دستاوردهای حکومت جهانی امام مهدی چیستند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ') |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*)) |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
«جامعه‌ای که امام می‌سازد بشر را به آرمان‌های نهایی خود می‌رساند که از مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: | «جامعه‌ای که امام می‌سازد بشر را به آرمان‌های نهایی خود می‌رساند که از مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: | ||
*'''عدالت گستری''': از دیدگاه اندیشمندان اسلامی، عدالت یک امر حقیقی بوده که از یک سو ناشی از استعدادهای طبیعی و از سوی دیگر ناشی از فعالیت، کوشش، ابداع و انتاج است<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[شرح مبسوط منظومه، مجموعه آثار، ج۹، ص۳۷۰، ۳۷۱</ref>. و عبارت است از آن استحاق و حقی که هر شخصی به موجب خلقت خودش و به موجب کار و فعالیتش به‌دست آورده است به او داده می‌شود. در مقابل، ظلم عبارت است از آنکه آنچه را که فرد استحقاق آن را دارد به او داده نشود، و همچنین نقطۀ مقابل عدالت، تبعیض است که دو فرد که در شرایط مساوی قرار دارند، موهبتی را از یکی دریغ بدارند و به دیگری اعطا کنند<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۵۴.</ref>. با این اوصاف، برخی همانند مارکیست‌ها بر این باورند که آدمی نمی‌تواند عدالت را برقرار کند؛ زیرا نه می‌توان انسان را آن‌طور تربیت کرد که عدالت را از عمق جانش خواستار باشد و نه می‌توان عقل و علم بشری را آنچنان قوت بخشید که منفعت و مصلحت خویش را در عدالت ببیند. اما از دیدگاه اسلام، میل به عدالت از مطلوب‌های بشر و دست یافتنی بوده و بذر آن در سرشت او نهاده شده است، اما از آنجا که هنوز به مرحلۀ کمال نرسیده از عدالت گریزان است و اگر به نهاد خویش فرا خوانده شده و به کمال نهایی خود نایل آید به‌جایی می‌رسد که عدالت‌خواه شده و عدلات جمع را بر منفعت خویش ترجیح می‌دهد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ص ۱۵۶ و ۱۵۷.</ref>. توضیح آنکه: اجتماع بشری سه دوره را باید طی کند: دورۀ اساطیر و افسانه‌ها و به تعبیر قرآن، دروۀ جاهلیت؛ دروۀ علم همراه با حکومت خشم و شهوت؛ دورۀ آمادگی بشری برای پذیرش عدالت کلی و عدالت‌خواهی جوامع بشری. در دورۀ سوم، مردم با به تکامل رسیدن در می‌یابند که تمام اعلامیه‌های حقوق بشر و آزادی و عدالت‌خواهی‌ها، در دوران گذشته دروغ و نفاق بوده‌اند و تنها عصر ظهور، عصر حقوق بشر واقعی و عدالت واقعی است؛ زیرا افزون بر آمادگی بشری برای پذیرش عدالت کلی، امامی معصوم و مصون از خطا و گناه نیز در رأس حکومت در توسعه عدالت در تمام عرصه‌ها گام برمی‌دارد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج۱۸، ص۱۸۱.</ref>. | |||
::::#'''عدالت اقتصادی''': عدالت اقتصادی به معنای رشد پایدار اقتصاد؛ عدالت در توزیع ثروت و ایجاد زمینۀ رفاه افراد جامعه است و عصر ظهور که عصر نهادینه شدن عدالت در همۀ عرصه‌های حیات بشری است، تمامی معیارها و شاخصه‌های عدالت اقتصادی در اسلام رعایت شده و هرگونه ظلم و تبعیض و فقر و نابرابری اقتصادی از بن کنده می‌شوند: | ::::#'''عدالت اقتصادی''': عدالت اقتصادی به معنای رشد پایدار اقتصاد؛ عدالت در توزیع ثروت و ایجاد زمینۀ رفاه افراد جامعه است و عصر ظهور که عصر نهادینه شدن عدالت در همۀ عرصه‌های حیات بشری است، تمامی معیارها و شاخصه‌های عدالت اقتصادی در اسلام رعایت شده و هرگونه ظلم و تبعیض و فقر و نابرابری اقتصادی از بن کنده می‌شوند: | ||
::::#'''عدالت در توزیع''': یعنی هم‌سنگی و تعادل در رفاه اقتصادی میان همۀ افراد بشر برقرار می‌شود، چنانکه [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌فرمایند: مال را به‌طور صحیح بین همه تقسیم می‌کند. | ::::#'''عدالت در توزیع''': یعنی هم‌سنگی و تعادل در رفاه اقتصادی میان همۀ افراد بشر برقرار می‌شود، چنانکه [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌فرمایند: مال را به‌طور صحیح بین همه تقسیم می‌کند. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
::::#'''رشد اقتصادی پایدار''': در رشد اقتصاد جامعۀ مهدوی و افزایش تولید و افزایش عرضۀ کالا افزون بر بهره‌وری از درجۀ عالی علم، امدادهای آسمانی نیز به یاری آدمیان می‌شتابند و برفرایند رشد اقتصادی تأثیر می‌گذارند. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: در امت من [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} قیام می‌کند... و در زمان او مردم به نعمت‌هایی دست می‌یابند که در هیچ زمانی نیافته باشند، نیکوکاران و بدکاران آسمان بر آنان ببارد و زمین چندی از روییدنی‌ها خود را پنهان ندارد<ref> محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۸۷.</ref>. بنابراین زمین همۀ موهبت‌ها و استعدادهای خویش را بیرون می‌افکند و کلیدهای اسرار طبیعت در اختیار مؤمنان قرار گرفته، مجهولی در طبیعت باقی نمی‌ماند، مگر آنکه در آن دوره مکشوف می‌شود<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.</ref>. | ::::#'''رشد اقتصادی پایدار''': در رشد اقتصاد جامعۀ مهدوی و افزایش تولید و افزایش عرضۀ کالا افزون بر بهره‌وری از درجۀ عالی علم، امدادهای آسمانی نیز به یاری آدمیان می‌شتابند و برفرایند رشد اقتصادی تأثیر می‌گذارند. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: در امت من [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} قیام می‌کند... و در زمان او مردم به نعمت‌هایی دست می‌یابند که در هیچ زمانی نیافته باشند، نیکوکاران و بدکاران آسمان بر آنان ببارد و زمین چندی از روییدنی‌ها خود را پنهان ندارد<ref> محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۸۷.</ref>. بنابراین زمین همۀ موهبت‌ها و استعدادهای خویش را بیرون می‌افکند و کلیدهای اسرار طبیعت در اختیار مؤمنان قرار گرفته، مجهولی در طبیعت باقی نمی‌ماند، مگر آنکه در آن دوره مکشوف می‌شود<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.</ref>. | ||
