حزن در فقه سیاسی
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حزن (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- اندوه، نگرانی[۱] و افسردگی و ضد فرح (شادی) و سرور[۲].
- ﴿وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ﴾[۳]
- در قرآن کریم، حُزن به اعتبار متعلق آن به حُزن فردی و حُزن جمعی تقسیم می‌شود:
- حُزن فردی به معنای دلتنگی یا ناراحتی وجدان و پژمردگی است ﴿إِنَّمَا أَشْكُو بَثِّي وَحُزْنِي إِلَى اللَّهِ﴾[۴].
- حُزن جمعی یا اجتماعی به مفهوم افسردگی و پژمردگی اجتماعی اطلاق می‌شود: ﴿أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ﴾[۵].
- علل و عوامل ایجاد حزن، دریغ و حرمان از گذشته و نگرانی از آینده است[۶]. این هر دو علت در محدوده فردی به افسردگی فردی و در عرصه اجتماعی به افسردگی اجتماعی می‌انجامند.
- خوف و حُزن در بسیاری از آیات قرآنی (چهارده مورد) با هم استعمال شده‌اند. وجه فرق این دو کلمه چنین بیان شده است: خوف ترس از خطر واقعی حال و آینده است؛ ولی حزن به صورت ترس نیست؛ بلکه نگرانی و اندوهی است که می‌تواند ناشی از گذشته، حال یا آینده باشد[۷].
- در قرآن کریم برای شهیدان، دوستداران خدا ﴿أَوْلِيَاءَ اللَّهِ﴾، مؤمنان به خدا و روز قیامت، پرهیزکاران، صالحان و برخی دیگر از نیکوکاران تعبیر ﴿لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ﴾ به کار رفته است.
- در فرهنگ سیاسی، واژه آلمانی "Weltschmerz" به معنای خستگی مالیخولیایی از زندگی، بدبینی احساساتی در مورد وضع دنیا، حُزن و دلتنگی به واسطه بدی‌های عالم آمده است که در هر صورت ممکن است، جهان‌بینی شخص از آن رنگ بگیرد[۸].[۹]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۵.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۳، ص۱۱۱.
- ↑ «و سستی نورزید و اندوهگین مباشید که اگر مؤمن باشید شما برترید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۹.
- ↑ «پریشانی و اندوهگینی خود را تنها به خداوند شکوه می‌برم» سوره یوسف، آیه ۸۶.
- ↑ «آگاه باشید که دوستان خداوند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌شوند» سوره یونس، آیه ۶۲.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۶، ص۲۷.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۲۱۶.
- ↑ علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۴۵۸.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۲۶-۲۲۷.