اصحاب ایرانی ائمه اطهار (کتاب)
اصحاب ایرانی ائمه اطهار، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی و بیان زندگی یاران رسول اکرم (ص) می‌پردازد. این کتاب اثر سید حسن قریشی است و انتشارات آشیانه مهر نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
| اصحاب ایرانی ائمه اطهار(ع) | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | سید حسن قریشی |
| موضوع | اصحاب ائمه |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات آشیانه مهر|انتشارات انتشارات آشیانه مهر]][[رده:انتشارات انتشارات آشیانه مهر]] |
| وابسته به | آشیانه مهر |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۶ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۹۴۹۷۶-۸-۶ |
| شماره ملی | ۲۱۹۴۶۸۰ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «این کتاب در یک بخش و ۱۲ فصل تدوین شده و در بخش کلیات آن به موضوعاتی چون روند گسترش اسلام در ایران، راز شیعه شدن ایرانیان و محدوده جغرافیایی ایران در پایان دوره ساسانیان پرداخته شده است. در ۱۲ فصل اصلی این کتاب نیز در هر فصل به اصحاب ایرانی یکی از ائمه دوازده گانه شیعه اختصاص یافته است به گونه‌ای که در فصل نخست اصحاب ایرانی امام علی(ع) مورد بررسی قرار گرفته‌اند. از این میان می‌توان به اشخاصی همچون سلمان فارسی، ابوالاسود دوئلی، میثم تمار، جابر بن حیان، علی بن یقطین، کسائی، محمد بن خالد برقی، اباصلت هروی، اباصلت قمی، احمد بن محمد بزنطی، زکریا بن آدم، فضل بن شاذان، ابراهیم بن مهزیار، ابن سکیت، علی بن مهزیار، احمد بن اسحاق قمی، حسین بن روح و خاندان اشعریون در زمان‌های مختلف نام برد که در کتاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این کتاب پس از بررسی نام، لقب و کنیه، به دلایل شیعه ایرانی بودن آن شخصیت می‌پردازد و در ادامه خواننده با مسائل مربوط به تاریخ و محل تولد و همچنین تاریخ و چگونگی فوت یا شهادت آن بزرگواران آشنا می‌شوند. مؤلف بعد از بیان امتیازات و توجهات خاص اهلبیت(ع) به آن شخصیت، به خدمات آنان می‌پردازد؛ در بخش خدمات، تمامی خدمات این بزرگواران به اسلام و مسلمانان و ایرانیان مورد تحقیق واقع شده است. کتاب اصحاب ایرانی ائمه اطهار به همت انتشارات آشیانه مهر در شمارگان ۳ هزار نسخه به رشته تحریر در آمده است. چکیده این کتاب مبتنی بر این مطلب است که ورود اسلام به ایران و گرایش ایرانیان به ان یکی از مهمترین حوادث تاریخی برای ملت ایران است؛سلطه نظام اسلامی بر ایران با نبرد قادسیه و ورود مسلمانان عرب به تیسفون پایتخت ساسانیان در سال ۱۴ هجری قمری آغاز شد و این سلطه نظامی با شتاب خیره کننده ای پیش رفت و با گسترش فتوحات عده ای از ایرانیان به عنوان یاران ائمه به ایشان گرویدند که در کتاب مذکور مورد بررسی قرار گرفته‌اند».[۱]
فهرست کتاب
- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی
- کلیات
- روند گسترش اسلام در ایران
- پذیرش اسلام؛ اجبار یا اختیار
- آشنایی ایرانیان با اسلام
- موالی
- موالی در عراق
- موالی و ائمه اطهار(ع)
- راز شیعه شدن ایرانیان
- محدوده جغرافیایی ایران در پایان دوران ساسانیان
فصل اول: اصحاب ایرانی حضرت علی(ع)
- ابوالاسود دوئلی
- خدمات
- زاذان، صحابی پاک علی(ع)
- خدمات
- سعید بن فیروز
- سلمان فارسی، نخستین ایرانی مسلمان
- خدمات
- رحلت سلمان (نماز حضرت علی(ع) بر بدن سلمان فارسی)
- عاصم بن ابی النجود اسدی
- عبدالله بن کثیر
- میثم تمار، گنجینه اسرار علی(ع)
- نوجوانی میثم
- میثم و علی(ع)
- میثم در مکتب امام علی(ع)
- شباهتهای میثم و سلمان
- خدمات
- شهادت میثم
- هرمزان؛ نخستین فرمانروای اسیر و مسلمان ایرانی
- حمایت علی(ع) از هرمزان
- مرگ هرمزان
فصل دوم: اصحاب ایرانی امام حسن(ع)
- محمد بن سیرین
- خدمات
فصل سوم: اصحاب ایرانی امام حسین(ع)
- ایرانیان شهید در کربا
- مشهورترین یاران موالی امام حسین(ع) در کربلا
فصل چهارم: اصحاب ایرانی امام سجاد(ع)
- اصحاب ایرانی امام سجاد(ع)
- مشهورترین اصحاب ایرانی امام سجاد(ع)
- ابان بن ابی عیاش
- ابوخالد کابلی – (کنگر، وردان)
- خدمات
- هجرت به وطن
- اسماعیل بن عبدالرحمان
- خدمات
- ثابت بن هرمز فارسی (ابومقدام عجلی)
- سلمه بن دینار (ابوحازم)