::::#'''عدالت قضایی''': در عصر ظهور جریان دادرسی براساس حق و عدل تنظیم می‌شود، و دادگاه [[امام مهدی]]{{ع}} بر گرفتن بی کم و کاست حقوق اصرار دارد، تا جایی که اگر حق کسی زیر دندان دیگری باشد، از زیر دندان آن غاصب بیرون کشیده و به صاحب حق باز می‌گرداند<ref>[[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر]]، لطف الله صافی گلپایگانی، ج ۲، ص۳۳۲.</ref>. چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: دنیا به پایان نخواهد رسید تا آنکه مردی از خاندان من ظهور نماید، وی به شیوۀ داود {{ع}} حکم خواهد نمود، بینه نخواهد خواست و به هر کس حقش را عطا خواهد نمود<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ح۳۶۷ ص۶۵.</ref>. | ::::#'''عدالت قضایی''': در عصر ظهور جریان دادرسی براساس حق و عدل تنظیم می‌شود، و دادگاه [[امام مهدی]]{{ع}} بر گرفتن بی کم و کاست حقوق اصرار دارد، تا جایی که اگر حق کسی زیر دندان دیگری باشد، از زیر دندان آن غاصب بیرون کشیده و به صاحب حق باز می‌گرداند<ref>[[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر]]، لطف الله صافی گلپایگانی، ج ۲، ص۳۳۲.</ref>. چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: دنیا به پایان نخواهد رسید تا آنکه مردی از خاندان من ظهور نماید، وی به شیوۀ داود {{ع}} حکم خواهد نمود، بینه نخواهد خواست و به هر کس حقش را عطا خواهد نمود<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ح۳۶۷ ص۶۵.</ref>. | ||
*'''تحقق‌بخشی به رسالت انبیای الهی:''' براساس آموزه‌های وحیانی، انبیای الهی دو آرمان و هدف را در [[جامعۀ بشری]] به ارمغان آورده و تلاش کرده‌اند آنها را در جامعه به عینیت و تحقق رسانند: اول برقرای ارتباط صحیح میان انسان و خداوند و حرکت دادن او به‌سوی خداپرستی و توحید که در کلمۀ لا اله الا الله خلاصه می‌شود و دوم برقرای روابط حسنه و صالحه میان افراد بشر براساس دادورزی، صلح و صفا، همیاری و مهروزی و خدمت که در آیۀ {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>حدید، آیه ۲۵.</ref>. (به‌راستی (ما) پیامبران خود را با دلایل آشکار روانه کردیم و با آنها کتاب و ترازو را فرو آوردیم تا مردم به انصاف برخیزند)؛ خلاصه می‌شود<ref>یا. ج ۹، ص ۳۶۷، ۳۶۸.</ref>. بنابراین شناخت حقیقت ذات باری‌تعالی و برقراری قسط و عدل و ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی در [[جامعۀ بشری]] شالودۀ حرکت وحی‌آوران را تشکیل می‌دهد، که مورد دوم در عین اینکه از ارزش ذاتی برخوردار است، مقدمه‌ای برای نایل آمدن به هدف اصلی و اولی به‌شمار می‌آید<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، وحى و نبوت، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۱۶۶.</ref>. با این حال اصول و آرمان‌های انبیای الهی تاکنون به شکل کامل در زندگی جوامع بشری پدیدار نگشته و به‌صورت کامل عینیت نیافته، زیرا دعوت آنها همواره با مقاومت‌هایی روبه‌رو بوده است که مانع از تحقق آن به نحو کامل گشته‌اند<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، فلسفه ابن سینا ج۱، مجموعه آثار، ج ۷، ص ۱۴.</ref>. ولی در عصر ظهور، حرکت تکاملی بشر و مسیر تعالی اجتماع، در پرتو تعالیم ادیان الهی به منتهی‌الیه خویش رسیده و رسالت انبیای اولوالعزم (که منازل تاریخ‌اند و عصر هر پیامبر صاحب شریعتی، بستر را برای گذر به مرحله بالاتر می‌باشد) به‌ویژه پیامبر اعظم تداوم یافته و این مسیر در عصر ظهور به مرحله نهایی خود خواهد رسید<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، وحى و نبوت، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۱۶۸.</ref>. و حلقات تاریخ انبیای الهی با خلاصۀ انبیا و عصارۀ اولیا به پایان کار خود می‌رسد و بشر از درختی که انبیای الهی قرن‌ها در شکوفایی آن کوشیده‌اند بهره‌مند می‌شود. چنانکه [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: چون [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} به در آید، به مسجد الحرام رود، و رو به کعبه و پشت به مقام ابراهیم {{ع}} بایستد، و دو رکعت نماز گذارد، آن‌گاه فریاد برآورد: ای مردمان، منم یادگار آدم {{ع}} و یادگار ابراهیم {{ع}} و یادگار اسماعیل {{ع}} و یادگار محمد {{صل}}<ref>محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۹.</ref>. و [[امام باقر]] نیز می‌فرماید: قائم در آن روز (روز ظهور) در مکه است و در خانه کعبه... و به مردم می‌گوید: آن‌کس که از آدم سخن گوید من وارث آدمم، آن‌کس که از نوح سخن بگوید من وارث نوحم، آن‌کس که از ابراهیم سخن گوید من وارث ابراهیم و آن‌کس که از محمد سخن گوید من وارث محمد هستم و آن‌کس که از پیامبران سخن گوید من وارث و یادگار پیامبرانم<ref>محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۵.</ref>. | |||
