بحث:آیا صالح پیامبر علم غیب داشت؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'طباطبایی، سید محمد حسین،' به 'طباطبایی، سید محمد حسین،') |
جز (جایگزینی متن - ':{{متن قرآن' به ': {{متن قرآن') |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
==پاسخ اجمالی== | ==پاسخ اجمالی== | ||
*[[غیب]] هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص۷۲، پناهی آزاد، مقالۀ معنا و عقلانیت «ایمان به غیب» با توجه به آرای امام خمینی(ره) و صدرالمتألهین.</ref>. مطابق برخی از [[آیات]]، [[علم غیب]] مخصوص [[خداوند]] است،<ref>سورۀ انعام، آیۀ ۵۹.</ref> اما به هرکس بخواهد [[عنایت]] میکند<ref>سورۀ جن، آیۀ ۲۷.</ref>. در [[قرآن مجید]] آیاتی وجود دارد که آشکارا [[آگاهی]] [[پیامبران]] و برخی از [[بندگان]] خاص [[خدا]] را از امور [[پنهان]] از [[حس]]، [[تصدیق]] میکنند و هیچ فرد مسلمانی پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله [[تردید]] داشته باشد<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.</ref>. مانند آیۀ: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند. جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد» سوره جن، آیه ۲۶ و ۲۷</ref> | *[[غیب]] هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص۷۲، پناهی آزاد، مقالۀ معنا و عقلانیت «ایمان به غیب» با توجه به آرای امام خمینی(ره) و صدرالمتألهین.</ref>. مطابق برخی از [[آیات]]، [[علم غیب]] مخصوص [[خداوند]] است،<ref>سورۀ انعام، آیۀ ۵۹.</ref> اما به هرکس بخواهد [[عنایت]] میکند<ref>سورۀ جن، آیۀ ۲۷.</ref>. در [[قرآن مجید]] آیاتی وجود دارد که آشکارا [[آگاهی]] [[پیامبران]] و برخی از [[بندگان]] خاص [[خدا]] را از امور [[پنهان]] از [[حس]]، [[تصدیق]] میکنند و هیچ فرد مسلمانی پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله [[تردید]] داشته باشد<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.</ref>. مانند آیۀ: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند. جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد» سوره جن، آیه ۲۶ و ۲۷</ref> | ||
*در این [[آیه]] [[عمومیت]] «فَلا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا» استثنا شد، به اینکه [[رسولان]] از [[غیب]] [[آگاه]] میشوند. همچنین [[رسولان]] در هر چیزی که تحقق یافتن رسالتشان مشروط به آن باشد که نسبت به آن [[علم غیب]] داشته باشند، این [[علم]] را خواهند داشت، حال چه متن رسالتشان از قبیل [[معارف]] [[اعتقادی]] و [[شرایع]] [[دین]] و قصص و عبرتها و حکمتها و [[مواعظ]] باشد و چه اینکه نشانیهای رسالتشان باشد و [[مردم]] با دیدن آن نشانه و آن [[معجزه]] به [[صدق]] [[رسول]] در ادعای رسالتش پی ببرند<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.</ref>. در [[قرآن کریم]] از بعضی [[رسولان]] نمونه هایی حکایت شده،<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.</ref> مانند داستان [[حضرت صالح]]{{ع}}. ایشان به [[قوم ثمود]] که برای [[دعوت]] آنان به راه [[خداپرستی]] برانگیخته شده بود و ناقهای به عنوان [[معجزه]] برای آنان آورده بود گفت:{{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ هَذِهِ نَاقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللَّهِ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابٌ قَرِيبٌ فَعَقَرُوهَا فَقَالَ تَمَتَّعُوا فِي دَارِكُمْ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ ذَلِكَ وَعْدٌ غَيْرُ مَكْذُوبٍ}}<ref>«و ای قوم من! این شتر خداوند است؛ که برای شما نشانهای است؛ او را وانهید تا در زمین خدا بچرد و آزاری به وی نرسانید که عذابی نزدیک، شما را فرا گیرد. امّا او را پی کردند، و (صالح) گفت: سه روز در خانههای خویش برخوردار گردید (تا عذابتان برسد)؛ این وعدهای بیدروغ است.» سوره هود، آیه ۶۴ و ۶۵</ref> <ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱؛ بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹؛ [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.