خیرخواهی در جامعه‌شناسی اسلامی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث خیرخواهی است. "خیرخواهی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

خیرخواهی در قرآن - خیرخواهی در حدیث - خیرخواهی در نهج البلاغه - خیرخواهی در اخلاق اسلامی - خیرخواهی در معارف دعا و زیارات

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عزت نفس (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

واژه “نصح” در اصل به معنای خالص بودن است و مقابل غش قرار دارد، چه در موضوع یا سخن یا عمل. منظور از آن در آیاتی چون أُبَلِّغُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَأَنْصَحُ لَكُمْ یا وَلَا يَنْفَعُكُمْ نُصْحِي إِنْ أَرَدْتُ أَنْ أَنْصَحَ لَكُمْ تحقق صدق و خلوص کامل از غش در اقوال و اعمال و اجرای حق و حقیقت در همه حرکات برای آنها و برای صلاح آنهاست. نصیحت و ارشاد وظیفه بسیار مهمی است که دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای دارد. همه انسان‌ها به دلیل ابتلا به امور روزمره و اشتغال، از عروض تدریجی غفلت و حجاب‌های بعضاً خسارت‌بار برکنار نیستند. نصایح مشفقانه، خواب غفلت را می‌زداید و آنها را به وظایف و مسئولیت‌ها توجه می‌دهد. به دلیل تقابلی بودن این وظیفه، اگر عده‌ای به نصیحت مأمورند، افراد مقابل نیز به نصیحت‌پذیری مأمور خواهند بود.

آیات قرآنی مرتبط

1. نصیحت انسان‌ها، رویه پیامبران: أُبَلِّغُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَأَنَا لَكُمْ نَاصِحٌ أَمِينٌ.
2. نصیحت مشفقانه، رویه صالحان: وَجَاءَ رَجُلٌ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ يَسْعَى قَالَ يَا مُوسَى إِنَّ الْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ فَاخْرُجْ إِنِّي لَكَ مِنَ النَّاصِحِينَ.
3. در آیاتی نیز نصیحت از جمله طرق اتمام حجت بر بندگان؛ و ناصح بودن برای خدا و رسول از مصداق‌های احسان معرفی شده است.

جستارهای وابسته

منابع

1. شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم

پانویس

{{ارزش‌های اجتماعی}