جن

چیستی جن

جن یعنی پنهان و پوشیده و چون جنّ به چشم نمی‌آید به این نام نامیده شده است^[۱]. جن، موجودی است ناشناخته که خداوند پیش از آفرینش انسان، آنان را آفریده است^[۲]. این موجود دارای بدنی لطیف و به هر صورتی می‌‌توانند ظاهر شوند. آنان دارای قدرت‌هایی فوق‌العاده هستند و در امت‌های پیشین در زمان نبوت حضرت سلیمان، جزء کارگران و عمال حضرت سلیمان بودند^[۳].

قرآن کریم، بیست و دو بار کلمه "جن" را به کار برده است و نیز از واژگانی همانند "الجان" و "الجِنة" استفاده کرده است و نام یکی از سوره‌های قرآن "جن" است^[۴]. قرآن کریم جن را موجودی مکلف می‌داند و می‌فرماید: ﴿وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ﴾^[۵].^[۶] در روایات هم آمده است برخی از جنیان، به محضر امامان معصوم(ع)، تشرف یافته‌اند^[۷]. با این همه، ابهامات فراوانی دربارۀ این موجود وجود دارد؛ زیرا انسان به گونه معمول از دیدن او ناتوان است^[۸].

متکلمین مسلمان، معتقدند جن، جسمی لطیف دارد و می‌تواند به اشکال مختلف تبدیل شود؛ ولی فلاسفه معتقدند جن، جسم ندارد و جسمانی نیست و برخلاف انسان، موجودی است مجرد و از نوع آتش و هواست؛ البته اینکه جن از آتش آفریده شده است، دلیل قرآنی دارد اما این آتش، از جنس آتش عنصری نیست؛ زیرا گرما را از خود بیرون نمی‌دهد^[۹].

ابلیس از جملۀ جنیان سرکش است که فرزند و قبیله دارد و با فرزندان آدم دشمن و در پی گمراهی آنان است چنانکه آیۀ ﴿وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا﴾^[۱۰] همین مطلب را تأیید می‌‌کند.

بنابراین باتوجه به آیات قرآنی و روایات معصومین(ع) جنیان شعور و اراده دارند و می‌توانند به کارهای خارق العاده دست بزنند. آنها نیز مانند انسان‌ها زندگی و مرگ و قیامت دارند^[۱۱].

↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۷۲.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.
↑ ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۷.
↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۷۲.
↑ «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.
↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۵۲.
↑ نجم الثاقب، باب سوم:
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.
↑ «و (یاد کن) آنگاه را که به فرشتگان گفتیم برای آدم فروتنی کنید! (همه) فروتنی کردند جز ابلیس که از پریان بود و از فرمان پروردگارش سر پیچید؛ با این حال آیا شما او و فرزندانش را به جای من به سروری برمی‌گزینید با آنکه آنان دشمن شمایند؟ بد جایگزینی برای ستمگرا» سوره کهف، آیه ۵۰.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.