محمد بن سائب کلبی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
وی از [[شاگردان]] ابی صالح، جریر و فرزدق بود<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۹.</ref> و از علمای [[کوفه]] محسوب می‌‌شد و در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] گذشتگان<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۷.</ref> تبحر داشت و به همین جهت [[سلیمان بن علی عباسی]]، [[والی بصره]]، منزلش را محل [[تدریس]] ایشان قرار داد تا برای [[مردم]] [[تفسیر قرآن]] بگوید.<ref>الاعلام ۶/۱۳۳.</ref> برخی از رجال‌نویسان [[اهل سنت]] او را در نقل [[حدیث ضعیف]] دانسته‌اند و برخی معتقدند که او از سبئی‌ها، [[پیروان]] [[عبدالله بن سبأ]]، می‌‌باشد که [[اعتقاد]] دارند که [[حضرت علی]] {{ع}} زنده است و [[ظهور]] خواهد کرد و [[دنیا]] را پُر از [[عدل و داد]] می‌‌کند، بعد از اینکه پُر از [[ظلم و جور]] شده باشد.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۹.</ref> [[رجالیون]] وی را امامی [[مذهب]] دانسته‌اند.<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.</ref> ایشان دارای تألیفاتی بوده که از آن جمله است: تفسیر القرآن<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۷.</ref> [[آیات الاحکام]]<ref>الذریعه ۱/۳۰.</ref> تقسیم القرآن<ref>الذریعه ۴/۳۸۸.</ref> و [[غریب القرآن]].<ref>الذریعه ۱۶/۴۹.</ref> وی سرانجام به سال ۱۴۶هـ در کوفه از دنیا رفت<ref>المعارف ۵۳۵.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۷۳۲-۷۳۳.</ref> | وی از [[شاگردان]] ابی صالح، جریر و فرزدق بود<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۹.</ref> و از علمای [[کوفه]] محسوب می‌‌شد و در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] گذشتگان<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۷.</ref> تبحر داشت و به همین جهت [[سلیمان بن علی عباسی]]، [[والی بصره]]، منزلش را محل [[تدریس]] ایشان قرار داد تا برای [[مردم]] [[تفسیر قرآن]] بگوید.<ref>الاعلام ۶/۱۳۳.</ref> برخی از رجال‌نویسان [[اهل سنت]] او را در نقل [[حدیث ضعیف]] دانسته‌اند و برخی معتقدند که او از سبئی‌ها، [[پیروان]] [[عبدالله بن سبأ]]، می‌‌باشد که [[اعتقاد]] دارند که [[حضرت علی]] {{ع}} زنده است و [[ظهور]] خواهد کرد و [[دنیا]] را پُر از [[عدل و داد]] می‌‌کند، بعد از اینکه پُر از [[ظلم و جور]] شده باشد.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۹.</ref> [[رجالیون]] وی را امامی [[مذهب]] دانسته‌اند.<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.</ref> ایشان دارای تألیفاتی بوده که از آن جمله است: تفسیر القرآن<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۷.</ref> [[آیات الاحکام]]<ref>الذریعه ۱/۳۰.</ref> تقسیم القرآن<ref>الذریعه ۴/۳۸۸.</ref> و [[غریب القرآن]].<ref>الذریعه ۱۶/۴۹.</ref> وی سرانجام به سال ۱۴۶هـ در کوفه از دنیا رفت<ref>المعارف ۵۳۵.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۷۳۲-۷۳۳.</ref> | ||
==محمد بن سائب کلبی== | |||
از [[شاگردان]] [[امام محمد باقر]] و [[امام جعفر صادق]]{{عم}} بود. به گفته [[ابن ندیم]]، او نخستین کسی است که در [[علم تفسیر]] کتاب نوشته و تفسیرش بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین [[تفاسیر]] آن زمان‌ها بوده است. نام کتابش «[[احکام]] القرآن»، و آن را از [[ابن عباس]] [[روایت]] کرده بود. کلبی در سال ۱۴۶ از [[دنیا]] رفت. [[سیوطی]] که [[شافعی]] و [[قاسم بن اصبغ بیانی قرطبی]] را نخستین کسانی دانسته است که در [[تفسیر]]، کتاب نوشته‌اند، [[اشتباه]] کرده است؛ زیرا شافعی در سال ۲۰۴ و قرطبی در سال ۳۴۰ از دنیا رفته‌اند. شاید منظور سیوطی اولین اشخاص از [[اهل تسنن]] باشد<ref>تأسیس الشیعه، ص۳۲۱-۳۲۵.</ref>.<ref>[[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی]] ص ۴۸۵.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۴: | ||
* [[تفسیر کلبی]] | * [[تفسیر کلبی]] | ||
{{پایان مدخل وابسته}} | {{پایان مدخل وابسته}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:مفسران]] | [[رده:مفسران]] | ||
نسخهٔ ۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۳
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مفسران است. محمد بن سائب کلبی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: محمد بن سائب کلبی در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابونضر محمد بن سائب بن بشر نسابه کلبی اخباری کوفی اهل کوفه[۱] و از قبیله کلب بن وبره[۲] یا بنی عبدود بود [۳] و از اصحاب امام باقر و امام صادق (ع)[۴] به شمار می‌‌رفت و از امام باقر و امام صادق (ع)[۵] و افرادی چون شعبی،[۶] ابی‌صالح[۷] و دیگران روایت کرده است و محدثانی چون فرزندش هشام،[۸] ثوری[۹] و ابومعاویه[۱۰] از او حدیث نقل کرده‌اند.
