ابوکاهل احمسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۷: خط ۷:


==مقدمه==
==مقدمه==
نامش [[قیس بن عائذ]] است<ref>ابن معین، ج۱، ص۲۲۰؛ بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.</ref> و به [[کنیه]] [[شهرت]] دارد<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۲۲۱؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref> از وی در شمار صغار [[صحابه]] یاد شده است<ref>ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref>. وی به اخمس که تیره‌ای از بَجّیله است، نسبت دارد<ref>سمعانی، ج۱، ص۹۱.</ref>؛ از این‌رو او را [[بجلی]] نیز می‌گویند<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۳۷۴.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۸.</ref>، کنیه او را ابو کامل ذکر کرده که با توجه به یکسان بودن شرح حال او در منابع دیگر و آنچه ابن سعد آورده، معلوم است ابوکاهل، به ابوکامل تصحیف شده است. برخی نیز نام وی را [[عبدالله بن مالک]] گفته‌اند<ref>بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۷۴؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱.</ref>، اما بیشتر، نام او را قیس بن عائذ دانسته‌اند<ref>ابن معین، ج۱، ص۳۲ و ۲۲۰.</ref>. [[بخاری]] به [[اشتباه]] [[قیس]] بن [[عبایه]] را ابوکاهل احمسی دانسته است<ref>ابن ابی حاتم، بیان خطا، ص۱۰۳.</ref>. از او در شمار صحابه‌ای که بعدها در [[کوفه]] ساکن شدند، یاد شده است<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۳۴۲؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۱۰۲؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref>.
نامش [[قیس بن عائذ]] است<ref>ابن معین، ج۱، ص۲۲۰؛ بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.</ref> و به [[کنیه]] [[شهرت]] دارد<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۲۲۱؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref> از وی در شمار صغار [[صحابه]] یاد شده است<ref>ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref>. وی به اخمس که تیره‌ای از بَجّیله است، نسبت دارد<ref>سمعانی، ج۱، ص۹۱.</ref>؛ از این‌رو او را [[بجلی]] نیز می‌گویند<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۳۷۴.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۸.</ref>، کنیه او را ابو کامل ذکر کرده که با توجه به یکسان بودن شرح حال او در منابع دیگر و آنچه ابن سعد آورده، معلوم است ابوکاهل، به ابوکامل تصحیف شده است. برخی نیز نام وی را [[عبدالله بن مالک]] گفته‌اند<ref>بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۷۴؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱.</ref>، اما بیشتر، نام او را قیس بن عائذ دانسته‌اند<ref>ابن معین، ج۱، ص۳۲ و ۲۲۰.</ref>. [[بخاری]] به [[اشتباه]] [[قیس بن عبایه]] را ابوکاهل احمسی دانسته است<ref>ابن ابی حاتم، بیان خطا، ص۱۰۳.</ref>. از او در شمار صحابه‌ای که بعدها در [[کوفه]] ساکن شدند، یاد شده است<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۳۴۲؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۱۰۲؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref>.


