دانشنامه علوم قرآن (کتاب)

دانشنامه علوم قرآن کتابی است چهار جلدی که با زبان فارسی به بررسی علوم قرآن می‌پردازد. این دانشنامه زیر نظر علی اکبر رشاد نگاشته شده و انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی‬‏‫ انتشار آن را به عهده داشته است.

دانشنامه علوم قرآن
زبان	فارسی
زیر نظر	علی اکبر رشاد
موضوع	علوم قرآن
مذهب	شیعه
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی‬‏‫|انتشارات انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی‬‏‫]][[رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی‬‏‫]]
محل نشر	تهران، ایران
سال نشر	1396 ش
تعداد جلد	۴
فهرست جلدها	جلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم
شابک	۹۷۸-۶۰۰-۱۰۸-۳۸۴-۶
شماره ملی	۴۶۲۹۴۵۵

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مباحث ارائه شده در این کتاب، در چارچوب دو حوزه معرفتی کلام صورت‌بندی شده است: مباحث پیرامون قرآنی(علوم قرآن)، مجلداتی که اکنون پیش رو دارید جزء این بخش است. مباحث درون قرآنی (معارف قرآن). مباحث این حوزه در قالب چند دانشنامه طبق محورهای زیر تألیف و عرضه می‌شود: قرآن و علوم عقلی، شامل: ۱. کلام ۲. فلسفه ۳. معرفت‌شناسی ۴. عرفان. قرآن و علوم انسانی، شامل: اندیشه اجتماعی و سیاسی».

مباحث جلدهای کتاب

جلد اول شامل: قرآن؛ علوم قرآن؛ تاریخ قرآن؛ نزول قرآن؛ مکی و مدنی؛ ترتیب نزول سوره‌ها؛ تاریخ‌گذاری قرآن‌؛ اسباب نزول؛ جمع قرآن؛ مصحف امام علی(ع)؛ مصحف صحابه؛ رسم الخط قرآن؛ نسخه‌های خطی قرآن؛ تلاوت قرآن؛ روایات سبعة احرف؛ قرائات قرآن.

جلد دوم شامل: اسماء و صفات قرآن؛ اهداف قرآن؛ مقاصد سوره‌های قرآن؛ خواص آیات و سور؛ تحریف ناپذیری قرآن؛ وحیانی بودن قرآن؛ اعجاز قرآن؛ اعجاز علمی قرآن؛ جامعیت قرآن؛ جاودانگی و جهان شمولی قرآن؛ انسجام ساختاری قرآن؛ انسجام محتوایی قرآن؛ محکم و متشابه؛ نسخ؛ حروف مقطعه؛ لغات غیر عربی قرآن؛ مثل‌های قرآن؛ تکرار در قرآن.

جلد سوم شامل: تفسیر پیامبر(ص)؛ تفسیر اهل بیت(ع)؛ تفسیر صحابه؛ تفسیر تابعین؛ تفسیر از عهد تدوین تا معاصر؛ تفسیر در دوران معاصر؛ روش‌های تفسیری؛ تفسیر قرآن به قرآن؛ تفسیر روایی؛ روایات مجعول؛ اسرائیلیات؛ تفسیر عقلی.

جلد چهارم شامل: امکان فهم قرآن؛ موانع و آسیب‌های فهم قرآن؛ ظاهر و باطن قرآن؛ تفسیر؛ تأویل؛ جری و تطبیق؛ تدبر در قرآن؛ زبان قرآن؛ زبان‌شناسی و قرآن؛ هرمنوتیک و قرآن.

ناظر علمی

علی اکبر رشاد

آیت‌الله علی اکبر رشاد (متولد ۱۳۳۵ ش، تهران)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، جعفر سبحانی، سید علی حسینی خامنه‌ای و مصطفی اعتمادی تبریزی به اتمام رساند. عضو هیئت علمی مرکز گفت ‌و گوی ادیان، ریاست انجمن دوستی ایران و یونان، مؤسس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی (فقه و اصول، فلسفه و عرفان) به تدریس دروس دانشگاهی (فلسفه دین و کلام، منطق فهم دین، تفسیر و علوم قرآنی) نیز مشغول است و تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «دین‌پژوهی معاصر»، «نفوذ تاریخی و منزلت علمی حضرت فاطمه»، «فلسفه فرج فلسفه جهان برتر» و نظارت بر «دانشنامه امام علی» و «دانشنامه علوم قرآن» برخی از این آثار است