داوود بن کثیر رقی
آشنایی اجمالی
ابوسلیمان داود بن کثیر بن ابی خلده رقی جمال کوفی از موالی بنی اسد و از اصحاب امام صادق و امام کاظم(ع) بود[۱] و از آن دو بزرگوار و امام رضا(ع) روایت کرده است.[۲] ابن بابویه نیز حدیثی را نقل کرده که دلالت دارد که رقّی امام باقر(ع) را نیز درک کرده و از آن حضرت روایت نموده است.[۳] ابوسلیمان افزون بر امامان معصوم، از محدثان دیگری همچون بشر بن ابی غیلان[۴] و ابوعبیده حذّاء حدیث آموخته و روایت کرده است.[۵] وی دارای شاگردان و راویانی نیز بوده که مشهورترین ایشان زکریا بن آدم، علی بن اسباط و حسن بن محبوب میباشند.[۶]
درباره شخصیت رقّی، میان علما و رجالنویسان اختلاف است: برخی چون نجاشی، ابن غضائری و ابن داوود وی را محدثی ضعیف، فاسدالمذهب و غیرموثق دانسته و مدعی شدهاند که غالیان، او را از خود دانسته و از او روایت نقل کردهاند.[۷] در مقابل، بزرگانی چون شیخ طوسی، مفید، کشّی و دیگران بر وثاقت وی تأکید کردهاند.[۸] مفید نوشته است: رقّی از اصحاب خاص امام کاظم(ع)، فردی موثق، با ورع، عالم و فقیه و شیعه خاص امام بود و از کسانی است که نص بر امامت امام رضا(ع) را از امام کاظم(ع)نقل کرده است.[۹] کشّی نیز روایاتی را نقل کرده که امام صادق(ع)رقّی را ستوده و او را به منزله مقداد نسبت به رسول خدا دانسته است. همچنین بنابر حدیثی از امام رضا(ع) نقل شده که فرمود: هر کس دیدار با یاران امام عصر(ع) او را خوشحال میکند، به داوود رقّی بنگرد.[۱۰] طبق روایتی که مجلسی از قرب الاسناد حمیری نقل میکند، گویا رقّی در زمان امام رضا(ع) مدتی در زندان حاکم وقت به سر برده و حضرت برای آزادی وی دعا فرمودهاند.[۱۱]
تاریخ دقیق وفات وی معلوم نیست، ولی به تصریح نجاشی وی اندکی پس از شهادت امام رضا(ع) به سال ۲۰۳ هـ درگذشته است.[۱۲] او دارای تألیفاتی چون کتاب «الاهلیلجه»، «کتاب المزار» [۱۳] و «اصل» بوده است[۱۴].[۱۵]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ رجال الطوسی، ص۱۹۰ و ۳۴۹.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۳۷۳، ۴۱۵ و ۴۳۲.
- ↑ کامل الزیارات، ص۱۸۰.
- ↑ معجم رجال الحدیث، ج۷، ص۱۲۷.
- ↑ الکافی، ج۲، ص۷۱.
- ↑ جامع الرواة، ج۱، ص۳۰۸ و ۳۰۹.
- ↑ رجال النجاشی، ج۱، ص۳۶۱؛ خلاصة الاقوال، ص۶۸؛ رجال ابن داود، ص۴۵۲.
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۴۹؛ اختیار معرفة الرجال، ص۴۰۲؛ الارشاد، ج۲، ص۲۴۸.
- ↑ الارشاد، ج۲، ص۲۴۷ و ۲۴۸.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۴۰۲.
- ↑ بحار الانوار، ج۴۹، ص۲۶۹.
- ↑ رجال النجاشی، ج۱، ص۳۶۲.
- ↑ رجال النجاشی، ج۱، ص۳۶۲.
- ↑ الذریعه، ج۲، ص۱۴۹.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۳۲۳ - ۳۲۴.