گفته شده او، [[امام جماعت]] [[قبیله]] خود ([[امام]] الحی) بود<ref>ابن حبان، مشاهیر، ص۷۹؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.</ref>. بیشتر منابعی که به نام او پرداخته‌اند، تنها به نقل این گزارش بسنده کرده‌اند که گفته است: [[رسول خدا]]{{صل}} را دیدم که [[روز عید قربان]] بر شتری [[خطبه]] می‌خواند و مردی [[حبشی]] (شاید [[بلال]]) نیز زمام شتر او را گرفته بود<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۲۸؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۷۸؛ نسائی، ج۳، ص۱۸۵؛ ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۰.</ref>. درگذشت او را در ایام مختار<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۱۲، ص۱۷۸.</ref> و به قولی [[زمان]] [[حجاج بن یوسف ثقفی]] <ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۵.</ref> و در کوفه گفته‌اند. گفته [[ذهبی]]<ref>ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref> که او تا حدود[[سال]] هشتاد زنده بود، درگذشت او را در زمان [[حجاج]] تقویت می‌کند.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوکاهل احمسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۷۹-۴۸۰.</ref>
گفته شده او، [[امام جماعت]] [[قبیله]] خود ([[امام]] الحی) بود<ref>ابن حبان، مشاهیر، ص۷۹؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.</ref>. بیشتر منابعی که به نام او پرداخته‌اند، تنها به نقل این گزارش بسنده کرده‌اند که گفته است: [[رسول خدا]]{{صل}} را دیدم که [[روز عید قربان]] بر شتری [[خطبه]] می‌خواند و مردی [[حبشی]] (شاید [[بلال]]) نیز زمام شتر او را گرفته بود<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۲۸؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۷۸؛ نسائی، ج۳، ص۱۸۵؛ ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۰.</ref>. درگذشت او را در ایام مختار<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۱۲، ص۱۷۸.</ref> و به قولی [[زمان]] [[حجاج بن یوسف ثقفی]] <ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۵.</ref> و در کوفه گفته‌اند. گفته [[ذهبی]]<ref>ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.</ref> که او تا حدود[[سال]] هشتاد زنده بود، درگذشت او را در زمان [[حجاج]] تقویت می‌کند.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوکاهل احمسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۷۹-۴۸۰.</ref>

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۰۱

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

نامش قیس بن عائذ است[۱] و به کنیه شهرت دارد[۲] از وی در شمار صغار صحابه یاد شده است[۳]. وی به اخمس که تیره‌ای از بَجّیله است، نسبت دارد[۴]؛ از این‌رو او را بجلی نیز می‌گویند[۵]. ابن سعد[۶]، کنیه او را ابو کامل ذکر کرده که با توجه به یکسان بودن شرح حال او در منابع دیگر و آنچه ابن سعد آورده، معلوم است ابوکاهل، به ابوکامل تصحیف شده است. برخی نیز نام وی را عبدالله بن مالک گفته‌اند[۷]، اما بیشتر، نام او را قیس بن عائذ دانسته‌اند[۸]. بخاری به اشتباه قیس بن عبایه را ابوکاهل احمسی دانسته است[۹]. از او در شمار صحابه‌ای که بعدها در کوفه ساکن شدند، یاد شده است[۱۰].

گفته شده او، امام جماعت قبیله خود (امام الحی) بود[۱۱]. بیشتر منابعی که به نام او پرداخته‌اند، تنها به نقل این گزارش بسنده کرده‌اند که گفته است: رسول خدا(ص) را دیدم که روز عید قربان بر شتری خطبه می‌خواند و مردی حبشی (شاید بلال) نیز زمام شتر او را گرفته بود[۱۲]. درگذشت او را در ایام مختار[۱۳] و به قولی زمان حجاج بن یوسف ثقفی [۱۴] و در کوفه گفته‌اند. گفته ذهبی[۱۵] که او تا حدودسال هشتاد زنده بود، درگذشت او را در زمان حجاج تقویت می‌کند.[۱۶]

منابع

پانویس

  1. ابن معین، ج۱، ص۲۲۰؛ بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.
  2. ابن اثیر، ج۴، ص۲۲۱؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
  3. ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
  4. سمعانی، ج۱، ص۹۱.
  5. ابن اثیر، ج۳، ص۳۷۴.
  6. ابن سعد، ج۶، ص۲۸.
  7. بخاری، ج۷، ص۱۴۲؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۷۴؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱.
  8. ابن معین، ج۱، ص۳۲ و ۲۲۰.
  9. ابن ابی حاتم، بیان خطا، ص۱۰۳.
  10. ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۳۴۲؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۱۰۲؛ ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
  11. ابن حبان، مشاهیر، ص۷۹؛ مزی، ج۳۴، ص۲۱۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۸۷.
  12. ابن سعد، ج۶، ص۱۲۸؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۷۸؛ نسائی، ج۳، ص۱۸۵؛ ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۰.
  13. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۱۲، ص۱۷۸.
  14. ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۵.
  15. ذهبی، ج۳، ص۴۶۲.
  16. محمدی، رمضان، مقاله «ابوکاهل احمسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۷۹-۴۸۰.