کشاورزی

مقدمه

منظور تشبیه پیامبر در انجیل به شکوفایی و رشد جوانه‌های کشاورزی است، که آرام آرام و به صورت تدریجی رشد می‌کند. این تشبیه به خاطر ایجاد اعتماد و امیدواری به رشد مسلمانان و رفع نگرانی‌ها است.

﴿مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا﴾^[۱].

نکات:

در این آیه از دو جهت تشبیه شده و مقام و موقعیت آن حضرت و برای مردم مدینه که به کشاورزی نیز آشنا بودند، مثال زده شده است، از سویی، آن پیامبری که قرار صلح را گذاشت، یک پیشوای عادی نبود که مناقشه کردن با او روا باشد. او رسول خدایی بود که او را از خطا کردن عصمت بخشید، و کسانی از بزرگان قوم که در پیرامون او بودند گرفتار سستی نشده بودند تا خود را مجبور به صلح ببینند، با این همه به صلح روی آورد. نکته دیگر آنان که رشد و شکوفایی حرکت این پیامبر را می‌دیدند، او را در حال بالا رفتن به مقامی کامل‌تر به صورتی منظم می‌دیدند، و از این لحاظ به درختی شباهت داد که از دانه کوچکی آغاز می‌شود و سرانجام پس از تکامل تدریجی درخت نیرومند و عظیم بر تنه خود با شاخه‌های بیرون آمده از آن می‌ایستد. ﴿كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ﴾ همچون کشته‌ای است که سبزه نورسته خود را از خاک بیرون می‌فرستد، و به آن نیرو می‌دهد تا ستبر شود و بر ساقه‌های خود بایستد و برزگران را به شگفتی وا دارد و کفار را نسبت به ایشان خشمگین سازد. رهبر و پیشوایی که با تدبیر عمل می‌کند در سایه رهبری و اندیشه‌های خویش مردم خود را پرورش می‌دهد، از دیدن آنان شادمان می‌شود، اما دشمنان هر گاه کسی را ببینند که در سایه ارزش‌ها و اصول او رشد کرده، و به صورت رزمنده و رهبری مکتبی در آمده است که در راه خدا جهاد می‌کند، گرفتار خشم و غیظ خواهند شد^[۲]^[۳].

منابع

سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم

پانویس

↑ «محمد، پیامبر خداوند است و آنان که با وی‌اند، بر کافران سختگیر، میان خویش مهربانند؛ آنان را در حال رکوع و سجود می‌بینی که بخشش و خشنودی‌یی از خداوند را خواستارند؛ نشان (ایمان) آنان در چهره‌هایشان از اثر سجود، نمایان است، داستان آنان در تورات همین است و داستان آنان در انجیل مانند کشته‌ای است که جوانه‌اش را برآورد و آن را نیرومند گرداند و ستبر شود و بر ساقه‌هایش راست ایستد، به گونه‌ای که دهقانان را به شگفتی آورد تا کافران را با آنها به خشم انگیزد، خداوند به کسانی از آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند نوید آمرزش و پاداشی سترگ داده است» سوره فتح، آیه ۲۹.
↑ تفسیر هدایت، ج۱۳، ص۳۴۸.
↑ سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۲، ص ۵۱۹.

[1] «محمد، پیامبر خداوند است و آنان که با وی‌اند، بر کافران سختگیر، میان خویش مهربانند؛ آنان را در حال رکوع و سجود می‌بینی که بخشش و خشنودی‌یی از خداوند را خواستارند؛ نشان (ایمان) آنان در چهره‌هایشان از اثر سجود، نمایان است، داستان آنان در تورات همین است و داستان آنان در انجیل مانند کشته‌ای است که جوانه‌اش را برآورد و آن را نیرومند گرداند و ستبر شود و بر ساقه‌هایش راست ایستد، به گونه‌ای که دهقانان را به شگفتی آورد تا کافران را با آنها به خشم انگیزد، خداوند به کسانی از آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند نوید آمرزش و پاداشی سترگ داده است» سوره فتح، آیه ۲۹.

[2] تفسیر هدایت، ج۱۳، ص۳۴۸.

[3] سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۲، ص ۵۱۹.

[۱]

[۲]

[۳]