- خدمات
- طاووس بن کیسان
- ارتباط با امام سجاد(ع)
- موضعگیری سیاسی
- قاسم بن عوف شیبانی الخوازی
- یحیی بن یعمر عدوانی
- خدمات
- مبارزات سیاسی
فصل پنجم: اصحاب ایرانی امام باقر(ع)
- اصحاب ایرانی امام باقر(ع)
- حماد بن ابی سلیمان
- خدمات
- داوود بن ابی هند سرخسی
- خدمات
- محمد بن اسحاق
- مقاتل بن سلیمان
- خدمات
- آثار
فصل ششم: اصحاب ایرانی امام صادق(ع)
- اصحاب ایرانی امام صادق(ع)
- ابراهیم بن شعیب بن میثم
- حسن بن واقد مروزی
- جریر بن عبدالحمید بن قرط
- حمزه بن جبیب بن عماره (۸۰-۱۵۶)
- ارتباط با امام
- خدمات
- تألیفات
- جابر بن حیان
- خدمات
- جعفر بن زیاد
- زهیر بن محمد (ابومنذر)
- خدمات
- سلیمان بن مهران، (أعمش)
- خدمات
- موضعگیری سیاسی
- محمد بن سلیمان اصفهانی
- هشام بن حکم
- هشام بن سالم جوالیقی
- خدمات
- خاندان اشعری؛ اصحاب امام صادق(ع)
- مشهورترین اشعریان از اصحاب امام صادق(ع)
فصل هفتم: اصحاب ایرانی امام کاظم(ع)
- مشهورترین اصحاب امام کاظم(ع)
- ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
- خدمات
- بِشر حافی
- بکر بن صالح رازی
- خاندان اشعری؛ اصحاب امام کاظم(ع)
- خزیمه بن یقطین
- علی بن یقطین
- ملاقات علی بن یقطین و ابراهیم جَمال
- خدمات علی بن یقطین
- کسائی، ابوالحسن (علی بن حمزه کسائی)
- خدمات
- آثار و تألیفات
- محمد بن خالد برقی
- خدمات
- محمد بن علی نیشابوری
- ابوعمرو موسی بن ابراهیم مروزی
- یحیی بن زیاد دیلمی، فراء دیلمی
- خدمات
- یونس بن عبدالرحمن قمی
فصل هشتم: اصحاب ایرانی حضرت رضا(ع)
- اصحاب ایرانی امام رضا(ع)
- ابراهیم بن سلام نیشابوری
- ابراهیم بن محمد همدانی
- ابوخالد سجستانی
- عبدالسلام بن صالح (ابوالصلت هروی)
- خدمات
- ابوطالب بن صلت قمی (ابی الصلت قمی)
- احمد بن محمد بزنطی
- خدمات
- احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی
- خدمات
- اسحاق بن راهویه
- خدمات
- اسماعیل بن مهران
- حسن بن سعید اهوازی
- خدمات
- حسین بن سعید اهوازی
- خدمات
- خاندان اشعری از اصحاب امام رضا(ع)
- زکریا بن آدم قمی
- شاذان جلیل نیشابوری
- فضل بن شاذان
- خدمات
- خدمات فضل بن شاذان
- مشهورترین تألیفات فضل از میان ۱۸۰ عنوان رساله و کتاب
- ارتباط با ائمه معصوم
- علی بن عبدالله خوافی
- محمد بن جریر بن رستم سَرَوی
- خدمات
فصل نهم: اصحاب ایرانی امام جواد(ع)
- اصحاب ایرانی امام جواد(ع)
- ابراهیم بن شیبه اصفهانی
- ابراهیم بن مهزیار
- ابراهیم بن هاشم، ابواسحاق قمی
- ابویوسف، یعقوب بن اسحاق ابن سکیت
- خدمات
- تألیفات
- شهادت ابن سکیت
- احمد بن محمد بن خالد برقی
- اسحاق بن اسماعیل نیشابوری
- محمد بن سهل قمی
- محمد بن مَندَه ابن مهریز اصفهانی
فصل دهم: اصحاب ایرانی امام هادی(ع)
- مشهورترین اصحاب ایرانی امام هادی(ع)
- ابراهیم بن عبده نیشابوری
- احمد بن حاتم بن ماهویه قزوینی
- احمد بن حمزه قمی
- حسین بن اشکیب خراسانی
- سهل بن زیاد آدمی رازی
- عبدالرحمان اصفهانی
- عبدالله بن محمد اصفهانی
- علی بن محمد بن شیره اصفهانی
- محمدبن اورمه (اورقه) قمی
- خدمات
- نافع بن عبدالرحمان اللبنی
فصل یازدهم: اصحاب ایرانی امام حسن عسکری(ع)
- اصحاب ایرانی امام حسن عسکری(ع)
- ابن بابویه قمی
- خدمات
- احمد بن اسحاق رازی
- احمد بن اسحاق قمی
- خاندان اشعری، اصحاب امام حسن عسکری(ع)
فصل دوازدهم: اصحاب ایرانی امام مهدی(ع)
- اصحاب ایرانی امام عصر(ع)
- مهمترین وکلای ایرانی امام عصر(ع)
- حسین بن روح نوبختی
- فعالیت و خدمات
- قاسم بن علاء (قاسم بن علی)
- محمد بن ابراهیم مهزیار
- محمد بن جعفر حمیر قمی؛ ابوالعباس
- محمد بن احمد قمی عطار
- محمد بن جعفر بن محمد اسدی رازی
- منابع و مأخذ
دربارهٔ پدیدآورنده
آقای دکتر سید حسن قریشی کرین، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکترای ایران دوره اسلامی در دانشگاه اصفهان به اتمام رساند. معاون آموزشی دانشگاه پیام نور قم و سرپرست دانشگاه واحد سلفچگان از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «اصحاب ایرانی ائمه اطهار»، «تعامل‌ها و تقابل های امام علی در دوران تثبیت خلافت»، «فرجام قاتلین ائمه»، «تاریخ تحلیلی صدر اسلام» و «بررسی دقیق مدفن حسین بن موسی الکاظم» برخی از این آثار است.[۲].