</ref> | *در این [[آیه]] [[عمومیت]] «فَلا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا» استثنا شد، به اینکه [[رسولان]] از [[غیب]] [[آگاه]] میشوند. همچنین [[رسولان]] در هر چیزی که تحقق یافتن رسالتشان مشروط به آن باشد که نسبت به آن [[علم غیب]] داشته باشند، این [[علم]] را خواهند داشت، حال چه متن رسالتشان از قبیل [[معارف]] [[اعتقادی]] و [[شرایع]] [[دین]] و قصص و عبرتها و حکمتها و [[مواعظ]] باشد و چه اینکه نشانیهای رسالتشان باشد و [[مردم]] با دیدن آن نشانه و آن [[معجزه]] به [[صدق]] [[رسول]] در ادعای رسالتش پی ببرند<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.</ref>. در [[قرآن کریم]] از بعضی [[رسولان]] نمونه هایی حکایت شده،<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.</ref> مانند داستان [[حضرت صالح]]{{ع}}. ایشان به [[قوم ثمود]] که برای [[دعوت]] آنان به راه [[خداپرستی]] برانگیخته شده بود و ناقهای به عنوان [[معجزه]] برای آنان آورده بود گفت: {{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ هَذِهِ نَاقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللَّهِ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابٌ قَرِيبٌ فَعَقَرُوهَا فَقَالَ تَمَتَّعُوا فِي دَارِكُمْ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ ذَلِكَ وَعْدٌ غَيْرُ مَكْذُوبٍ}}<ref>«و ای قوم من! این شتر خداوند است؛ که برای شما نشانهای است؛ او را وانهید تا در زمین خدا بچرد و آزاری به وی نرسانید که عذابی نزدیک، شما را فرا گیرد. امّا او را پی کردند، و (صالح) گفت: سه روز در خانههای خویش برخوردار گردید (تا عذابتان برسد)؛ این وعدهای بیدروغ است.» سوره هود، آیه ۶۴ و ۶۵</ref> <ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱؛ بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹؛ [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.</ref> | ||
*ایشان قومش را از بد [[رفتاری]] با ناقه اش پرهیز داده و پیامد آن را که [[عذاب]] قریب است گوشزد مینماید اما آنان به این [[انذار]] توجه نکردند، [[حضرت صالح]]{{ع}} به آنان فرمود: شما سه روز دیگر مشمول [[عذاب]] خواهید شد؛<ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.</ref> به تصریح [[قرآن مجید]] همین طور هم شد یعنی پس از سه روز [[عذاب الهی]] آنان را فرا گرفت<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.</ref>. همچنان که در سوره ذاریات نیز فرموده: {{متن قرآن|فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَهُمْ يَنظُرُونَ}}<ref>«و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند، پس آذرخش (آسمانی) آنان را در حالی که خود مینگریستند فرو گرفت» سوره ذاریات، آیه ۴۴.</ref> <ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.</ref> | *ایشان قومش را از بد [[رفتاری]] با ناقه اش پرهیز داده و پیامد آن را که [[عذاب]] قریب است گوشزد مینماید اما آنان به این [[انذار]] توجه نکردند، [[حضرت صالح]]{{ع}} به آنان فرمود: شما سه روز دیگر مشمول [[عذاب]] خواهید شد؛<ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.</ref> به تصریح [[قرآن مجید]] همین طور هم شد یعنی پس از سه روز [[عذاب الهی]] آنان را فرا گرفت<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.</ref>. همچنان که در سوره ذاریات نیز فرموده: {{متن قرآن|فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَهُمْ يَنظُرُونَ}}<ref>«و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند، پس آذرخش (آسمانی) آنان را در حالی که خود مینگریستند فرو گرفت» سوره ذاریات، آیه ۴۴.</ref> <ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.</ref> | ||
*معلوم است، اطلاع [[حضرت صالح]]{{ع}} از جریان [[عذاب]] [[آینده]] آنان از مصادیق [[علم غیب]] است<ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.</ref>. و چه خبر غیبی بالاتر از این، که [[پیامبری]] از [[سرنوشت]] مردمی که به [[معجزه الهی]] [[احترام]] نگذاردند خبر میدهد و میگوید: بیش از سه روز در [[جهان]] زنده نخواهید بود و [[عذاب الهی]] شما را نابود میکند<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.</ref>. | *معلوم است، اطلاع [[حضرت صالح]]{{ع}} از جریان [[عذاب]] [[آینده]] آنان از مصادیق [[علم غیب]] است<ref>ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.</ref>. و چه خبر غیبی بالاتر از این، که [[پیامبری]] از [[سرنوشت]] مردمی که به [[معجزه الهی]] [[احترام]] نگذاردند خبر میدهد و میگوید: بیش از سه روز در [[جهان]] زنده نخواهید بود و [[عذاب الهی]] شما را نابود میکند<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.</ref>. |