وی از شاگردان ابی صالح، جریر و فرزدق بود[۱۱] و از علمای کوفه محسوب می‌‌شد و در تفسیر و تاریخ گذشتگان[۱۲] تبحر داشت و به همین جهت سلیمان بن علی عباسی، والی بصره، منزلش را محل تدریس ایشان قرار داد تا برای مردم تفسیر قرآن بگوید.[۱۳] برخی از رجال‌نویسان اهل سنت او را در نقل حدیث ضعیف دانسته‌اند و برخی معتقدند که او از سبئی‌ها، پیروان عبدالله بن سبأ، می‌‌باشد که اعتقاد دارند که حضرت علی (ع) زنده است و ظهور خواهد کرد و دنیا را پُر از عدل و داد می‌‌کند، بعد از اینکه پُر از ظلم و جور شده باشد.[۱۴] رجالیون وی را امامی مذهب دانسته‌اند.[۱۵] ایشان دارای تألیفاتی بوده که از آن جمله است: تفسیر القرآن[۱۶] آیات الاحکام[۱۷] تقسیم القرآن[۱۸] و غریب القرآن.[۱۹] وی سرانجام به سال ۱۴۶هـ در کوفه از دنیا رفت[۲۰].[۲۱]
محمد بن سائب کلبی
از شاگردان امام محمد باقر و امام جعفر صادق(ع) بود. به گفته ابن ندیم، او نخستین کسی است که در علم تفسیر کتاب نوشته و تفسیرش بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین تفاسیر آن زمان‌ها بوده است. نام کتابش «احکام القرآن»، و آن را از ابن عباس روایت کرده بود. کلبی در سال ۱۴۶ از دنیا رفت. سیوطی که شافعی و قاسم بن اصبغ بیانی قرطبی را نخستین کسانی دانسته است که در تفسیر، کتاب نوشته‌اند، اشتباه کرده است؛ زیرا شافعی در سال ۲۰۴ و قرطبی در سال ۳۴۰ از دنیا رفته‌اند. شاید منظور سیوطی اولین اشخاص از اهل تسنن باشد[۲۲].[۲۳]
جستارهای وابسته
- سائب بن بشر کلبی (پدر)
- هشام بن محمد بن سائب کلبی (فرزند)
- عبدالرحمن بن بشر کلبی کوفی (عمو)
- عبید بن بشر کلبی کوفی (عمو)
- دانش تفسیر قرآن
- مفسران اهل سنت
- تفسیر کلبی
منابع
پانویس
- ↑ الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.
- ↑ الاعلام ۶/۱۳۳.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۵/۲۴۷.
- ↑ رجال الطوسی ۱۳۶ و ۲۸۹.
- ↑ رجال ابن داود ۳۱۲.
- ↑ میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۸.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.
- ↑ الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.
- ↑ میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۹.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۱۰۷.
- ↑ الاعلام ۶/۱۳۳.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۹.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۱۰۷.
- ↑ الذریعه ۱/۳۰.
- ↑ الذریعه ۴/۳۸۸.
- ↑ الذریعه ۱۶/۴۹.
- ↑ المعارف ۵۳۵.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۷۳۲-۷۳۳.
- ↑ تأسیس الشیعه، ص۳۲۱-۳۲۵.
- ↑ رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی ص ۴۸۵.