حجاج باهلی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
با توجه به نسبت وی، می‌توان او را از [[باهله]] از [[قیس]] عیلان بن [[مضر]]<ref>ر.ک: ابن حزم، ص۲۴۵.</ref> دانست. به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۲، ص۳۲.</ref>، او از [[ابن مسعود]] [[حدیثی]] [[نقل]] کرده که [[سند]] آن بر [[صحابی]] بودن [[حجاج]] [[دلالت]] می‌کند. برخی منابع نیز باصراحت وی را در شمار [[صحابه]] آورده، گفته‌اند: او از یکی از صحابه (به گمانم ابن مسعود) نقل کرده است که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: شدت [[گرما]] از شدت گرمای [[جهنم]] است پس هرگاه گرما شدت یافت آن را با [[نماز خواندن]] سرد کنید<ref>طبرانی، ج۳، ص۲۲۶؛ ابونعیم، ج۲، ص۷۳۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۶۸۹؛ و به اختصار، بغوی، ج۲، ص۱۷۴.</ref>. این [[حدیث]] از صحابه دیگر نیز نقل شده است<ref>ر.ک: احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۵۶؛ دارمی، ج۱، ص۲۷۴؛ بخاری، ج۱، ص۱۳۶.</ref> برخی منابع به [[اشتباه]] این [[خبر]] را به [[حجاج بن مسعود]] نسبت داده و او را صحابی دانسته‌اند<ref>ر.ک: ابن اثیر، ج۱، ص۶۹۵؛ ابن حجر، ج۲، ص۱۷۴.</ref>. اگرچه این منابع توضیحاتی آورده و آن را نادرست دانسته‌اند، اما سبب شده‌اند یک صحابی به نام «حجاج بن مسعود» به وجود آید، در حالی که این نام از ترکیب دو نام «حجاج» و «ابن مسعود» که در خبر بالا آمده به وجود آمده است و در اصل «حجاج بن مسعود» وجود ندارد<ref>ر.ک: ابونعیم، ج۲، ص۷۳۴؛ ذهبی، ج۱، ص۱۲۲.</ref><ref>ماخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حجر / الاصابه + ابن حزم / جمهرة أنساب العرب + ابونعیم / معرفة الصحابه + احمد بن حنبل / مسند + بخاری / صحیح + بغوی / معجم الصحابه + ذهبی / تجرید أسماء الصحابه + طبرانی / المعجم الکبیر + | با توجه به نسبت وی، می‌توان او را از [[باهله]] از [[قیس]] عیلان بن [[مضر]]<ref>ر.ک: ابن حزم، ص۲۴۵.</ref> دانست. به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۲، ص۳۲.</ref>، او از [[ابن مسعود]] [[حدیثی]] [[نقل]] کرده که [[سند]] آن بر [[صحابی]] بودن [[حجاج]] [[دلالت]] می‌کند. برخی منابع نیز باصراحت وی را در شمار [[صحابه]] آورده، گفته‌اند: او از یکی از صحابه (به گمانم ابن مسعود) نقل کرده است که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: شدت [[گرما]] از شدت گرمای [[جهنم]] است پس هرگاه گرما شدت یافت آن را با [[نماز خواندن]] سرد کنید<ref>طبرانی، ج۳، ص۲۲۶؛ ابونعیم، ج۲، ص۷۳۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۶۸۹؛ و به اختصار، بغوی، ج۲، ص۱۷۴.</ref>. این [[حدیث]] از صحابه دیگر نیز نقل شده است<ref>ر.ک: احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۵۶؛ دارمی، ج۱، ص۲۷۴؛ بخاری، ج۱، ص۱۳۶.</ref> برخی منابع به [[اشتباه]] این [[خبر]] را به [[حجاج بن مسعود]] نسبت داده و او را صحابی دانسته‌اند<ref>ر.ک: ابن اثیر، ج۱، ص۶۹۵؛ ابن حجر، ج۲، ص۱۷۴.