فاطمه بنت الحسین: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۷: خط ۷:


==مقدمه==
==مقدمه==
فاطمه، بزرگ‌ترین دختر امام حسین{{ع}} است و مادرش اُم [[اسحاق]] بود. فاطمه، پیش از [[واقعه کربلا]]، با حسنِ مُثنا [[ازدواج]] کرد و در [[کربلا]] با وی، حضور داشت. همسرش جزء مجروحان [[حادثه کربلا]] بود. فاطمه در میان اُسرا به [[کوفه]] و [[شام]] رفت. برخی از ماجراهای [[هجوم]] به خیمه‌ها و دوران [[اسارت]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}}، از او نقل شده است. فاطمه، از [[راویان حدیث]] است و پدرش [[کتابی]] در هم پیچیده (مَلفوف) و نیز [[وصیت نامه]] خود را به وی سپرد. [[وفات]] وی، حدود [[سال ۱۱۷ هجری]] بوده است. وی در [[مدینه]] وفات یافت. بیشتر [[فرزندان]] و [[نوادگان]] وی، در [[مبارزه]] با [[خلفای بنی عباس]] به شهادت رسیدند و یا [[زندانی]] شدند.
فاطمه، بزرگ‌ترین دختر امام حسین{{ع}} است و مادرش [[ام اسحاق|اُم اسحاق]] بود. فاطمه، پیش از [[واقعه کربلا]]، با حسنِ مُثنا [[ازدواج]] کرد و در [[کربلا]] با وی، حضور داشت. همسرش جزء مجروحان [[حادثه کربلا]] بود. فاطمه در میان اُسرا به [[کوفه]] و [[شام]] رفت. برخی از ماجراهای [[هجوم]] به خیمه‌ها و دوران [[اسارت]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}}، از او نقل شده است. فاطمه، از [[راویان حدیث]] است و پدرش [[کتابی]] در هم پیچیده (مَلفوف) و نیز [[وصیت نامه]] خود را به وی سپرد. [[وفات]] وی، حدود [[سال ۱۱۷ هجری]] بوده است. وی در [[مدینه]] وفات یافت. بیشتر [[فرزندان]] و [[نوادگان]] وی، در [[مبارزه]] با [[خلفای بنی عباس]] به شهادت رسیدند و یا [[زندانی]] شدند.


در کتاب [[الإرشاد (کتاب)|الإرشاد]] آمده است: [[حسن بن حسن]]، یکی از دو دختر عمویش را از امام حسین{{ع}} [[خواستگاری]] کرد. امام حسین{{ع}} به او فرمود: «پسر عزیزم! هر کدام را بیشتر [[دوست]] می‌داری، برگزین». [[حسن]]، [[شرم]] کرد و هیچ نگفت. امام حسین{{ع}} فرمود: «من خود، فاطمه را برایت برگزیدم. او بیش از دختر دیگرم به مادرم فاطمه [[دختر پیامبر خدا]]{{صل}} شبیه است»<ref>{{متن حدیث|أَنَّ الْحَسَنَ بْنَ الْحَسَنِ خَطَبَ إِلَى عَمِّهِ الْحُسَيْنِ{{ع}} إِحْدَى ابْنَتَيْهِ فَقَالَ لَهُ الْحُسَيْنُ اخْتَرْ يَا بُنَيَّ أَحَبَّهُمَا إِلَيْكَ فَاسْتَحْيَا الْحَسَنُ وَ لَمْ يُحِرْ جَوَاباً فَقَالَ الْحُسَيْنُ{{ع}} فَإِنِّي قَدِ اخْتَرْتُ لَكَ ابْنَتِي فَاطِمَةَ وَ هِيَ أَكْثَرُهُمَا شَبَهاً بِأُمِّي‏ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}} (الإرشاد، ج۲، ص۲۵؛ العدد القویة، ص۳۵۵، ح۱۸).</ref>.
در کتاب [[الإرشاد (کتاب)|الإرشاد]] آمده است: [[حسن بن حسن]]، یکی از دو دختر عمویش را از امام حسین{{ع}} [[خواستگاری]] کرد. امام حسین{{ع}} به او فرمود: «پسر عزیزم! هر کدام را بیشتر [[دوست]] می‌داری، برگزین». [[حسن]]، [[شرم]] کرد و هیچ نگفت. امام حسین{{ع}} فرمود: «من خود، فاطمه را برایت برگزیدم. او بیش از دختر دیگرم به مادرم فاطمه [[دختر پیامبر خدا]]{{صل}} شبیه است»<ref>{{متن حدیث|أَنَّ الْحَسَنَ بْنَ الْحَسَنِ خَطَبَ إِلَى عَمِّهِ الْحُسَيْنِ{{ع}} إِحْدَى ابْنَتَيْهِ فَقَالَ لَهُ الْحُسَيْنُ اخْتَرْ يَا بُنَيَّ أَحَبَّهُمَا إِلَيْكَ فَاسْتَحْيَا الْحَسَنُ وَ لَمْ يُحِرْ جَوَاباً فَقَالَ الْحُسَيْنُ{{ع}} فَإِنِّي قَدِ اخْتَرْتُ لَكَ ابْنَتِي فَاطِمَةَ وَ هِيَ أَكْثَرُهُمَا شَبَهاً بِأُمِّي‏ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}} (الإرشاد، ج۲، ص۲۵؛ العدد القویة، ص۳۵۵، ح۱۸).</ref>.