*'''دین در عصر ظهور''': در عصر ظهور، گلبانگ یکتاپرستی در سراسر گیتی به فریاد در خواهد آمد و با واژگون شدن حکومت سلطه‌طلبان و استعمارگران و خداستیزان دین اسلام جهانی و فراگیر شده و پیام وحی الهی گوش همگان را نوازش داده و وعده‌های الهی برای بشر به ارمغان می‌آید که خداوند می‌فرماید: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ }}<ref>توبه، ۳۳.</ref>. خداوند دین اسلام را به‌وسیله پیامبر فرستاده، برای اینکه در نهایت امر، آن را بر تمام دین‌های عالم پیروز گرداند، اگرچه مشرکان اکراه داشته باشند<ref>گفتارهای معنوی، ص ۲۱۶.</ref>. اما نکته‌ای که قابل توجه است آن است که برخی روایت‌ها حکایت از آن دارند آن‌گاه که [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} ظهور کند، اقداماتی انجام می‌دهد که مردم می‌پندارند آن حضرت دین جدیدی آورده است و از این رو برخی بر این باورند حضرت در زمان ظهور دینی غیر از اسلام را خواهد آورد. حقیقت آن است که براساس آموزه‌های وحیانی [[اسلام]] آیینی ابدی است و حضرتش دین جدید و کتابی جدید به ارمغان نخواهند آورد، اما در طول حیات اسلام تاکنون، استنباط‌های غلط از آموزه‌های قرآن و تعالیم رسول الله و... سبب تغییرات و اضافات و بدعت‌های بسیاری در اسلام و احکام و معارف آن شده و حتی بسیاری منکرات معروف و بسیاری از معروفات منکر شده‌اند و بدین‌سان حقیقت اسلام برای بسیاری ناشناخته مانده است. آن‌گاه که حضرتش ظهور کند و اسلام واقعی را عرضه داشته و قوانین آن را پیاده کند، بسیاری می‌پندارند دینی که آن حضرت آورده است غیر از اسلام بوده و کیشی نو است؛ در حالی که امام زمان (عج)، اسلام حقیقی را اجرا کرده<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۲۵۳.</ref>. و احیاکنندۀ آن بوده و حقایق [[اسلام]] را آن‌چنان‌که هست اجرا می‌کنند<ref>یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۴۰۰.</ref>. | |||
*'''تکامل جامعه بشری''': از دیدگاه [[شیعه]] امامیه تاریخ با فراز و نشیب‌های خود برای رسیدن جامعۀ انسانی به آرمان‌ها و تکامل فرجامین خود در حرکت بوده و سرانجام بشریت حیاتی متکامل و به دور از کاستی و نقص را می‌آغازد و عدل، صلح، رفاه و امنیت کامل گسترۀ هستی را درمی‌نوردد و زندگی بشر به عالی‌ترین و کامل‌ترین مرحلۀ خود منتهی می‌شود<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، فلسفه تاریخ، مجموعه آثار، ج ۱۵، ص ۱۷۸.</ref>. و این تکامل انسانی بسیار فراتر از تکامل مادی بوده و ابعاد معنوی و روحی و اجتماعی انسان را نیز شامل می‌شود<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، فلسفه تاریخ، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۵۹.</ref>. که شایسته است ابعاد گوناگون آن به‌صورت مستقل تبیین شود. | |||
::::#'''تکامل عقول''': انسان امروزی عصر مدرن را عصر علم و عقل و فکر می‌داند و در مسیر ترقی علم و تکنولوژی گام برمی‌دارد. با این پندار که قوۀ خرد او را به تمامی خواسته‌ها و علایق و نیازهایش رهنمون می‌سازد، در حالی که تاکنون رشد و ترقی علم و عقل امروزی نتوانسته است، آرمان‌ها و مطلوب‌های بشری را از جمله عدالت، امنیت و رفاه کامل فراهم آورد؛ زیرا در این عصر، عقل و علم و فکر از آزادی و تکامل واقعی برخوردار نبوده و در خدمت شهوت و جاه‌طلبی و منافع مادی قرار گرفته است<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۵۰.</ref>. اما آن‌گاه که قائم قیام کند، نیروهای عقلانی مردم را تمرکز داده و خردها و دریافت‌های خلق را به کمال می‌رساند<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>. و فکر و اندیشه از زنجیرهای نفس و شهوت رهایی می‌یابد و کمال عقلانی حاکمیت می‌یابد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]،اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۵۰.</ref>. بنابراین عصر ظهور، عصر حکومت و کمال خردمندی است یعنی دوره‌ای که در آن، علم، اسیر و دربند غرایز و هواهای نفسانی نبوده و در خدمت دین و معارف الهی قرار می‌گیرد؛ در آن عصر، مردم صبحگاهان و شامگاهان جامی که می‌نوشند جام حکمت و معرفت است... حضرت دستش را بر سر مردمان می‌نهد و عقول آنها را کامل می‌گرداند<ref>یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۸۵.</ref>. | ::::#'''تکامل عقول''': انسان امروزی عصر مدرن را عصر علم و عقل و فکر می‌داند و در مسیر ترقی علم و تکنولوژی گام برمی‌دارد. با این پندار که قوۀ خرد او را به تمامی خواسته‌ها و علایق و نیازهایش رهنمون می‌سازد، در حالی که تاکنون رشد و ترقی علم و عقل امروزی نتوانسته است، آرمان‌ها و مطلوب‌های بشری را از جمله عدالت، امنیت و رفاه کامل فراهم آورد؛ زیرا در این عصر، عقل و علم و فکر از آزادی و تکامل واقعی برخوردار نبوده و در خدمت شهوت و جاه‌طلبی و منافع مادی قرار گرفته است<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۵۰.</ref>. اما آن‌گاه که قائم قیام کند، نیروهای عقلانی مردم را تمرکز داده و خردها و دریافت‌های خلق را به کمال می‌رساند<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>. و فکر و اندیشه از زنجیرهای نفس و شهوت رهایی می‌یابد و کمال عقلانی حاکمیت می‌یابد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]،اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۵۰.</ref>. بنابراین عصر ظهور، عصر حکومت و کمال خردمندی است یعنی دوره‌ای که در آن، علم، اسیر و دربند غرایز و هواهای نفسانی نبوده و در خدمت دین و معارف الهی قرار می‌گیرد؛ در آن عصر، مردم صبحگاهان و شامگاهان جامی که می‌نوشند جام حکمت و معرفت است... حضرت دستش را بر سر مردمان می‌نهد و عقول آنها را کامل می‌گرداند<ref>یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۸۵.</ref>. | ||
::::#'''تکامل معنویت''': در عصر ظهور، بستر شکوفایی گرایش‌های والای معنوی و رشد فضایل آدمی فراهم آمده و بشر از سیطرۀ شرایط اجتماعی وارسته می‌شود و وابستگی او به ایمان و ایدئولوژی فزونی می‌یابد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[ولاءها و ولایت‌ها (کتاب)|ولاءها و ولایت‌ها]]، مجموعه آثار، ج ۳، ص ۲۷۲.</ref>. بدین‌سان که دل‌های بندگان پر از عبادت می‌شود<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۱۷۹.</ref>.امت اسلامی اصلاح می‌شوند<ref>اربلی، کشف الغمه، ج ۲، ص ۴۷۳.</ref>. گناه و جرم رو به کاهش می‌نهد و مفاسد اخلاقی همانند زنا، شرب خمر، ربا، کینه، دروغ، خیانت، دزدی و.. به حداقل خود می‌رسد<ref>یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۷۵.</ref> و در نهایت آدمی از حالات نابسامان بحران‌های معنوی رهایی یافته و به وضعیت مطلوب نایل می‌آید. | ::::#'''تکامل معنویت''': در عصر ظهور، بستر شکوفایی گرایش‌های والای معنوی و رشد فضایل آدمی فراهم آمده و بشر از سیطرۀ شرایط اجتماعی وارسته می‌شود و وابستگی او به ایمان و ایدئولوژی فزونی می‌یابد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[ولاءها و ولایت‌ها (کتاب)|ولاءها و ولایت‌ها]]، مجموعه آثار، ج ۳، ص ۲۷۲.</ref>. بدین‌سان که دل‌های بندگان پر از عبادت می‌شود<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۱۷۹.</ref>.امت اسلامی اصلاح می‌شوند<ref>اربلی، کشف الغمه، ج ۲، ص ۴۷۳.</ref>. گناه و جرم رو به کاهش می‌نهد و مفاسد اخلاقی همانند زنا، شرب خمر، ربا، کینه، دروغ، خیانت، دزدی و.. به حداقل خود می‌رسد<ref>یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۷۵.</ref> و در نهایت آدمی از حالات نابسامان بحران‌های معنوی رهایی یافته و به وضعیت مطلوب نایل می‌آید. | ||
::::#'''تکامل آزادی''': آزادی مفهومی است که در سه نوع خلاصه می‌شود: آزادی انسان از اسارت طبیعت و محبوس شدن در زندان زمین؛ آزادی از هواها و خواسته‌های نفسانی؛ آزاد بودن از استعمار و استثمار دیگرا<ref>فلسفه تاریخ، ج ۱، صص ۲۵۵ و ۲۵۶.</ref>. در عصر ظهور با شکسته شدن هیمنۀ استعمارگران و ستیزه‌جویان از یک‌سو و تکامل خرد آدمی و شکوفایی گرایش‌های عمیق فطری او از سوی دیگر، شاهد اوج شکوفایی و تکامل آزادی واقعی در عرصه‌های فوق هستیم. | ::::#'''تکامل آزادی''': آزادی مفهومی است که در سه نوع خلاصه می‌شود: آزادی انسان از اسارت طبیعت و محبوس شدن در زندان زمین؛ آزادی از هواها و خواسته‌های نفسانی؛ آزاد بودن از استعمار و استثمار دیگرا<ref>فلسفه تاریخ، ج ۱، صص ۲۵۵ و ۲۵۶.</ref>. در عصر ظهور با شکسته شدن هیمنۀ استعمارگران و ستیزه‌جویان از یک‌سو و تکامل خرد آدمی و شکوفایی گرایش‌های عمیق فطری او از سوی دیگر، شاهد اوج شکوفایی و تکامل آزادی واقعی در عرصه‌های فوق هستیم. | ||
*'''یگانگی و یکپارچگی''': نیل جامعۀ انسانی به یکانگی و یکپارچکی در یک نظام اجتماعی از آرمان‌های بشر به‌شمار آمده که اندیشمندان بسیاری درصدد یافتن راهکارهایی برای رسیدن به این غایت بوده‌اند<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]،جهانبينى توحيدى، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۱۰۶.</ref>. براساس فرایند تاریخ نیز جامعه‌ها و تمدن‌ها و فرهنگ‌ها به‌سوی یگانه شدن، متحدالشکل شدن و ادغام در هم سیر می‌کنند و آیندۀ جوامع انسانی، جامعۀ واحد تکامل یافته‌ای است که در آن همۀ ارزش‌های امکانی انسانیت به فعلیت می‌رسد، و انسان به کمال حقیقی و سعادت واقعی خود و بالاخره انسانیت اصیل خویش خواهد رسید<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، جامعه و تاريخ، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۳۵۸.</ref>. بدین‌سان که عوامل اصلی انشعاب انسانی یعنی اختلاف‌های قبیله‌ای و جغرافیایی و عقیده‌ای رخت برمی‌بندند و با حاکمیت مطلق عقیدۀ اسلام در سراسر گیتی، یکپارچگی و اتحاد تمام عالم هستی را فرا می‌گیرد و همدلی و همسازی گسترۀ جهانی می‌یابد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، توحید، مجموعه آثار، ج ۴، ص ۱۳۲، ۱۳۳.</ref>. | |||
*'''آغاز حیات انسان''': بی‌تردید حیات انسان به حیات عقلانی و شعوری و ادراکی او است و او به واسطۀ آگاهی به رشد و شکوفایی خود می‌رسد؛ چنانکه در فلسفۀ اسلامی به اثبات رسیده است که علم و عالم با یکدیگر اتحاد داشته و رشد علم، رشد عالم را نیز در پی دارد و آنکه آگاه‌تر است جانش افزون‌تر است <ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، انسان در قرآن، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۳۰۶.</ref>. و با تکامل عقول و حیات شعوری و ادراکی آدمی به حیات واقعی خویش دست یافته و زندگی جدیدی را می‌آغازد؛ زیرا دغدغه‌های بنیادین و بحران‌های نابسامان آدمی از بن برکنده می‌شود و آدمی به وضعیت مطلوب زندگی نایل می‌آید. | |||
*'''امنیت فراگیر''': امنیت یکی از مهم‌ترین نعمت‌های الهی و ارزشمندترین سرمایۀ جامعه و براساس فطرت آدمی، است که در عصر ظهور گسترۀ جهانی را درمی‌نوردد<ref>یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۸۸.</ref>. و جامعۀ عدل‌محور مهدوی را از فروغ خود روشن می‌سازد؛ چنانکه [[امام علی]] {{ع}} می‌فرمایند: اگر قائم ما قیام کند، به واسطۀ ولایت و عدالت او، آسمان چنانکه باید ببارد، می‌بارد و زمین رستنی‌هایش را بیرون می‌دهد و کینه از دل بندگان زدوده می‌شود و میان دد و دام آشتی برقرار می‌شود؛ به گونه‌ای که یک زن میان عراق و شام پیاده خواهد رفت و آسیبی نخواهد دید و هر جا قدم می‌گذارد، همه سبزه و رستنی است و بر روی سرش زینت‌هایش را گذارده و نه ددی او را آزار می‌دهد و نه می‌ترساند.<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۱۰، ص ۱۰۴.</ref>. بنابراین اگر پیرزن ضعیفی بخواهد از شرق عالم به غرب عالم سفر کند کسی او را نمی‌آزارد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.</ref>. حتی گرگ‌ها و درندگان با یکدیگر در صلح و صفا زندگی می‌کنند <ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۵۹.</ref>. | |||
نکتۀ قابل توجه آنکه منشأ بسیاری از ناامنی‌ها بی‌عدالتی‌ها است و بی‌عدالتی سبب می‌شود، بسیاری به حقوق خود نرسیده و اقدامات ناشایستی در رفع امنیت همگانی مردم ایجاد نمایند و آن‌گاه که عدالت در سراسر گیتی گسترانده شود، امنیت همۀ راه‌ها و شهرها را فرا می‌گیرد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.</ref>. | نکتۀ قابل توجه آنکه منشأ بسیاری از ناامنی‌ها بی‌عدالتی‌ها است و بی‌عدالتی سبب می‌شود، بسیاری به حقوق خود نرسیده و اقدامات ناشایستی در رفع امنیت همگانی مردم ایجاد نمایند و آن‌گاه که عدالت در سراسر گیتی گسترانده شود، امنیت همۀ راه‌ها و شهرها را فرا می‌گیرد<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.</ref>. | ||
