سید کاظم رشتی (پدیدآورنده)

مقدمه

• سید کاظم رشتی - از سادات مهاجر حجاز به رشت- در سال ۱۲۱۲ ق در رشت به دنیا آمد. او در جوانی در یزد به شیخ پیوست و همیشه ملازم او بود. شیخ احمد احسایی پیش از وفات خود، سید کاظم رشتی را جانشین خود ساخت.
• پیروان وی نیز بی‏‌هیچ اختلاف، سید را به پیشوایی خویش پذیرفتند.
• طایفه شیخی که در احترام قبور امامان(ع)، غلو داشتند، بالای ضریح حسینی، نماز نمی‌‏گذاردند و آن مکان را فوق‌العاده تقدیس می‌‏کردند. مخالفان آنان از روحانیان شیعه و پیروان آنان که در بالای سر ضریح امام حسین(ع) نماز می‏‌خواندند در مقابل شیخی، بالاسری نامیده شدند.

دوره ریاست سید کاظم رشتی، شانزده سال طول کشید. طایفه شیخی، همه جا، طبق تعلیمات شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی، معالم دین خود را به جای می‏‌آوردند و خود را از دیگر فرقه‏‌های شیعه ممتاز می‏‌دانستند.

• سید کاظم رشتی، زمانی به جای استاد نشست که کمتر از سی سال سن داشت. وی، به سبب نطق و قلم و تصنیف و تألیف کتاب، عهده‏‌دار انتشار افکار استاد خود شد. او، در تمام مدت پیشوایی خود، به ایران سفر نکرد و مرکز خود را همان عتبات عالیات قرار داد و از آن‏جا، با هند و ممالک عثمانی و حجاز، رابطه داشت. و در سال ۱۲۵۹ ق در کربلا از دنیا رفت.
• یکی از شاگردان وی، حاج محمد کریم خان قاجار مؤسس فرقه شیخیه کرمانیه است.
• سید علی محمد شیرازی، معروف به "باب" نیز از شاگردان سید کاظم رشتی است. برخی علمای آذربایجان نیز نزد شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی شاگردی کرده و شیخیه آذربایجان را تأسیس کردند.
• خانواده‌‏های ثقة الاسلام، حجة الاسلام و احقاق، سه طایفه معروف شیخیه آذربایجان هستند. میرزا موسی احقاقی و فرزندانش، ریاست شیخیه آذربایجان را عهده‌‏دار بودند و به نقد تفکرات شیخیه کرمانیه و بابیه و بهائیت پرداختند. اکنون مرکز این گروه، کویت است و فرق چندانی با امامیه ندارند.