اراضی تضعیفی
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل اراضی تضعیفی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
مقصود از اراضی تضعیفی، زمین‌های متعلق به "بنی تغلب" - از قبایل مسیحی عرب - بود که طبق قرار داد با مسلمانان به جای جزیۀ معمولی، دو برابر مقدار زکات از اموال مشمول زکات خود را به دولت اسلامی می‌پرداختند. این مبلغ، بیش از مقدار جزیه‌ای بود که در قرآن آمده است[۱] و اصطلاحاً آن را "زکات مضاعف" می‌گفتند[۲]. پیشینۀ این قرارداد، طبق روایتی از امام صادق(ع)، به قرارداد پیامبر(ص) با قبیله بنی تغلب باز می‌گردد[۳]. گفتنی است بیش‌تر فقهای شیعی، در مقدار جزیه، میان زمین‌های مزبور و دیگر اراضی، تفاوتی نگذاشته‌اند[۴][۵].
منابع
جستارهای وابسته
- اراضی تضعیفی (اراضی تغلبی)
- اراضی سواد
- اراضی صلح
- اراضی طوع
- اراضی فیء
- اراضی مغنومه
- اراضی مفتوحه عنوه
- اراضی موات
پانویس
- ↑ ﴿قَاتِلُوا الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ﴾ «با آن دسته از اهل کتاب که به خداوند و به روز بازپسین ایمان نمی‌آورند و آنچه را خداوند و پیامبرش حرام کرده‌اند حرام نمی‌دانند و به دین حق نمی‌گروند جنگ کنید تا به دست خود با خواری جزیه بپردازند» سوره توبه، آیه ۲۹.
- ↑ الآثار، ص۹۱؛ کتاب السّیر، ص۱۵۷؛ المغنی، ج۹، ص۳۴۴-۳۴۳؛ ردّ المختار، ج۲، ص۷۸ و ۴۲؛ فتوح البلدان، ص۲۱۸-۲۱۶؛ الخراج، ص۲۶-۲۴؛ الاموال، ص۴۲-۴۰.
- ↑ فروع کافی، ج۳، ص۵۶۷؛ تهذیب الاحکام، ج۴، ص۱۱۷؛ وسایل الشیعه، ج۱۱، ص۱۱۵-۱۱۴. در روایتی دیگر از امام صادق(ع) این قرارداد به عمر بن خطاب - خلیفه دوم - منتسب است. ر.ک: وسایل الشیعه، ج۱۱، ص۱۱۶؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۱۵.
- ↑ مبسوط، ج۲، ص۵۰؛ خلاف، ج۱، ص۳۰۰؛ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۳۳-۲۳۲؛ تحریر الاحکام، ج۲، ص۲۰۱.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۲۵.