*'''پیشرفت تمدن مادی و صنعتی''': عصر ظهور عصر تحولات بنیادین در صعنت است؛ به‌گونه‌ای که تکنولوژی و صنعت به رشد نهایی خود می‌رسد و بشر را در رسیدن به رفاه کامل یاری می‌رساند. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید:هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند در دستگاه شنوایی و بینایی شیعیان ما، گستردگی و کشش ویژای می‌بخشد تا میان آنان و مهدی ما واسطه و نامه‌رسان یا فاصله‌ای نباشد<ref>الکافی، ج ۸، ص ۲۴۰.</ref>. و باز آن حضرت می‌فرمایند: مؤمن در عصر قائم در حالی‌که در شرق است، برادر خویش را که در مغرب است می‌بیند و همان‌گونه آنکه در مغرب است برادر مؤمن خویش را در مشرق می‌بیند <ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، شرح مبسوط منظومه، مجموعه آثار، ج ۹، ص ۳۸۵؛ به نقل از محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۱.</ref>»<ref>[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۶۹-۸۲.</ref>. | |||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
::::#'''امنیّت عمومی:''' در حاکمیت [[امام مهدی]]{{ع}} که دوران فراگیری همه خوبی‌ها در همه عرصه‌های زندگی است، امنیّت که از بزرگ‌ترین نعمت‌های الهی و از عالی‌ترین آرزوهای انسان است، به دست می‌آید. وقتی مردم از عقیده و مرامی واحد پیروی کنند و در روابط اجتماعی خود به بلند اخلاقی پای بند باشند و عدالت در تمام مویرگ‌های حیات فردی و جمعی بشر جاری شود، بهانه‌ای برای ناامنی و ترس در هیچ بخشی از زندگی باقی نمی‌ماند. در جامعه‌ای که هر کسی به حقوق الهی و انسانی خود می‌رسد و با تجاوز و حق کُشی –گرچه در طبقه حاکمان و در کمترین مقدار آن باشد- برخورد قانونی می‌شود، امنیّت عمومی و اجتماعی شکل می‌گیرد. [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} فرمود: "به دست ما [و در [[حکومت]] ما روزگر سختی‌ها سپری می‌شود... چون قائم ما قیام کند، کینه‌ها از دل‌ها بیرون رود، حیوانات نیز با هم سازگاری کنند. [در آن روزگار، چنان محیط امنی ایجاد شود که زن، با همه زیب و زیور خود، از عراق تا شام برود... و چیزی او را نترساند.<ref>خصال، باب اربعمائه، ح ۱۰، ص ۶۸۵.</ref> البتّه برای ما که در روزگار بی‌عدالتی‌ها و آزمندی‌ها و کینه‌توزی‌ها بسر می‌بریم، تصور چنان دورانِ سبزی، بسیار دشوار است؛ ولی چنانکه گفته شد، اگر به عوامل آن همه بدی و زشتی بنگریم و بیندیشیم که این عوامل در حاکمیت [[حکومت]] [[حق]]، ریشه کن خواهد شد، خواهیم دانست که وعده الهی در تحقق جامعه امن و آرام، حتمی است. خداوند متعال در [[قرآن کریم]] فرموده است: "خدا به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند... وعده داده است که به یقین در روی زمین، ایشان را خلیفه و حاکم کند... و پس از اینکه در ترس و نگرانی قرار داشتند، امنیّت و آرامش را به ایشان عطا فرماید <ref>سوره نور: ۵۵. توضیح و تفسیر آیه در درس «امام مهدی در قرآن» در همین کتاب بیان شد.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} در معنای این آیه فرمود: "این آیه، درباره قائم و یارانش نازل شده است"<ref>غیبت نعمانی، ح ۳۵، ص ۲۴۰.</ref>. | ::::#'''امنیّت عمومی:''' در حاکمیت [[امام مهدی]]{{ع}} که دوران فراگیری همه خوبی‌ها در همه عرصه‌های زندگی است، امنیّت که از بزرگ‌ترین نعمت‌های الهی و از عالی‌ترین آرزوهای انسان است، به دست می‌آید. وقتی مردم از عقیده و مرامی واحد پیروی کنند و در روابط اجتماعی خود به بلند اخلاقی پای بند باشند و عدالت در تمام مویرگ‌های حیات فردی و جمعی بشر جاری شود، بهانه‌ای برای ناامنی و ترس در هیچ بخشی از زندگی باقی نمی‌ماند. در جامعه‌ای که هر کسی به حقوق الهی و انسانی خود می‌رسد و با تجاوز و حق کُشی –گرچه در طبقه حاکمان و در کمترین مقدار آن باشد- برخورد قانونی می‌شود، امنیّت عمومی و اجتماعی شکل می‌گیرد. [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} فرمود: "به دست ما [و در [[حکومت]] ما روزگر سختی‌ها سپری می‌شود... چون قائم ما قیام کند، کینه‌ها از دل‌ها بیرون رود، حیوانات نیز با هم سازگاری کنند. [در آن روزگار، چنان محیط امنی ایجاد شود که زن، با همه زیب و زیور خود، از عراق تا شام برود... و چیزی او را نترساند.<ref>خصال، باب اربعمائه، ح ۱۰، ص ۶۸۵.</ref> البتّه برای ما که در روزگار بی‌عدالتی‌ها و آزمندی‌ها و کینه‌توزی‌ها بسر می‌بریم، تصور چنان دورانِ سبزی، بسیار دشوار است؛ ولی چنانکه گفته شد، اگر به عوامل آن همه بدی و زشتی بنگریم و بیندیشیم که این عوامل در حاکمیت [[حکومت]] [[حق]]، ریشه کن خواهد شد، خواهیم دانست که وعده الهی در تحقق جامعه امن و آرام، حتمی است. خداوند متعال در [[قرآن کریم]] فرموده است: "خدا به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند... وعده داده است که به یقین در روی زمین، ایشان را خلیفه و حاکم کند... و پس از اینکه در ترس و نگرانی قرار داشتند، امنیّت و آرامش را به ایشان عطا فرماید <ref>سوره نور: ۵۵. توضیح و تفسیر آیه در درس «امام مهدی در قرآن» در همین کتاب بیان شد.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} در معنای این آیه فرمود: "این آیه، درباره قائم و یارانش نازل شده است"<ref>غیبت نعمانی، ح ۳۵، ص ۲۴۰.</ref>. | ||
