مواسات در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '</div> <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">' به '</div>') |
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سیره معصوم}} | {{سیره معصوم}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = مواسات | |||
| عنوان مدخل = مواسات | |||
| مداخل مرتبط = [[مواسات در لغت]] - [[مواسات در قرآن]] - [[مواسات در حدیث]] - [[مواسات در نهج البلاغه]] - [[مواسات در اخلاق اسلامی]] - [[مواسات در تاریخ اسلامی]] - [[مواسات در معارف دعا و زیارات]] - [[مواسات در معارف و سیره نبوی]] - [[مواسات در معارف و سیره امام علی]] - [[مواسات در معارف و سیره امام حسین]] - [[مواسات در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
نسخهٔ ۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مواسات است. مواسات از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مواسات در لغت - مواسات در قرآن - مواسات در حدیث - مواسات در نهج البلاغه - مواسات در اخلاق اسلامی - مواسات در تاریخ اسلامی - مواسات در معارف دعا و زیارات - مواسات در معارف و سیره نبوی - مواسات در معارف و سیره امام علی - مواسات در معارف و سیره امام حسین - مواسات در فقه سیاسی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
از جمله وظایف بسیار مهم اهل ایمان نسبت به یکدیگر «مواسات» و یاری کردن یکدیگر و شریک ساختن در مال تا حد برابری است. ابو المأمون حارثی[۱] گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم: «حقّ مؤمن بر مؤمن چیست؟» فرمود: «إِنَّ مِنْ حَقِّ الْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ الْمَوَدَّةَ لَهُ فِي صَدْرِهِ وَ الْمُوَاسَاةَ لَهُ فِي مَالِهِ»[۲].
در دوره‌ای که رسول خدا(ص) تلاش می‌کرد جامعه ایمانی شکل گیرد، روزی مردی دیر نزد حضرت رفت، پیامبر پرسید: «مَا أَبْطَأَ بِكَ» (تو را چه شده که دیر آمدی؟) گفت: «ای رسول خدا، برهنگی مرا بازداشت». فرمود: «أَ مَا كَانَ لَكَ جَارٌ لَهُ ثَوْبَانِ يُعِيرُكَ أَحَدَهُمَا» (مگر تو را همسایه‌ای نبود که دارای دو جامه باشد و یکی را به تو عاریه دهد؟) گفت: «آری، ای رسول خدا». فرمود: «هَذَا لَكَ بِأَخٍ»[۳]. (پس او برادر تو نیست). اعتبار روابط انسانی و ایمانی به رعایت حقوق و وظایف آن است و چنان چه این حقوق و وظایف رنگ ببازد، روابط انسانی و ایمانی جز نامی بیش نیست. شیخ صدوق به اسناد خود از علی بن عُقْبه[۴] از وصّافی[۵] نقل کرده است که گفت: امام باقر(ع) به من فرمود: «أَ رَأَيْتَ مَنْ قِبَلَكُمْ إِذَا كَانَ الرَّجُلُ لَيْسَ عَلَيْهِ رِدَاءٌ وَ عِنْدَ بَعْضِ إِخْوَانِهِ رِدَاءٌ يَطْرَحُهُ عَلَيْهِ»[۶].
گفتم: «خیر». فرمود: «فَإِذَا كَانَ لَيْسَ عِنْدَهُ إِزَارٌ يُوصِلُ إِلَيْهِ بَعْضُ إِخْوَانِهِ بِفَضْلِ إِزَارِهِ حَتَّى يَجِدَ لَهُ إِزَاراً؟»[۷]. گفتم: «خیر». سپس امام دست روی پای خویش زد و فرمود: «مَا هَؤُلَاءِ بِإِخْوَةٍ»[۸].
نشانه برادری دینی رعایت حقوق و وظایف آن است، وگرنه چه تفاوتی میان اهل ایمان و جز آنان هست؟ مفضّل بن عمر گوید امام صادق(ع) چنین فرمود: «خَصْلَتَانِ مَنْ كَانَتَا فِيهِ وَ إِلَّا فَاعْزُبْ ثُمَّ اعْزُبْ [قِيلَ وَ مَا هُمَا قَالَ:] الصَّلَاةُ فِي مَوَاقِيتِهَا وَ الْمُحَافَظَةُ عَلَيْهَا وَ الْمُوَاسَاةُ»[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ از اصحاب امام باقر و امام صادق(ع) است. ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۵۱؛ جامع الرواة، ج۲، ص۴۱۳؛ معجم رجال الحدیث، ج۲۲، ص۳۲؛ قاموس الرجال، ج۱۱، ص۴۹۰.
- ↑ «از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن دوستی قلبی او و مواسات مالی با اوست». الکافی، ج۲، ص۱۷۱؛ وسائل الشیعة، ج۸، ص۵۴۵-۵۴۶؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۲۴۸.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۸، ص۴۱۵.
- ↑ علی بن عقبة بن خالد از اصحاب امام صادق(ع) و از راویان موثقه است. ر.ک: رجال النجاشی، ص۲۷۱-۲۷۲؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۹۶-۹۷؛ قاموس الرجال، ج۷، ص۵۱۸-۵۱۹.
- ↑ عبیدالله بن ولید وصافی از اصحاب امام باقر و امام صادق(ع) و از راویان موثقه است. ر.ک: رجال النجاشی، ص۲۳۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۸۷-۸۸؛ قاموس الرجال، ج۷، ص۹۶.
- ↑ «آیا دیده‌ای که چون فردی بی‌لباس نزد شما باشد، کسی از برادران دینی او لباس اضافی خویش را بدو دهد تا بی‌لباس نماند؟»
- ↑ «اگر آن فرد بی‌لباس می‌بود، می‌شد که یکی از برادران دینی‌اش لباس اضافی خود را بدو دهد تا لباسی داشته باشد؟»
- ↑ «اینان برادر نیستند». کتاب المؤمن، ص۴۵؛ تنبیه الخواطر، ج۲، ص۸۵؛ وسائل الشیعة، ج۸، ص۴۱۴؛ [با مختصر اختلاف در لفظ].
- ↑ «هر کس دو ویژگی داشته باشد [مؤمن واقعی است و با او معاشرت کن] و اگر نه از وی بپرهیز و بپرهیز و بپرهیز. [پرسیده شد: آن دو ویژگی چیست؟ فرمود:] نمازها را به وقت گزاردن و محافظت بر آن، و مواسات» الخصال، ج۱، ص۴۷؛ بحارالانوار، ج۷۴؛ ص۳۹۱.
- ↑ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی، م‍ص‍طف‍ی، سیره نبوی، ج۲، ص ۵۸۰.