در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
* [[ابن سبیل]]: [[در راه مانده]]، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به [[وطن]] ندارد<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.</ref>، مسافر کثیرُ السَّفر<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.</ref>. | * [[ابن سبیل]]: [[در راه مانده]]، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به [[وطن]] ندارد<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.</ref>، مسافر کثیرُ السَّفر<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا}}<ref>«و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری | *{{متن قرآن|وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا}}<ref>«و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.</ref>. | ||
*"[[ابن سبیل]]" در راه مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در [[شهر]] خود متمکن و [[غنی]] است؛ به چنین فردی می‌توان [[صدقه]] و [[زکات]] پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.</ref>. | *"[[ابن سبیل]]" در راه مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در [[شهر]] خود متمکن و [[غنی]] است؛ به چنین فردی می‌توان [[صدقه]] و [[زکات]] پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.</ref>. | ||
* از [[وظایف دولت اسلامی]] است که نیاز چنین افرادی را از طریق [[مالیات‌های اسلامی]]؛ مانند [[زکات]] تأمین کند: {{متن قرآن|إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.</ref>؛ گرچه [[مؤمنان]] نیز [[وظیفه]] صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند. | * از [[وظایف دولت اسلامی]] است که نیاز چنین افرادی را از طریق [[مالیات‌های اسلامی]]؛ مانند [[زکات]] تأمین کند: {{متن قرآن|إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.</ref>؛ گرچه [[مؤمنان]] نیز [[وظیفه]] صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند. | ||
*تفاوت میان [[صدقه]] و [[زکات]] چنین تحلیل شده است: [[زکات]] اعطای [[مالی]] به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب [[فقهی]] تبیین شده است؛ ولی [[صدقه]] محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست <ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۴۲.</ref>. | * تفاوت میان [[صدقه]] و [[زکات]] چنین تحلیل شده است: [[زکات]] اعطای [[مالی]] به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب [[فقهی]] تبیین شده است؛ ولی [[صدقه]] محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست <ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۴۲.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ابن سبیل است. ابن سبیل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابن سبیل در قرآن - ابن سبیل در حدیث - ابن سبیل در کلام اسلامی - ابن سبیل در فقه سیاسی - ابن سبیل در معارف و سیره رضوی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- ابن سبیل: در راه مانده، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به وطن ندارد[۱]، مسافر کثیرُ السَّفر[۲].
- ﴿وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا﴾[۳].
- "ابن سبیل" در راه مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در شهر خود متمکن و غنی است؛ به چنین فردی می‌توان صدقه و زکات پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد[۴].
- از وظایف دولت اسلامی است که نیاز چنین افرادی را از طریق مالیات‌های اسلامی؛ مانند زکات تأمین کند: ﴿إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾[۵]؛ گرچه مؤمنان نیز وظیفه صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند.
- تفاوت میان صدقه و زکات چنین تحلیل شده است: زکات اعطای مالی به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب فقهی تبیین شده است؛ ولی صدقه محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست [۶][۷].
منابع
پانویس
- ↑ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.
- ↑ «و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.
- ↑ «زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۲.