::::#'''گسترش دانش:''' در دوران [[حکومت]] [[حضرت مهدی]]{{ع}}، اسرار علمی فراوان در علوم اسلامی و انسانی آشکار می‌شود و دانش بشری به گونه‌ای غیر قابل تصوّر توسعه می‌یابد. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "علم و دانش، بیست و هفت حرف است و همه آنچه پیامبران آورده‌اند، تنها دو حرف آن است و مردم تا کنون جز با آن دو حرف آشنایی ندارند. هنگامی که قائم ما قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر را بیرون آورده و در میان مردم گسترش دهد و آن دو حرف را نیز به آنها ضمیمه ساخته و مجموع بیست و هفت حرف را منتشر می‌کند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۳، ص ۳۳۶.</ref> بدیهی است که در این شرایط، رشد و توسعه علمی در همه زمینه‌ها برای انسان روی می‌دهد. در روایات متعدد، اشاراتی آمده است که نشان می‌دهد فاصله دانش صنعتی در آن زمان، با صنعت کنونی، بسیار زیاد خواهد بود؛<ref>البته ممکن است که روایات مذکور، به اعجاز هم اشاره داشته باشد.</ref> همان‌گونه که صنعت کنونی با قرن‌های پیشین تفاوت چشمگیری دارد. در اینجا به بعضی از روایات اشاره می‌کنیم: [[امام صادق]]{{ع}} درباره چگونگی ارتباطات در [[حکومت]] [[امام مهدی]] فرمود: "در روزگار [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} مؤمن در مشرق زمین، برادرش را که در مغرب زمین است می‌بیند"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۳، ص ۳۹۱.</ref> نیز فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند، قدرت شنوایی و بینایی شیعیان ما را افزایش می‌دهد؛ به گونه‌ای که آن حضرت از فاصله یک برید چهار فرسنگ با شیعیان خود سخن می‌گوید و آنان سخن او را می‌شنوند و او را می‌بینند؛ در حالی که او در جایگاه خود قرار دارد.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۲، ص ۳۳۶.</ref> درباره میزان آگاهی [[حضرت مهدی]]{{ع}} از احوال مردم به عنوان رئیس [[حکومت]] و مرکز تصمیم گیری و فرماندهی، در روایات آمده است: اگر کسی در خانه خودش سخنی بگوید، بیم آن دارد که مبادا دیوارهای خانه‌اش گزارش دهند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۲، ص ۳۹۰.</ref> | ::::#'''گسترش دانش:''' در دوران [[حکومت]] [[حضرت مهدی]]{{ع}}، اسرار علمی فراوان در علوم اسلامی و انسانی آشکار می‌شود و دانش بشری به گونه‌ای غیر قابل تصوّر توسعه می‌یابد. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "علم و دانش، بیست و هفت حرف است و همه آنچه پیامبران آورده‌اند، تنها دو حرف آن است و مردم تا کنون جز با آن دو حرف آشنایی ندارند. هنگامی که قائم ما قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر را بیرون آورده و در میان مردم گسترش دهد و آن دو حرف را نیز به آنها ضمیمه ساخته و مجموع بیست و هفت حرف را منتشر می‌کند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۳، ص ۳۳۶.</ref> بدیهی است که در این شرایط، رشد و توسعه علمی در همه زمینه‌ها برای انسان روی می‌دهد. در روایات متعدد، اشاراتی آمده است که نشان می‌دهد فاصله دانش صنعتی در آن زمان، با صنعت کنونی، بسیار زیاد خواهد بود؛<ref>البته ممکن است که روایات مذکور، به اعجاز هم اشاره داشته باشد.</ref> همان‌گونه که صنعت کنونی با قرن‌های پیشین تفاوت چشمگیری دارد. در اینجا به بعضی از روایات اشاره می‌کنیم: [[امام صادق]]{{ع}} درباره چگونگی ارتباطات در [[حکومت]] [[امام مهدی]] فرمود: "در روزگار [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} مؤمن در مشرق زمین، برادرش را که در مغرب زمین است می‌بیند"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۳، ص ۳۹۱.</ref> نیز فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند، قدرت شنوایی و بینایی شیعیان ما را افزایش می‌دهد؛ به گونه‌ای که آن حضرت از فاصله یک برید چهار فرسنگ با شیعیان خود سخن می‌گوید و آنان سخن او را می‌شنوند و او را می‌بینند؛ در حالی که او در جایگاه خود قرار دارد.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۲، ص ۳۳۶.</ref> درباره میزان آگاهی [[حضرت مهدی]]{{ع}} از احوال مردم به عنوان رئیس [[حکومت]] و مرکز تصمیم گیری و فرماندهی، در روایات آمده است: اگر کسی در خانه خودش سخنی بگوید، بیم آن دارد که مبادا دیوارهای خانه‌اش گزارش دهند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۲، ص ۳۹۰.</ref> | ||
*با توجه به وسایل پیشرفته ارتباطی، درک این روایات آسان‌تر است؛ ولی معلوم نیست که آیا همین وسائل به صورت پیشرفته‌تر به کار گرفته می‌شود یا سیستم دیگری که پیچیدگی بیشتری دارد، جایگزین وسائل امروزی خواهد شد»<ref>[[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائریپور|حائریپور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج۱، ص ۲۰۸ - ۲۱۹.</ref>. | |||
}} | }} | ||
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۰۵
| دستاوردهای حکومت جهانی امام مهدی چیستند؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل اصلی | مهدویت |
دستاوردهای حکومت جهانی امام مهدی(ع) چیستند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر غلام رضا بهروز لک، در مقاله «حکومت جهانی حضرت مهدی» در این‌باره گفته است:
- «گسترش عدالت: یکی از مهم‌ترین انتظار مردم از حکومت جهانی حضرت مهدی (ع) گسترش عدالت است. براساس روایات، پیش از عصر ظهور، ستم چنان زمین را فرا می‌گیرد که مردم همگی در آرزوی ظهور منجی به سر می‌برند. البته چنان که گذشت، عدل هدف غایی احکام اجتماعی اسلام نیست و زمینه تکامل فردی و اجتماعی انسان و نیل به سعادت اخروی را فراهم می آورد.
- گسترش دانش: طبق روایات، در عصر ظهور حضرت مهدی(ع) دانش به دست آن حضرت گسترش چشم گیر می‌یابد. امام صادق(ع) تأکید می‌کند که بخش عمده علوم را امام عصر(ع) گسترش می‌دهند.
- هدایت مردم به سوی خداوند: یکی از ویژگی‌های عمده و اساسی امام(ع) هدایت معنوی انسان‌ها به سوی خداوند است. این هدایت از طریق به دست گرفتن برنامه‌ریزی فرهنگی جامع، تحقق می‌یابد، نه هدایت معنوی فردی. آن حضرت جامعه اسلامی را چنان سامان می‌بخشد که دست یابی انسان‌ها به هدایت الهی آسان می‌گردد.
- اتحاد امت اسلامی: یکی از مشکلات مسلمانان در طول تاریخ وجود فرقه‌های فراوان است. اختلاف این فرقه‌ها چنان عمیق و گسترده است که هر فرقه‌ای دیگران را خارج از دین می‌داند. حضرت مهدی (ع) سنت نبوی(ص) را احیا می‌کند، همگان را به آن فرا می‌خواند و به اختلافات فرقه‌ای و مذهبی پایان می‌دهد.
- تجدید دین: در طول تاریخ، بدعتها و خرافاتی در اسلام پدید آمده است. یکی از وظایف امام عصر(ع) احیا و استقرار دوباره احکام اسلامی است. از این رو، با نفی خرافات و بدعتها، در جهت تجدید دین و بازگشت به اسلام اصیل گام بر می‌دارد. براساس برخی روایات، آن حضرت بخشی از احکام الهی را برای نخستین بار بیان و اجرا خواهد کرد[۱] امام باقر(ع) می‌فرماید: وقتی قائم ما قیام کند، مردم را به امری جا، یا دعوت خواهد کرد؛ همان گونه که رسول خدا(ص) دعوت فرمود. اسلام غریبانه آغاز شد و باز، همانند روزهای نخست غریب خواهد گردید و خوشا به حال غریبان! [۲]
- گسترش امنیت و رفاه: یکی از کارهای ویژه حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) بسط امنیت در سراسر جهان است. در این عصر کسی جرئت نخواهد داشت با ایجاد مزاحمت، امنیت و آسایش دیگران را به مخاطره افکند. امام باقر(ع) در این باره فرمود: با ستمگران و مشرکان جنگ می‌کند تا توحید خداوند را بپذیرند و از شرک دست بردارند؛ و زن کهن سال از منزل خویش خارج می‌شود، از مشرق عزم مغرب زمین می‌کند و کسی او را نمی‌آزارد[۳] طبق روایات، در این عصر، آسایش و رفاه مردم چنان گسترش می یابد که نیازمندی یافت نمی‌شود تا صدقات را به وی دهند. امام صادق(ع) می‌فرماید: "هنگامی که قائم قیام کند، حکومت را بر اساس عدل قرار می‌دهد، در روزگارش ستم برچیده می‌شود، در پرتو وجودش جاده‌ها ایمن می‌گردد، زمین برکاتش را خارج می‌سازد، هر حقی به صاحبش می‌رسد و در میان مردم همانند داوود و محمد داوری می‌کند. در این هنگام، زمین گنجهای خود را آشکار می‌سازد و برکاتش را می‌نمایاند و کسی موردی را برای انفاق و صدقه و کمک مالی نمی‌یابد، زیرا همه مؤمنان بی نیاز و ثروت‌مند خواهند شد [۴]
- قیام با سلاح و شمشیر: یکی از اقدام‌های امام عصر(ع) به کارگیری شمشیر برای مبارزه با ستمکاران است. مراد از شمشیر در روایات، مطلق سلاح است و ممکن است آن بزرگوار از سلاح‌های پیشرفته روز نیز بهره گیرد.[۵]. روایات موجود بر قيام مسلحانه آن حضرت و تفاوت روش وی با شیوه پدران بزرگوارش دلالت دارند. البته باید توجه داشت آن حضرت برای دادگستری قیام می‌کند، نه کشتار و خشونت کور؛ بنابراین، چهره خشنی که مستکبران جهان از اسلام و حضرت مهدی (ع) ارائه می‌دهند، با واقعیت و منطق عقلانیت آن بزرگوار سازگار نیست. سلاح حضرت مهدی (ع) تنها علیه ستمگران به کار گرفته می‌شود.
- نظارت کامل بر عملکرد کارگزاران: در عصر حکومت آن حضرت، بر کارگزاران حکومتی نظارتی دقیق اعمال می‌گردد، تا از ستم بر مردم جلوگیری شود. در برخی روایات چنان تأکید شده است که عدل آن حضرت حتی درون خانه‌ها را نیز فرا می‌گیرد تا کسی جرئت تخلف نداشته باشد. امام صادق(ع) می‌فرماید: حضرت مهدی (ع) عدالت را، چنان که سرما و گرما وارد خانه‌ها می‌شود، وارد خانه‌های مردمان می‌سازد و دادگری‌اش همه جا را فرا می‌گیرد.[۶]»[۷].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. حجت الاسلام و المسلمین محمدی منفرد؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین بهروز محمدی منفرد در کتاب «مهدویت» ج۱۰ «چلچراغ حکمت»؛ برگرفته از آثار شهید مطهری) در این‌باره گفته است:
«جامعه‌ای که امام می‌سازد بشر را به آرمان‌های نهایی خود می‌رساند که از مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
نکتۀ قابل توجه آنکه منشأ بسیاری از ناامنی‌ها بی‌عدالتی‌ها است و بی‌عدالتی سبب می‌شود، بسیاری به حقوق خود نرسیده و اقدامات ناشایستی در رفع امنیت همگانی مردم ایجاد نمایند و آن‌گاه که عدالت در سراسر گیتی گسترانده شود، امنیت همۀ راه‌ها و شهرها را فرا می‌گیرد[۴۷].
|
| ۲. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛ |
|---|
 نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند:
«افراد و جمعیت‌ها پیش از آنکه به حکومت برسند و قدرت را به دست گیرند، آرمان‌هایی را برای حکومت خود بیان می‌کنند و چه بسا برای رسیدن به آن اهداف، برنامه‌های خود را نیز اعلام می‌نمایند؛ امّا معمولا پس از رسیدن به قدرت و گذشت زمان، در اهداف خود ناکام مانده و گاهی از آنچه گفته بودند، عدول می‌کنند و یا به کلّی آن ایده‌ها و اهداف مطرح شده را فراموش می‌کنند. دست نیافتن به آرزوها و اهداف از پیش تعیین شده، یا به آن علت است که «هدف‌ها» واقعی و اصولی نبوده یا آن که برنامه‌های حکومت برای رسیدن به هدف‌ها، برنامه جامع و کاملی نبوده است و در بسیاری از موارد نیز سبب ناکامی، عدم لیاقت مجریان بوده است. در حکومت امام مهدی(ع) اهداف، واقعی و اصیل هستند که ریشه در عمق وجدان‌های بشر دارند و همگان در آرزوی رسیدن به آنها بوده‌اند. برنامه‌ها نیز بر اساس تعالیم قرآن و سنّت معصومان تنظیم شده و در تمام بخش‌ها ضمانت اجرائی برای آنها وجود دارد؛ بنابراین دستاوردهای این انقلاب عظیم، بسیار چشمگیر و قابل توجه است. در یک جمله باید گفت: دستاوردهای حکومت امام مهدی(ع) پاسخ‌گوی تمام نیازهای معنوی و مادی بشر است که خداوند متعال در وجود انسان به امانت نهاده است. در اینجا با توجه به روایات برخی از این دستاوردها را بیان می‌کنیم:
|
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ برای نمونه، به روایتی درباره حکم رانی محصن و مانع زکات، ر.ک: بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۵
- ↑ محمد بن ابراهيم نعمانی، الغیبه، ص ۳۲۰
- ↑ لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الأثر في الأمام الثاني عشر (ع)، ص ۳۷۹
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۸
- ↑ ابراهیم امینی، دادگستر جهان، ص ۳۱۶ و ناصر مکارم شیرازی، حکومت جهانی مهدی (ع)، ص ۲۷۳
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲
- ↑ بهروز لک، غلام رضا؛ حکومت جهانی حضرت مهدی، ص ۳۳۴ - ۳۳۷.
