اعرابیت در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اعرابیت | عنوان مدخل = اعرابیت | مداخل مرتبط = اعرابیت در قرآن - اعرابیت در فقه اسلامی - اعرابیت در فقه سیاسی | پرسش مرتبط = }} ==مقدمه== به کسانی که مکان ثابتی برای اقامت ندارند بلکه به صورت سیار در صحراها...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۱۹: خط ۱۹:
#'''وکالت:''' مشهور [[فقها]] وکالت حَضَری برای بادیه نشین ـ بلکه هر فرد غریبی ـ را جهت فروش کالاهای وی که به شهر یا روستا آورده است، [[مکروه]] دانسته‌‏اند. قول مقابل آن، [[حرمت]] است. <ref>جواهرالکلام، ج۲۲، ص:۴۶۱.</ref>
#'''وکالت:''' مشهور [[فقها]] وکالت حَضَری برای بادیه نشین ـ بلکه هر فرد غریبی ـ را جهت فروش کالاهای وی که به شهر یا روستا آورده است، [[مکروه]] دانسته‌‏اند. قول مقابل آن، [[حرمت]] است. <ref>جواهرالکلام، ج۲۲، ص:۴۶۱.</ref>
#'''نکاح:''' بنابر نظر برخی نگاه کردن به آن مقدار از مو یا [[بدن]] [[زنان]] [[بادیه نشین]] که به طور متعارف و رایج نمی‌‏پوشانند، بدون [[شهوت]] جایز است <ref>العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۹۳.</ref>. [[ازدواج]] [[زن]] حضَری با [[مرد]] [[اعرابی]] [[مکروه]] است.<ref>العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۸۷.</ref>
#'''نکاح:''' بنابر نظر برخی نگاه کردن به آن مقدار از مو یا [[بدن]] [[زنان]] [[بادیه نشین]] که به طور متعارف و رایج نمی‌‏پوشانند، بدون [[شهوت]] جایز است <ref>العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۹۳.</ref>. [[ازدواج]] [[زن]] حضَری با [[مرد]] [[اعرابی]] [[مکروه]] است.<ref>العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۸۷.</ref>
#'''شهادات:''' [[شهادت]] بادیه نشین علیه حضَری با وجود شرایط بنابر مشهور، پذیرفته است. [[ابن جُنید]] قائل به عدم پذیرش آن شده مگر آنکه مورد شهادت در [[بادیه]] رخ داده و حَضَری در آنجا وجود نداشته باشد یا مورد، قتلی باشد که حَضَری حضور نداشته است<ref>مختلف الشیعة، ج۸، ص:۵۳۰؛ فتاوی ابن الجنید، ص:۳۳۳.</ref>.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۳، صفحه ۳۹-۴۰.</ref>
#'''شهادات:''' [[شهادت]] بادیه نشین علیه حضَری با وجود شرایط بنابر مشهور، پذیرفته است. [[ابن جُنید]] قائل به عدم پذیرش آن شده مگر آنکه مورد شهادت در [[بادیه]] رخ داده و حَضَری در آنجا وجود نداشته باشد یا مورد، قتلی باشد که حَضَری حضور نداشته است<ref>مختلف الشیعة، ج۸، ص:۵۳۰؛ فتاوی ابن الجنید، ص:۳۳۳.</ref><ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۳، صفحه ۳۹-۴۰.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۴۸

مقدمه

به کسانی که مکان ثابتی برای اقامت ندارند بلکه به صورت سیار در صحراها و مراتع زیر چادر زندگی می‌‏کنند، «بَدَوی» یا بادیه نشین گفته می‏‌شود، در مقابل «حَضَری» که اعم از شهر نشین و روستا نشین است.

تعلّق احکام شرع بر مکلّف با قطع نظر از خصوصیات سکونتی و زندگی او است. از این‌‏رو، بادیه نشین در احکام با شهرنشین و روستانشین یکسان است

مگر مواردی که به سبب اختلاف طبیعت زندگی بادیه نشینی با شهر نشینی و مانند آن از این قاعده استثنا شده است که در ذیل به مواردی از آن اشاره می‏‌شود.

احکام

  1. صلات: در کراهت یا حرمت پیش ‏نماز شدن بدَوی برای حضری اختلاف است. قول نخست، مشهور میان متأخّران است. [۱] بر بادیه‌‏نشینی که برای تأمین آب و علف دام خویش پیوسته در حال جابه جایی است حکم مسافر جاری نمی‏‌شود؛ بلکه نمازش تمام و روزه‏اش صحیح است مگر آنکه برای منظوری دیگر همچون زیارت، تجارت و حج سفر کند که با تحقّق عنوان سفر شرعی، حکم مسافر را پیدا می‏‌کند [۲].
  2. جهاد: بنابر قول مشهور بادیه نشینان هرچند در جنگ شرکت کنند از غنیمت سهمی ندارند. تنها مقدار اندکی از غنیمت به عنوان رضخ به آنان داده می‏‌شود. مراد از بادیه نشینان، خصوص افرادی هستند که اسلام آورده، لکن هنوز در اسلام، استوار و ثابت قدم نگشته‏‌اند و بر ترک مهاجرت و باقی ماندن در بادیه در قبال عدم سهم‏‌خواهی از غنیمت مصالحه کرده‏‌اند. [۳]
  3. وکالت: مشهور فقها وکالت حَضَری برای بادیه نشین ـ بلکه هر فرد غریبی ـ را جهت فروش کالاهای وی که به شهر یا روستا آورده است، مکروه دانسته‌‏اند. قول مقابل آن، حرمت است. [۴]
  4. نکاح: بنابر نظر برخی نگاه کردن به آن مقدار از مو یا بدن زنان بادیه نشین که به طور متعارف و رایج نمی‌‏پوشانند، بدون شهوت جایز است [۵]. ازدواج زن حضَری با مرد اعرابی مکروه است.[۶]
  5. شهادات: شهادت بادیه نشین علیه حضَری با وجود شرایط بنابر مشهور، پذیرفته است. ابن جُنید قائل به عدم پذیرش آن شده مگر آنکه مورد شهادت در بادیه رخ داده و حَضَری در آنجا وجود نداشته باشد یا مورد، قتلی باشد که حَضَری حضور نداشته است[۷][۸]

منابع

پانویس

  1. جواهر الکلام، ج۱۳، ص:۳۸۷؛ الروضة البهیة، ج۱، ص:۸۰۴ ـ ۸۰۵.
  2. جواهرالکلام، ج۱۴، ص:۲۶۸ ـ ۲۷۰؛ مستمسک العروة، ج۸، ص:۶۹.
  3. جواهرالکلام، ج۲۱، ص:۲۱۷ ـ ۲۱۸.
  4. جواهرالکلام، ج۲۲، ص:۴۶۱.
  5. العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۹۳.
  6. العروة الوثقی، ج۵، ص:۴۸۷.
  7. مختلف الشیعة، ج۸، ص:۵۳۰؛ فتاوی ابن الجنید، ص:۳۳۳.
  8. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۳، صفحه ۳۹-۴۰.