سادات

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

درخت پربرگ‌وبار رسالت و ولایت كه در قرآن از آن به شجرۀ طیّبه یاد شده است، تحقّق عینی كوثر است و نسل پرخیر و بركت حضرت رسول، همه‌جا و در همۀ زمان‌ها گواه صدق این آیه و امتداد وجودی پیامبر است. این نسل پربركت از تلاقی دو دریای علوی و فاطمی ازدیاد یافت و شرق و غرب جهان را فراگرفت. سادات هاشمی، شاخ و برگ آن شجرۀ طیّبه‌اند كه آل علی بر تارك آنان می‌درخشد.

ساداتی كه فرزندان علی و فاطمه زهرا(ع)اند در كشورهای مختلف پراكنده‌اند و به میلیون‌ها نفر می‌رسند. سادات كشور مغرب، علوی‌اند و سلسلۀ ادریسیان كه آنجا به حكومت نیز رسیدند، از نسل ادریس بن عبداللّه از نوادگان نفس زكیّه‌اند. خاندان‌های "العلوی" نیز در آنجا فراوانند. در اندونزی هم خاندان‌های بزرگی با عنوان "علویها" به سر می‌برند كه سیّدند و موقعیت خوبی در آن كشور دارند و از اعقاب علی بن جعفر عریضی‌اند و از حضرموت به آنجا هجرت كرده‌اند. سادات یمن از فرزندان امام حسن و امام حسین(ع) و اغلب زیدی مذهب‌اند. سادات عراق نیز كه خاندان‌های ریشه‌دار و بزرگند، بیشتر در شهرهای بغداد، نجف، كربلا، كاظمین، حلّه، بصره و سامرّا زندگی می‌كنند. شرفای مكه كه بیش از هزار سال در این شهرند از اولاد امام مجتبی(ع)اند. در مدینه و ینبع و جاهای دیگر عربستان هم خاندان‌های سادات فراوانند. در مصر، خاندان‌های نقیبان و مشایخ طریقت و طایفۀ جعافره از ساداتند و فاطمیان مصر خود را از فرزندان حضرت زهرا می‌دانند. در سودان نیز تیره‌هایی از سادات به سر می‌برند كه سلسلۀ "میرغنی" از آنان است. در افغانستان و آسیای میانه و تركیه نیز خاندان‌های سادات (شیعه یا سنّی) فراوانند. در شبه قارّۀ هند نیز خاندان‌های سیّد بسیارند كه میرحامد حسین (صاحب عبقات) از آنان است. سادات حسینی هند از نسل امام سجاد(ع)اند. سلسله‌های سادات رضوی و نقوی هم در هند و پاكستان فراوانند و در شهرهای مختلف پراكنده‌اند. در چین و یونان هم نشانه‌هایی از خاندان‌های سیّد دیده می‌شود. در ایران نیز میلیون‌ها سیّد وجود دارد و هیچ شهر و دهی نیست مگر آنكه شاخه‌ای از این درخت سیادت در آنجا سایه‌افكن است و فامیل‌های حسینی، طباطبایی، موسوی، علوی، رضوی، بطحایی، هاشمی، كاظمی، و خاندان‌هایی كه با پیشوند "میر" آغاز می‌شود، همچنین سادات اخوان، جزایری، امامی، برقعی و... اغلب از ساداتند. كلیّۀ سلسله‌های طریقت و تصوّف نیز در جهان تبار خود را به نحوی به حضرت علی(ع) می‌رسانند. این نسل گسترده و بابركت، تحقق وعدۀ الهی در قرآن است كه: ﴿إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ[۱] و به بركت این كوثر، تبار رسالت و نسل ولایت تداوم و گسترش یافته و شخصیت‌های بزرگی در طول قرن‌های متوالی، فرهنگ شیعه و معارف غدیر و اهل بیت را حفظ كرده‌اند[۲].[۳]

منابع

پانویس

  1. سوره کوثر آیه۱.
  2. ر.ك: «مشكوة»، شمارۀ ۴۳، تابستان ۱۳۷۳ مقالۀ عالمانه و مفصّل «جایگاه اهل بیت در جوامع اسلامی» از محمّد واعظزادۀ خراسانی.
  3. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۰۱.