</ref>. اگرچه این منابع توضیحاتی آورده و آن را نادرست دانسته‌اند، اما سبب شده‌اند یک صحابی به نام «حجاج بن مسعود» به وجود آید، در حالی که این نام از ترکیب دو نام «حجاج» و «ابن مسعود» که در خبر بالا آمده به وجود آمده است و در اصل «حجاج بن مسعود» وجود ندارد<ref>ر.ک: ابونعیم، ج۲، ص۷۳۴؛ ذهبی، ج۱، ص۱۲۲.</ref><ref>ماخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حجر / الاصابه + ابن حزم / جمهرة أنساب العرب + ابونعیم / معرفة الصحابه + احمد بن حنبل / مسند + بخاری / صحیح + بغوی / معجم الصحابه + ذهبی / تجرید أسماء الصحابه + طبرانی / المعجم الکبیر + | ||
دارمی، عبدالله بن بهرام (م ۲۵۵)، سنن، دمشق، مطبعة الاعتدال، ۱۴۰۵.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۳ (کتاب)|مقاله «حجاج باهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۳، ص: | دارمی، عبدالله بن بهرام (م ۲۵۵)، سنن، دمشق، مطبعة الاعتدال، ۱۴۰۵.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۳ (کتاب)|مقاله «حجاج باهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۳، ص: ۱.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۳ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. حجاج باهلی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حجاج باهلی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
با توجه به نسبت وی، می‌توان او را از باهله از قیس عیلان بن مضر[۱] دانست. به گفته ابن حجر[۲]، او از ابن مسعود حدیثی نقل کرده که سند آن بر صحابی بودن حجاج دلالت می‌کند. برخی منابع نیز باصراحت وی را در شمار صحابه آورده، گفته‌اند: او از یکی از صحابه (به گمانم ابن مسعود) نقل کرده است که رسول خدا(ص) فرمود: شدت گرما از شدت گرمای جهنم است پس هرگاه گرما شدت یافت آن را با نماز خواندن سرد کنید[۳]. این حدیث از صحابه دیگر نیز نقل شده است[۴] برخی منابع به اشتباه این خبر را به حجاج بن مسعود نسبت داده و او را صحابی دانسته‌اند[۵]. اگرچه این منابع توضیحاتی آورده و آن را نادرست دانسته‌اند، اما سبب شده‌اند یک صحابی به نام «حجاج بن مسعود» به وجود آید، در حالی که این نام از ترکیب دو نام «حجاج» و «ابن مسعود» که در خبر بالا آمده به وجود آمده است و در اصل «حجاج بن مسعود» وجود ندارد[۶][۷][۸].
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: ابن حزم، ص۲۴۵.
- ↑ ابن حجر، ج۲، ص۳۲.
- ↑ طبرانی، ج۳، ص۲۲۶؛ ابونعیم، ج۲، ص۷۳۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۶۸۹؛ و به اختصار، بغوی، ج۲، ص۱۷۴.
- ↑ ر.ک: احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۵۶؛ دارمی، ج۱، ص۲۷۴؛ بخاری، ج۱، ص۱۳۶.
- ↑ ر.ک: ابن اثیر، ج۱، ص۶۹۵؛ ابن حجر، ج۲، ص۱۷۴.
- ↑ ر.ک: ابونعیم، ج۲، ص۷۳۴؛ ذهبی، ج۱، ص۱۲۲.
- ↑ ماخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حجر / الاصابه + ابن حزم / جمهرة أنساب العرب + ابونعیم / معرفة الصحابه + احمد بن حنبل / مسند + بخاری / صحیح + بغوی / معجم الصحابه + ذهبی / تجرید أسماء الصحابه + طبرانی / المعجم الکبیر + دارمی، عبدالله بن بهرام (م ۲۵۵)، سنن، دمشق، مطبعة الاعتدال، ۱۴۰۵.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «حجاج باهلی»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص: ۱.