جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[افسانه غرانیق در قرآن]] - [[افسانه غرانیق در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[افسانه غرانیق در قرآن]] - [[افسانه غرانیق در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
در برخی [[منابع تفسیری]]،<ref>جامع البیان، مج ۱۰، ج ۱۷، ص ۲۴۵، ۲۴۹؛ کشفالاسرار، ج ۶، ص ۳۸۶.</ref> [[حدیثی]] <ref>تأویل مختلف الحدیث، ص ۱۲۲؛ المعجم الکبیر، ج ۹، ص ۳۵؛ ج ۱۲، ص ۴۲.</ref> و [[تاریخی]] <ref>الطبقات، ج ۱، ص ۱۶۰ ـ ۱۶۱؛ تاریخ طبری، ج ۱، ص ۵۵۰، ۵۵۲.</ref> به داستانی بر میخوریم که به داستان یا [[افسانه غرانیق]] موسوم است. افسانه حکایتی بیاصل و [[دروغ]] است <ref>لغتنامه، ج ۲، ص ۲۶۲۵، «افسانه».</ref> و تعبیر افسانه از آن روست که بیشتر [[دانشمندان اسلامی]] این داستان را بیپایه و دروغ دانستهاند،<ref>تنزیه الانبیاء، ص ۱۰۶، ۱۰۹؛ التفسیر الکبیر، ج ۲۳، ص ۲۳۶، ۲۴۱؛ المیزان، ج ۱۴، ص ۳۹۸ ـ ۳۹۹.</ref> با این حال خاورشناسان در قرون اخیر این افسانه را دستاویز طعنهایی بر [[اسلام]] و [[قرآن]] قرار دادهاند.<ref>نقد توطئه آیات شیطانی، ص ۱۴، ۱۸؛ تاریخ قرآن، ص ۱۶۵.</ref> [[غرانیق]] جمع غِرنوق، غِرنیق، غِرناق یا غُرانِق، به معنای [[جوان]] سفیدرو، [[زیبا]] و متنعم (مرفّه) است. غرنوق و غرنیق به معنای پرنده سفیدی که در آب شنا میکند و پاهای درازی دارد <ref> لسانالعرب، ج ۱۰، ص ۶۱، «غرنق».</ref> و به آن کُرکی <ref>مجمع البحرین، ج۳، ص ۳۰۹، «غرنق»؛ حیاهالحیوان، ج۲، ص۱۱۳؛ لغتنامه، ج۱۰، ص۱۴۶۹۶،«غرنوق».</ref> میگویند نیز آمده است. | در برخی [[منابع تفسیری]]،<ref>جامع البیان، مج ۱۰، ج ۱۷، ص ۲۴۵، ۲۴۹؛ کشفالاسرار، ج ۶، ص ۳۸۶.</ref> [[حدیثی]] <ref>تأویل مختلف الحدیث، ص ۱۲۲؛ المعجم الکبیر، ج ۹، ص ۳۵؛ ج ۱۲، ص ۴۲.</ref> و [[تاریخی]] <ref>الطبقات، ج ۱، ص ۱۶۰ ـ ۱۶۱؛ تاریخ طبری، ج ۱، ص ۵۵۰، ۵۵۲.</ref> به داستانی بر میخوریم که به داستان یا [[افسانه غرانیق]] موسوم است. افسانه حکایتی بیاصل و [[دروغ]] است <ref>لغتنامه، ج ۲، ص ۲۶۲۵، «افسانه».</ref> و تعبیر افسانه از آن روست که بیشتر [[دانشمندان اسلامی]] این داستان را بیپایه و دروغ دانستهاند،<ref>تنزیه الانبیاء، ص ۱۰۶، ۱۰۹؛ التفسیر الکبیر، ج ۲۳، ص ۲۳۶، ۲۴۱؛ المیزان، ج ۱۴، ص ۳۹۸ ـ ۳۹۹.</ref> با این حال خاورشناسان در قرون اخیر این افسانه را دستاویز طعنهایی بر [[اسلام]] و [[قرآن]] قرار دادهاند.<ref>نقد توطئه آیات شیطانی، ص ۱۴، ۱۸؛ تاریخ قرآن، ص ۱۶۵.</ref> [[غرانیق]] جمع غِرنوق، غِرنیق، غِرناق یا غُرانِق، به معنای [[جوان]] سفیدرو، [[زیبا]] و متنعم (مرفّه) است. غرنوق و غرنیق به معنای پرنده سفیدی که در آب شنا میکند و پاهای درازی دارد <ref> لسانالعرب، ج ۱۰، ص ۶۱، «غرنق».</ref> و به آن کُرکی <ref>مجمع البحرین، ج۳، ص ۳۰۹، «غرنق»؛ حیاهالحیوان، ج۲، ص۱۱۳؛ لغتنامه، ج۱۰، ص۱۴۶۹۶،«غرنوق».</ref> میگویند نیز آمده است. | ||
[[بتپرستان]] بر این [[پندار]] بودند که بتها آنان را به [[خداوند]] نزدیک و از آنان نزد او [[شفاعت]] میکنند، ازاینرو بتهای خود را به پرندگانی که در [[آسمان]] بالا میروند و اوج میگیرند [[تشبیه]] میکردند<ref>لسانالعرب، ج۱۰، ص۶۱؛ النهایه، ج ۳، ص ۳۶۴؛ مجمعالبحرین، ج ۳، ص ۳۰۹، «غرنق».</ref><ref>[[حسن ضیاء توحیدی|توحیدی، حسن ضیاء]]، [[افسانه غرانیق (مقاله)|مقاله «افسانه غرانیق»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref> | [[بتپرستان]] بر این [[پندار]] بودند که بتها آنان را به [[خداوند]] نزدیک و از آنان نزد او [[شفاعت]] میکنند، ازاینرو بتهای خود را به پرندگانی که در [[آسمان]] بالا میروند و اوج میگیرند [[تشبیه]] میکردند<ref>لسانالعرب، ج۱۰، ص۶۱؛ النهایه، ج ۳، ص ۳۶۴؛ مجمعالبحرین، ج ۳، ص ۳۰۹، «غرنق».</ref><ref>[[حسن ضیاء توحیدی|توحیدی، حسن ضیاء]]، [[افسانه غرانیق (مقاله)|مقاله «افسانه غرانیق»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref> | ||
==ورود افسانه غرانیق در منابـع [[اسلامی]]== | == ورود افسانه غرانیق در منابـع [[اسلامی]] == | ||
==بررسی داستان== | == بررسی داستان == | ||
===حدیثشناسی=== | === حدیثشناسی === | ||
===[[ادله]] [[کلامی]]=== | === [[ادله]] [[کلامی]] === | ||
===[[ادله قرآنی]]=== | === [[ادله قرآنی]] === | ||
==ریشه احتمالی داستان== | == ریشه احتمالی داستان == | ||
==[[روایات]] [[شان نزول]]== | == [[روایات]] [[شان نزول]] == | ||
== منابع == | == منابع == |