نسخهٔ ‏۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۰۷

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

فاطمه، بزرگ‌ترین دختر امام حسین(ع) است و مادرش اُم اسحاق بود. فاطمه، پیش از واقعه کربلا، با حسنِ مُثنا ازدواج کرد و در کربلا با وی، حضور داشت. همسرش جزء مجروحان حادثه کربلا بود. فاطمه در میان اُسرا به کوفه و شام رفت. برخی از ماجراهای هجوم به خیمه‌ها و دوران اسارت اهل بیت پیامبر(ص)، از او نقل شده است. فاطمه، از راویان حدیث است و پدرش کتابی در هم پیچیده (مَلفوف) و نیز وصیت نامه خود را به وی سپرد. وفات وی، حدود سال ۱۱۷ هجری بوده است. وی در مدینه وفات یافت. بیشتر فرزندان و نوادگان وی، در مبارزه با خلفای بنی عباس به شهادت رسیدند و یا زندانی شدند.

در کتاب الإرشاد آمده است: حسن بن حسن، یکی از دو دختر عمویش را از امام حسین(ع) خواستگاری کرد. امام حسین(ع) به او فرمود: «پسر عزیزم! هر کدام را بیشتر دوست می‌داری، برگزین». حسن، شرم کرد و هیچ نگفت. امام حسین(ع) فرمود: «من خود، فاطمه را برایت برگزیدم. او بیش از دختر دیگرم به مادرم فاطمه دختر پیامبر خدا(ص) شبیه است»[۱].

در کتاب تقریب التهذیب آمده: فاطمه، دختر حسین بن علی بن ابی طالب(ع)، هاشمی، مدنی، همسر حسن بن حسن بن علی، ثِقه و از طبقه چهارم راویان است. او پس از سال یکصد هجری و در کهن‌سالی در گذشت[۲].[۳]

افشاگری و خطبه‌خوانی فاطمه بنت الحسین در قیام حسینی

فاطمه بنت الحسین(ع) فرزند سیدالشهدا و مادرش ام اسحق بود. وی نیز در کوفه پس از خطبه حضرت زینب(س) با رشادت ویژه‌ای که شایسته فرزندی امام حسین(ع) است ابراز سخن کرد. او فرمود:

«ای اهل کوفه، ای اهل مکر و فریب! ما را کافر شمردید و ریختن خونمان را حلال؟ خون از شمشیرهاتان می‌چکد و شادمانی می‌کنید؟ به زودی عذاب بر شما نازل می‌شود. وای بر شما! با چه دستی بر ما ظلم کردید؟ و چگونه نفسی شما را بر کشتن ما ترغیب کرد؟ چگونه پاهایتان یاری کرد که به جنگ ما بیایید؟ قلب‌هایتان را قساوت گرفته و بر دل‌هایتان مهر زده شده است؟ چشم‌ها و گوش‌هایتان از شنیدن و دیدن آیات الهی ناتوان گردیده‌اند و شیطان عمل زشت شما را برایتان زیبا جلوه داد و بر چشم‌هایتان پرده‌ای نهاد، که دیگر هدایت نمی‌شوید.

«ای مردم کوفه هیچ می‌دانید که چند خون از رسول خدا بر ذمه شماست که از شما طلب خواهد کرد؟ آن مکرها و حیله‌ها که با برادرش علی بن ابی طالب(ع) کردید. حال با این همه ظلم و مکرها عده‌ای بر این اعمال زشت به دیده فخر و بزرگ‌منشی می‌نگرند. آیا به کشتن مردمی می‌نازید که خداوند آنان را به پاکی ستود و پلیدی را از آنان دور کرد؟ پس خشم خود را فرو برید که البته برای هر کس آنچه پیش می‌فرستد، باقی خواهد ماند[۴].

سخن که به اینجا رسید، اهل کوفه با چشمان گریان نزد دختر رسول آمدند و از او خواستند که خاموش شود و بیشتر آنان را رسوا نگرداند.[۵]

فاطمه بنت الحسین امانتدار امامت در قیام حسینی

فاطمه دختر امام حسین(ع) نیز یکی از بانوان محترمی بود که امام حسین(ع) امانت‌های امامت را به او سپرد، تا به امام سجاد(ع) برساند[۶].[۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «أَنَّ الْحَسَنَ بْنَ الْحَسَنِ خَطَبَ إِلَى عَمِّهِ الْحُسَيْنِ(ع) إِحْدَى ابْنَتَيْهِ فَقَالَ لَهُ الْحُسَيْنُ اخْتَرْ يَا بُنَيَّ أَحَبَّهُمَا إِلَيْكَ فَاسْتَحْيَا الْحَسَنُ وَ لَمْ يُحِرْ جَوَاباً فَقَالَ الْحُسَيْنُ(ع) فَإِنِّي قَدِ اخْتَرْتُ لَكَ ابْنَتِي فَاطِمَةَ وَ هِيَ أَكْثَرُهُمَا شَبَهاً بِأُمِّي‏ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ(ص)» (الإرشاد، ج۲، ص۲۵؛ العدد القویة، ص۳۵۵، ح۱۸).
  2. ر.ک: تقریب التهذیب، ج۲، ص۶۵۴.
  3. محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۷.
  4. خیابانی، وقایع الایام، ص۲۵۳.
  5. فخر روحانی، زهرا، مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»، فرهنگ عاشورایی ج۹ ص ۸۰.
  6. شیخ طوسی، الغیبة، ص۱۲۸؛ بصائر الدرجات، محمد بن حسن الصفار قمی به نقل از ابی الجارود.
  7. فخر روحانی، زهرا، مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»، فرهنگ عاشورایی ج۹ ص ۸۳.