بنی‌مصطلق
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
نسب
تیره‌‌ای مهم از قبیله خزاعه و یکی از نبردهای رسول‌‌خدا(ص) را با نام بنی مُصْطَلِق می‌‌شناسند. بنی مصطلق را به اختصار "بَلْمُصْطَلِق" نوشته‌‌اند[۱]. جد اعلای این قبیله، جذیمة بن سعد بن عمرو بود[۲] که به سبب صدای خوب و بلندش او را مصطلق خوانده‌‌اند[۳]. به رغم شهرت قبایل منتسب به خزاعه به ازدیان یمنی تبار[۴] برخی از نسب عدنانی ایشان سخن گفته‌‌اند[۵]. مادر مصطلق، امّ‌‌خارجه بنت سعد بن عبدالله به سبب شتاب و آسان‌‌گیری در ازدواج خود ضرب المثل شده بود[۶].[۷]
آب‌ها و سرزمین‌ها
پیشینه تاریخی
شخصیت‌ها
غزوه بنی المصطلق
غزوه بنی‌مصطلق[۸] یا غزوه مریسیع[۹] در روز دوشنبه دوم شعبان سال پنجم هجری رخ داد. حادثه از این قرار است که به پیامبر(ص) خبر رسید "حارث بن ابی‌ضرار" ـ رئیس و بزرگ بنی‌مصطلق ـ همراه قبیله‌اش و تعدادی از قبیله‌ها، قصد حمله به مدینه و جنگ با رسول خدا(ص) را دارند[۱۰]، پیامبر(ص) "بریدة بن حصیب اسلمی" را برای به دست آوردن اطلاعات به سمت آنان فرستاد[۱۱]. پیامبر(ص) نیز مسلمانان را جمع و آنها را از حضور دشمن و فتنه رئیس بنی‌مصطلق آگاه کرد. شمار سپاه اسلام را ۷۰۰ نفر ثبت کرده‌‌اند[۱۲]. در این غزوه بسیاری از منافقان نیز بودند که هرگز تا آن زمان در هیچ جنگی همراه خاتم انبیاء شرکت نداشتند که البته به امید غنیمت و به علت نزدیکی مسیر، همراه مسلمانان آمده بودند[۱۳]. "ام‌سلمه" و "عایشه" نیز پیامبر(ص) را همراهی می‌کردند[۱۴].
سرانجام دو سپاه، کنار "آبگیر مریسیع" روبه‌روی یکدیگر قرار گرفتند. در ابتدا پیامبر(ص) آنان را به اسلام دعوت کرد[۱۵]؛ اما شروع به تیراندازی کردند. پس از آن، جنگ تن به تن آغاز شد و صفوف دشمن به سرعت از هم پاشید. در این جنگ ده نفر از مشرکان بنی‌مصطلق کشته و بقیه به اسارت در آمدند[۱۶] و تنها یک نفر از مهاجران به صورت اشتباهی در میدان جنگ، به دست یکی از انصار به شهادت رسید[۱۷]. شعار مسلمانان در این جنگ "یا منصور اَمِت اَمِت" (ای پیروز بمیران، بمیران) بوده است[۱۸].[۱۹]
منابع
حسینی ایمنی، سید علی اکبر، جویریه بنت حارث، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم- میرزایی، عباس، غزوه بنی‌مصطلق، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲
خانجانی، قاسم، مقاله «بنی مصطلق»، دائرة المعارف قرآن کریم ج۶
جستارهای وابسته
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ الطبقات، ج ۲، ص ۴۸.
- ↑ جمهرة انساب العرب، ص ۲۳۹، ۴۶۸.
- ↑ الاشتقاق، ج ۲، ص ۴۷۶.
- ↑ المعارف، ۱۰۸؛ ر.ک: المفصل، ج ۴، ص ۴۴۰.
- ↑ ر.ک: جمهرة انساب العرب، ص ۱۰، ۴۸۰.
- ↑ جمهرة انساب العرب، ص ۳۸۹؛ المحبر، ص ۳۹۸.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «بنی مصطلق»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۶.
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۸۹؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۱؛ محمد بن جریر طبری تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۰۴.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۴۸.
- ↑ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۱؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۰۴؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۹۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۴۸.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۴-۴۰۵.
- ↑ السیرة‌‌النبویه، ابن کثیر، ج ۳، ص ۲۹۷.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۵-۴۰۶.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۴۹.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۷.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۷.
- ↑ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۰۴؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۹۰؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۷-۴۰۸.
- ↑ عبدالرحمن سهیلی، امتاع الاسماع بما للنبی من الاموال و الحفدة و المتاع، ج۱، ص۲۰۴؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۷.
- ↑ میرزایی، عباس، غزوه بنی‌مصطلق، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۲، ص:۱۴۳-۱۴۵؛ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، جویریه بنت حارث، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص:۲۷۹-۲۸۰؛ خانجانی، قاسم، مقاله «بنی مصطلق»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۶.