فقه (مقاله)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| فقه | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | ابوالقاسم علیدوست و ابوالقاسم مقیمی حاجی |
| موضوع | فقه |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | ۱۳۹۶ |
فقه عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بحث و بررسی پیرامون فقه می‌پردازد. این مقاله ۴۱ صفحه‌ای به قلم ابوالقاسم علیدوست و ابوالقاسم مقیمی حاجی نگاشته شده و در مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است.
فهرست مقاله
- جایگاه فقه در مجموعه معارف اسلامی
- ترابط فقه با سایر علوم اسلامی و انسانی
- ویژگی‌ها و تمایزهای فقه امامیه نسبت به سایر مذاهب فقهی
- تمایز از نظر جامعیت و کارآمدی
- تمایز از حیث حجیت
- تمایز از حیث منابع مورد استناد
- نگرش امام خمینی به فقه (جواهری و پویا)
- گستره فقه
- فقه فردی
- فقه اجتماعی، حکومتی و سیاسی
- ضرورت تحول در فقه
- نگاه اجتماعی به فقه
- تحول در شیوه استنباط
- تغییر نگاه فقیه و توجه به نقش زمان و مکان در اجتهاد
- توجه به احکام حکومتی و نقش مصلحت در آن
- بررسی عمیق مسائل
- توجه به نیازهای روز
- نوآوری در هنگام نیاز
- تحول در نگرش به منابع
- موضوع‌شناسی
- ترویج فقه مقارن
- موانع تحول
- بی‌اطلاعی از تحولات بیرونی
- عدم اهتمام به پرسش‌های جدید و ادله معتبر
- تحجر
- تأکید بر ساختار موجود
- نبود ساز و کار مناسب برای تحول
- فرار از تحول
- نقش فقه در انقلاب اسلامی و تأسیس جمهوری اسلامی
- رشد و توسعه دانش فقه در پرتو نظام اسلامی ایران
- عرصه سیاسی
- عرصه اقتصادی
- عرصه پزشکی
- عرصه رسانه و فضای مجازی
- نقش انقلاب اسلامی در تحقق و عینیت‌بخشی به فقه
- عرصه نظام‌سازی
- عرصه دولت‌سازی
- عرصه جامعه‌سازی (نهادسازی)
- عرصه تمدن‌سازی
- مقایسۀ نگرش انقلاب اسلامی به فقه با سایر نگرش‌ها
- چشم‌انداز
- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
- منابع
درباره پدیدآورندگان
- آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست (متولد ۱۳۴۰ش، ابرکوه یزد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، یحیی انصاری شیرازی، حسن حسن‌زاده آملی، سید عباس خاتم یزدی و محمد فاضل لنکرانی به اتمام رساند. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، برگزیده جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی و عضو هیئت امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی، به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و مقالات و کتب فراوانی با موضوعات دینی نگاشته است. «فقه و مصلحت»، «سلسبیل فی أصول التجزیة و الإعراب»، «فقه و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت»، «فقه پدیده‌های نو پیدا»، «مقصدهای شریعت»، «تأثیر فقه بر شکل‌گیری پوشیه در شمایل‌های پیامبر و ائمه در عصر صفوی» و «امام علی و فقه» برخی از این آثار است.[۱]
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر ابوالقاسم مقیمی حاجی (متولد ۱۳۵۰ش)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، جواد تبریزی و سید محمود هاشمی شاهرودی پیگیری کرد. مدیریت داخلی حوزه علمیه روحیه شهرستان بابل و همکاری با مجمع تقریب مذاهب اسلامی ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «الغایة فی شرح نهایة الدرایة»، «ضرورت اقامه حکومت در عصر غیبت»، «قلمرو اختیارات ولی فقیه بر اساس نظر امام» و «علم حضرت فاطمه» برخی از این آثار است.[۲]