حجة الوداع در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۴ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۲

مقدمه

در تاریخ اسلام، به آخرین حج پیامبر (ص) "حجة الوداع" می‌گویند. در سال دهم هجرت، پیامبر (ص) با گروهی از مسلمانان، که شمارشان از صدهزار نفر متجاوز بود، قصد حج کرد و هنگام بازگشت، در پای کوه عرفات، خطبه‌ای معروف که مورخان آن را صحیفة النبی یا قانون اساسی اسلام نامیده‌اند، در محور ذیل بیان فرمود^[۱]:

امنیت و حفظ جان و مال مردم؛
برادری و برابری (مساوات)؛
پاسداری و حرمت گزاردن به قوانین (نظیر عدم تبدیل و تغییر ماه‌های حرام)؛
احترام به حقوق مردم و عدم تجاوز به حقوق دیگران؛
نفی تبعیض نژادی؛
نفی استثمار؛
ابلاغ کمال دین و پایان رسالت^[۲]؛
ابطال آداب و سنن ناپسند جاهلی؛
دشمن‌شناسی و پیروی نکردن از شیطان؛
حفظ امانت‌داری؛
دعوت به یگانه‌پرستی^[۳].

منابع

فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی

پانویس

↑ سیرۀ حلبی، ج۳، ص۲۸۹؛ سیره ابن هشام، ج۲، ص۶۰۵؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۴؛ بحار الانوار، ج۲۱، ص۴۰۵.
↑ راجع به تعیین جانشینی امیر مؤمنان از سوی پیامبر اسلام، ر. ک: واقعه غدیر خم.
↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۷۸.

[1] سیرۀ حلبی، ج۳، ص۲۸۹؛ سیره ابن هشام، ج۲، ص۶۰۵؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۴؛ بحار الانوار، ج۲۱، ص۴۰۵.

[2] راجع به تعیین جانشینی امیر مؤمنان از سوی پیامبر اسلام، ر. ک: واقعه غدیر خم.

[3] فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۷۸.

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 == مقدمه ==
-در تاریخ [[اسلام]]، به آخرین [[حج]] [[پیامبر]] {{صل}} "[[حجة الوداع]]" می‌گویند. در [[سال دهم هجرت]]، [[پیامبر]] {{صل}} با گروهی از [[مسلمانان]]، که شمارشان از صدهزار نفر [[متجاوز]] بود، قصد [[حج]] کرد و هنگام بازگشت، در پای کوه [[عرفات]]، خطبه‌ای معروف که مورخان آن را [[صحیفة النبی]] یا [[قانون اساسی]] [[اسلام]] نامیده‌اند، در محور ذیل بیان فرمود<ref>سیرۀ حلبی، ج۳، ص۲۸۹؛ سیره ابن هشام، ج۲، ص۶۰۵؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۴؛ بحار الانوار، ج۲۱، ص۴۰۵.</ref>:
+در تاریخ [[اسلام]]، به آخرین [[حج]] [[پیامبر]] {{صل}} "[[حجة الوداع]]" می‌گویند. در [[سال دهم هجرت]]، [[پیامبر]] {{صل}} با گروهی از [[مسلمانان]]، که شمارشان از صدهزار نفر [[متجاوز]] بود، قصد [[حج]] کرد و هنگام بازگشت، در پای کوه [[عرفات]]، خطبه‌ای معروف که مورخان آن را صحیفة النبی یا [[قانون اساسی]] [[اسلام]] نامیده‌اند، در محور ذیل بیان فرمود<ref>سیرۀ حلبی، ج۳، ص۲۸۹؛ سیره ابن هشام، ج۲، ص۶۰۵؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۴؛ بحار الانوار، ج۲۱، ص۴۰۵.</ref>:
-# [[امنیت]] و [[حفظ جان]] و [[مال]] [[مردم]]؛
+# [[امنیت]] و حفظ جان و [[مال]] [[مردم]]؛
 # [[برادری]] و [[برابری]] ([[مساوات]])؛
-# [[پاسداری]] و [[حرمت]] گزاردن به [[قوانین]] (نظیر عدم تبدیل و [[تغییر]] [[ماه‌های حرام]])؛
+# پاسداری و [[حرمت]] گزاردن به [[قوانین]] (نظیر عدم تبدیل و [[تغییر]] [[ماه‌های حرام]])؛
-# [[احترام به حقوق]] [[مردم]] و عدم [[تجاوز به حقوق دیگران]]؛
+# احترام به حقوق [[مردم]] و عدم تجاوز به حقوق دیگران؛
-# [[نفی]] [[تبعیض نژادی]]؛
+# [[نفی]] تبعیض نژادی؛
 # [[نفی]] [[استثمار]]؛
 # [[ابلاغ]] [[کمال دین]] و پایان [[رسالت]]<ref>راجع به تعیین جانشینی امیر مؤمنان از سوی پیامبر اسلام، ر. ک: واقعه غدیر خم.</ref>؛
 # ابطال [[آداب]] و [[سنن]] [[ناپسند]] [[جاهلی]]؛
-# [[دشمن‌شناسی]] و [[پیروی]] نکردن از [[شیطان]]؛
+# دشمن‌شناسی و [[پیروی]] نکردن از [[شیطان]]؛
 # [[حفظ]] [[امانت‌داری]]؛
 # [[دعوت به یگانه‌پرستی]]<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۷۸.</ref>.