- ↑ مطهری، مرتضی، [[شرح مبسوط منظومه، مجموعه آثار، ج۹، ص۳۷۰، ۳۷۱
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۵۴.
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ص ۱۵۶ و ۱۵۷.
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ج۱۸، ص۱۸۱.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۸۸.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۸۷.
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.
- ↑ منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، لطف الله صافی گلپایگانی، ج ۲، ص۳۳۲.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ح۳۶۷ ص۶۵.
- ↑ حدید، آیه ۲۵.
- ↑ یا. ج ۹، ص ۳۶۷، ۳۶۸.
- ↑ مطهری، مرتضی، وحى و نبوت، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۱۶۶.
- ↑ مطهری، مرتضی، فلسفه ابن سینا ج۱، مجموعه آثار، ج ۷، ص ۱۴.
- ↑ مطهری، مرتضی، وحى و نبوت، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۱۶۸.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۹.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۵.
- ↑ توبه، ۳۳.
- ↑ گفتارهای معنوی، ص ۲۱۶.
- ↑ مطهری، مرتضی، اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۲۵۳.
- ↑ یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۴۰۰.
- ↑ مطهری، مرتضی، فلسفه تاریخ، مجموعه آثار، ج ۱۵، ص ۱۷۸.
- ↑ مطهری، مرتضی، فلسفه تاریخ، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۵۹.
- ↑ مطهری، مرتضی، اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۵۰.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.
- ↑ مطهری، مرتضی،اسلام و نیازهاى زمان ج۱، مجموعه آثار، ج ۲۱، ص ۵۰.
- ↑ یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۸۵.
- ↑ مطهری، مرتضی، ولاءها و ولایت‌ها، مجموعه آثار، ج ۳، ص ۲۷۲.
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۱۷۹.
- ↑ اربلی، کشف الغمه، ج ۲، ص ۴۷۳.
- ↑ یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۷۵.
- ↑ فلسفه تاریخ، ج ۱، صص ۲۵۵ و ۲۵۶.
- ↑ مطهری، مرتضی،جهانبينى توحيدى، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۱۰۶.
- ↑ مطهری، مرتضی، جامعه و تاريخ، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۳۵۸.
- ↑ مطهری، مرتضی، توحید، مجموعه آثار، ج ۴، ص ۱۳۲، ۱۳۳.
- ↑ مطهری، مرتضی، انسان در قرآن، مجموعه آثار، ج ۲، ص ۳۰۶.
- ↑ یادداشت‌های استاد مطهری، ج ۹، ص ۳۸۸.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۱۰، ص ۱۰۴.
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۵۹.
- ↑ مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۱۶۳.
- ↑ الکافی، ج ۸، ص ۲۴۰.
- ↑ مطهری، مرتضی، شرح مبسوط منظومه، مجموعه آثار، ج ۹، ص ۳۸۵؛ به نقل از محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۱.
- ↑ چلچراغ حکمت ج۱۰، ص۶۹-۸۲.
- ↑ بحار الانوار، ج۵۲، ح ۱۳۱، ص ۳۶۲.
- ↑ قرآن می‌فرماید: ﴿إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ﴾؛ به راستی که خداوند به عدالت و نیکوکاری فرمان می‌دهد؛سوره نحل: ۹۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۱، ص ۳۳۶.
- ↑ کافی، ج ۱، کتاب العقل و الجهل، ح ۳، ص ۱۱.
- ↑ در دو بخش قبلی به تفصیل درباره عدالت دوران امام مهدی(ع) و کمال عقلی مردم در آن روزگار، سخن گفته شد.
- ↑ اشاره به آیۀ ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ﴾؛ همانا مؤمنان با یکدیگر برادرند؛ سوره حجرات: آیه:۱۰.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۵۵، ح ۷، ص ۵۴۸.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۱۶۴، ص ۳۷۲.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۱۳۸، ص ۳۶۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۶۸، ص ۳۳۵.
- ↑ غیبت طوسی، ح ۱۴۹، ص ۱۸۸.
- ↑ اگر مردم شهرها ایمان آورده، تقوا پیشه می‌کردند درهای برکات آسمان و زمین را به رویشان باز می‌کردیم؛ سوره اعراف: آیه:۹۶.
- ↑ ر.ک: منتخب الاثر، فصل ۷، باب ۳، ۴، ص ۵۸۹ – ۵۹۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۲، ص ۳۹۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ح ۳۷، ص ۸۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ح ۳۸، ص ۹۲.
- ↑ او خدایی است که پیامبرش را با هدایت و دین حق فرستاد، تا آن دین را بر همه ادیان پیروز کند؛ سوره توبه: ۳۳؛ سوره فتح: ۲۸؛ سوره صف: ۹.
- ↑ سوره آل عمران: آیه:۹.
- ↑ این سخن، نه یک ادعا، بلکه یک واقعیت تاریخی است که مفسران بزرگ از شیعه و سنی از آن سخن گفته‌اند؛ مثل فخر رازی در التفسیر الکبیر، ج ۱۶، ص ۴۰؛ قرطبی در تفسیر قرطبی، ج ۸، ص ۱۲۱؛ طبرسی در مجمع البیان، ج ۵، ص ۳۵.
- ↑ و با آنان [مشرکان] بجنگید، تا اینکه [در زمین] فتنه و فسادی نماد و آیین همه، دین خدا شود؛ سوره انفال: آیه:۳۹.
- ↑ برای تأویل، معانی مختلفی گفته‌اند که یکی از آنها معانی موجود در آیات است.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ح ۴۱، ص ۵۵.
- ↑ خصال، باب اربعمائه، ح ۱۰، ص ۶۸۵.
- ↑ سوره نور: ۵۵. توضیح و تفسیر آیه در درس «امام مهدی در قرآن» در همین کتاب بیان شد.
- ↑ غیبت نعمانی، ح ۳۵، ص ۲۴۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۳، ص ۳۳۶.
- ↑ البته ممکن است که روایات مذکور، به اعجاز هم اشاره داشته باشد.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۳، ص ۳۹۱.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۲، ص ۳۳۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۱۲، ص ۳۹۰.
- ↑ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۲۰۸ - ۲۱۹.