الگو:صفحهٔ اصلی/پرسش برگزیده
- پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر آنان در ذیل دیده می‌شود
-
-
-
-
-
- باور عمومی کهن دربارۀ خروج سفیانی سبب شد که در طول تاریخ، افرادی از بنی امیّه که خروج کرده و در صدد در دست گرفتن قدرت بوده‌اند، به عنوان سفیانی، شناخته شوند. و شهرت یافتن این افراد به سفیانی، نشان از عمق وجود جریان سفیانی در فرهنگ عمومی مسلمانان دارد. اما اینکه سفیانی یک نماد است یا یک شخصیت انسانی، در این مورد اختلاف نظر وجود دارد:
- سفیانی نماد یک جریان فکری و فرهنگی است و فرد مشخصی نیست، بلکه فردی است با ویژگیهای ابوسفیان که در آستانۀ ظهور حضرت مهدی(ع) به طرفداری از باطل خروج میکند و مسلمانان را به انحراف میکشاند. قائلین این نظریه می‌گویند: در حقیقت، ابوسفیان، به عنوان سرسلسله سفیانیان، نماد پلیدی است. او غارتگری بود که با رباخواری، زورگویی و چپاول اموال مردم، ثروتهای هنگفتی به چنگ آورده بود و از راه فریب و استثمار تودههای ستم کشیده و ترویج خرافات و دامن زدن به نظام طبقاتی جاهلی، قدرت فراوانی داشت. ابوسفیان، در جایگاه سردمدار شرک و بتپرستی و سرمایه‌داری طاغوتی، هر نوع حرکت و جنبشی را که دم از عدالت، برادری و آزادی میزد، دشمن شماره یک خود می‌دانست و با قدرت تمام برابر آن به مبارزه برمیخاست؛ بنابراین، در حقیقت سفیانی یک جریان است، نه یک شخص، جریان باطل در بستر تاریخ. بر فرض هم که سفیانی را از نسل ابوسفیان بدانیم، اشکالی پدید نمی‌آید و آخرین مهرۀ این زنجیره، همان سفیانی است که در آستانه ظهور قائم(ع) خروج میکند.
- سفیانی غیر نمادین، واقعی و یک شخصیت انسانی و از نسل ابوسفیان است. قائلین این نظریه می‌گویند: تصریح روایات به نام و نسب و وضعیت ظاهری سفیانی، جز با انسان دانستن وی فهمیده نمی‌شود، و ظهور سایر روایات در انسان بودن سفیانی و فقدان دلیل بر نپذیرفتن این ظهورات، دلایلی هستند که این نظریه را اثبات می‌کنند. همچنین نظریۀ اول (نمادین دانستن سفیانی) به دلایل مختلفی باطل است.