افتاء در فقه سیاسی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث افتاء است. افتاء از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: افتاء در قرآن - افتاء در حدیث - افتاء در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

• افتاء: فتوا دادن. "فَتوی" حکم تام و بالغ است از جهت استواری و یقین. اصل آن "فتی" به معنای امر بالغ و تامّ، خواه در موضوع خارجی باشد یا امر معنوی.
• عده‌ای برای "فتی" دو معنا برشمرده‌اند:

1. طراوت و تازگی؛
2. تبیین حکم.

• "فتی" به معنای "جوان" و "شاگرد" نیز به کار رفته است. "فتیه" به معنای جماعتی جوان و گروه جوانمردان و در حالت اسنادی در باب استفعال و افعال به معنای "سؤال از حکم" یا جواب از آنچه در احکام مشکل است.
• ﴿قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي﴾.
• فتوا و مفتی از اصطلاحات رایج فقهی است. نظر کارشناسی فقیه را در باب احکام شرعی فتوا می‌گویند. در قرآن کریم نیز این واژه در قالب باب استفعال و افعال به کار رفته است: ﴿يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ﴾؛
• امّا در غیر از احکام شرعی نیز به اخذ نظر مشورتی و کارشناسی افتاء اطلاق شده است: ﴿قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي﴾ که بلقیس در مورد نامه دعوت حضرت سلیمان، از نخبگان و مشاوران خود نظرخواهی می‌کند .

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم