حزن اهل بیت

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

حزن اهل بیت در حدیث - حزن اهل بیت در معارف و سیره فاطمی

مقدمه

امام حسن عسکری(ع) می‌فرماید: «رُوحُ الْقُدُسِ فِي جِنَانِ الصَّاقُورَةِ ذَاقَ مِنْ حَدَائِقِنَا الْبَاكُورَةِ»؛ «روح القدس (که یا جبرئیل است یا ملکی بالاتر از او) در جایگاه ویژه بهشتی، از باغ معرفت و شناسایی ما آل محمد(ص) جز غوره نارسی نچشیده است».

سوگمندانه باید گفت که پس از رحلت نبوی، سبقت از خدا و رسول و ولایت انجام گرفت و حقوق اهل بیت نادیده گرفته شد و فرامین آنها که همان هدایت انسان به سوی خداوند و سعادت ابدی بود، نادیده گرفته شد؛ از این رو امام باقر(ع) می‌فرماید: «مَا مِنْ عِيدٍ لِلْمُسْلِمِينَ أَضْحًى وَ لَا فِطْرٍ إِلَّا وَ هُوَ يُجَدَّدُ لآِلِ مُحَمَّدٍ فِيهِ حُزْناً قُلْتُ وَ لِمَ ذَاكَ قَالَ لِأَنَّهُمْ يَرَوْنَ حَقَّهُمْ فِي يَدِ غَيْرِهِمْ‌»؛ «هیچ عیدی برای مسلمانان پیش نمی‌آید چه عید فطر و چه عید قربان، مگر اینکه در آن روز، حزن آل محمد(ص) تجدید می‌شود؛ زیرا حقشان را در دست دیگران می‌بینند».

آمده است که مرحوم «سید باقر هندی»، شب عید غدیری، امام زمان(ع) را در عالم رؤیا مشاهده کرد، اما حضرت را ناراحت و غصه‌دار دید، عرض کرد: آقا جان چرا شما در این عید غدیر غصه‌دار و محزون هستی و حال آنکه شیعیان شما شاد و مسرورند! حضرت فرمود: دیگر بعد از بیت الأحزان ما را خوشحال نخواهی دید و این شعر را خواند: «لا تراني اتّخذت لا و علاها بعد بيت الأحزان بيت سرور»   قسم به علو و بزرگی فاطمه(س) بعد از بیت الاحزان دیگر خانه سرور و شادی بنا نخواهم کرد.

حضرت امام صادق(ع) در روایتی می‌فرماید: «نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنَا تَسْبِيحٌ وَ هَمُّهُ لَنَا عِبَادَةٌ»؛ «نفس کشیدن اندوهگین به خاطر ظلمی که به ما شده (در پیشگاه الهی) تسبیح است و اندوهی که بر ما دارد عبادت است».

امام باقر(ع) فرمود: «مَنْ لَمْ يَعْرِفْ سُوءَ مَا أَتَى إِلَيْنَا مِنْ ظُلْمِنَا وَ ذَهَابِ حَقِّنَا وَ مَا رَكِبَنَا بِهِ فَهُوَ شَرِيكُ مَنْ أَتَى إِلَيْنَا فِيمَا وُلِّينَا بِهِ»؛ «کسی که نمی‌داند چه بدی‌هایی به ما کردند، از ظلم به ما و از بین بردن حق ما و وادار نمودن ما به مظلومیت و خانه‌نشینی پس آن کس شریک کسانی است که آن کارها را بر سر ما آوردند در مورد آنچه که ما بر آن ولایت داشتیم و حق سرپرستی آن با ما بود». یعنی آن حقی را که خدا در آیه ﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ﴾ برای ما معین کرده بود، آن حق را پایمال کردند و کسانی که از این حق کشی بی‌خبرند، شریک در جرم و جنایت حق‌کُشان هستند.

حضرت فاطمه زهرا(س) در این باره می‌فرمود: «أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ تَرَكُوا الْحَقَّ عَلَى أَهْلِهِ وَ اتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبِيِّهِ لَمَا اخْتَلَفَ فِي اللَّهِ تَعَالَى اثْنَانِ»؛ به خدا سوگند اگر حق را به اهل حق واگذار و از عترت رسول خدا پیروی می‌کردند، هیچ دو نفری درباره خدا با هم اختلاف نمی‌داشتند».

حضرت علی(ع) می‌فرماید: «کل حقد حقدته قریش علی رسول الله أظهرته فی و ستظهره من بعدی»؛ «هر کینه‌ای که قریش به رسول خدا داشت درباره من آشکار کرد و به زودی بعد از من نسبت به فرزندانم هم آشکار می‌کند».

حضرت امام حسین(ع) هم می‌فرماید: «مَا نَدْرِي مَا تَنْقِمُ النَّاسُ مِنَّا، إِنَّا لَبَيْتُ الرَّحْمَةِ، وَ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ، وَ مَعْدِنُ الْعِلْمِ»؛ نمی‌دانیم مردم از ما چه کینه‌ای به دل دارند؟ ما خاندان رحمت و درخت نبوت و کانون علم و دانشیم». در مقابله با دشمنان، اولین فدایی راه ولایت - چنانچه مشهور است - فاطمه زهرا(س) است.

اولین زنی که فدای توحید شده آسیه بوده و اولین زنی که فدای اسلام شد، سمیه بود و اولین زنی که فدای ولایت شد، فاطمه(س) بود که هم خود و هم فرزند شش ماهه‌اش را فدای ولایت نمود.

کنار گذاشتن علی(ع) یعنی کنار گذاشتن شرف، عاطفه، وجدان، دین، قرآن و همه مقدسات مذهبی و زهرا(س) نمی‌خواهد این مردم به بیچارگی و فلاکت بیفتند و در سیه‌چال گمراهی و بدبختی سرنگون شوند.

منابع

1. اسحاقی، سید حسین، فرهنگنامه فاطمی ج۵