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۴۸
پاسخ اجمالی
- غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد[۱]. مطابق برخی از آیات، علم غیب مخصوص خداوند است،[۲] اما به هرکس بخواهد عنایت میکند[۳]. در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق میکنند و هیچ فرد مسلمانی پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله تردید داشته باشد[۴]. مانند آیۀ: ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ﴾[۵]
- در این آیه عمومیت «فَلا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا» استثنا شد، به اینکه رسولان از غیب آگاه میشوند. همچنین رسولان در هر چیزی که تحقق یافتن رسالتشان مشروط به آن باشد که نسبت به آن علم غیب داشته باشند، این علم را خواهند داشت، حال چه متن رسالتشان از قبیل معارف اعتقادی و شرایع دین و قصص و عبرتها و حکمتها و مواعظ باشد و چه اینکه نشانیهای رسالتشان باشد و مردم با دیدن آن نشانه و آن معجزه به صدق رسول در ادعای رسالتش پی ببرند[۶]. در قرآن کریم از بعضی رسولان نمونه هایی حکایت شده،[۷] مانند داستان حضرت صالح(ع). ایشان به قوم ثمود که برای دعوت آنان به راه خداپرستی برانگیخته شده بود و ناقهای به عنوان معجزه برای آنان آورده بود گفت: ﴿وَيَا قَوْمِ هَذِهِ نَاقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللَّهِ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابٌ قَرِيبٌ فَعَقَرُوهَا فَقَالَ تَمَتَّعُوا فِي دَارِكُمْ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ ذَلِكَ وَعْدٌ غَيْرُ مَكْذُوبٍ﴾[۸] [۹]
- ایشان قومش را از بد رفتاری با ناقه اش پرهیز داده و پیامد آن را که عذاب قریب است گوشزد مینماید اما آنان به این انذار توجه نکردند، حضرت صالح(ع) به آنان فرمود: شما سه روز دیگر مشمول عذاب خواهید شد؛[۱۰] به تصریح قرآن مجید همین طور هم شد یعنی پس از سه روز عذاب الهی آنان را فرا گرفت[۱۱]. همچنان که در سوره ذاریات نیز فرموده: ﴿فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَهُمْ يَنظُرُونَ﴾[۱۲] [۱۳]
- معلوم است، اطلاع حضرت صالح(ع) از جریان عذاب آینده آنان از مصادیق علم غیب است[۱۴]. و چه خبر غیبی بالاتر از این، که پیامبری از سرنوشت مردمی که به معجزه الهی احترام نگذاردند خبر میدهد و میگوید: بیش از سه روز در جهان زنده نخواهید بود و عذاب الهی شما را نابود میکند[۱۵].
بند تفصیلی ندارد
پانویس
- ↑ ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص۷۲، پناهی آزاد، مقالۀ معنا و عقلانیت «ایمان به غیب» با توجه به آرای امام خمینی(ره) و صدرالمتألهین.
- ↑ سورۀ انعام، آیۀ ۵۹.
- ↑ سورۀ جن، آیۀ ۲۷.
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.
- ↑ «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند. جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد» سوره جن، آیه ۲۶ و ۲۷
- ↑ ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.
- ↑ ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.
- ↑ «و ای قوم من! این شتر خداوند است؛ که برای شما نشانهای است؛ او را وانهید تا در زمین خدا بچرد و آزاری به وی نرسانید که عذابی نزدیک، شما را فرا گیرد. امّا او را پی کردند، و (صالح) گفت: سه روز در خانههای خویش برخوردار گردید (تا عذابتان برسد)؛ این وعدهای بیدروغ است.» سوره هود، آیه ۶۴ و ۶۵
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱؛ بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹؛ طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.
- ↑ ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.
- ↑ «و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند، پس آذرخش (آسمانی) آنان را در حالی که خود مینگریستند فرو گرفت» سوره ذاریات، آیه ۴۴.
- ↑ ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.
- ↑ ر.ک. بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۵۷ـ ۱۵۹.
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۰ ـ ۱۰۱.