الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده
ولادت حضرت فاطمه (س) در خانه‌ای مبارک و نورانی در شهر مکه روی داد که محل نزول وحی بود. فاطمه (س) کوچک‌ترین و آخرین فرزند پیامبر و خدیجه بود. پیامبر او را به سبب خصوصیاتی که داشت، از دیگر فرزندان خود بیشتر دوست می‌داشت.
حضرت زهرا (س) در بیستم جمادی‌الثانی در مکه به دنیا آمد. در این مورد، اختلاف چندانی وجود ندارد؛ اما در سال ولادت او اختلاف وجود دارد؛ از جمله: عده‌ای از علمای شیعه، ولادت را در سال دوم بعثت دانسته‌اند؛ عده‌ای از مورخان و محدثان اهل سنت، ولادت را پنج سال قبل از بعثت دانسته‌اند؛ عده‌ای دیگر از اهل سنت نیز تولد را در ۴۱ سالگی پیامبر، یعنی یک سال بعد از بعثت دانسته‌اند. بنابر روایاتی که بسیاری از علمای شیعه نقل کرده‌اند، فاطمه (س) در سال پنجم بعثت و سه سال پس از جریان معراج آن حضرت، در نخستین ساعات روز جمعه به دنیا آمده است.
گوهر وجود حضرت فاطمه (س)، از میوه‌های بهشتی است. بدین سبب، رسول خدا (ص) ایشان را «حوراء انسیه» نامیده و هر وقت مشتاق بوی بهشت می‌شده، او را می‌بوییده است. در این باره رسول خدا (ص) فرموده است: «جبرئیل، خرما [یا سیب] از بهشت برایم آورد. آن را خوردم و به نطفه‌ای در صلب من بدل گشت. آنگاه خدیجه (س) به فاطمه (س) باردار شد. از این رو، هر گاه مشتاق بهشت می‌شوم فاطمه(س) را می‌بویم؛ زیرا از او بوی بهشت را استشمام می‌کنم».
فاطمه، پاک و پاکیزه و با چهره‌ای سفید که با سرخی آمیخته بود و از همه به رسول خدا (ص) شبیه‌تر بود متولد شد. نقل شده، به محض آنکه نوزادِ رسول خدا (ص) بر زمین گذارده شد، نوری از او درخشید و به خانه‌های اهل مکه وارد شد و پس از درنوردیدن شهر، تمام شرق و غرب زمین را منور ساخت. در این هنگام ده تن از حوریان بهشتی، در حالی که به همراه هر یک تشت و ظرفی پر از آب کوثر بود به این جمع نورانی پیوستند. ظرف آب کوثر را زنی که روبروی خدیجه نشسته بود، گرفت و فاطمه را با آن شست. آنگاه دو پارچه سفیدی را که همراه داشت و آنها از شیر، سفیدتر و از مشک و عنبر، خوشبوتر بودند، درآورد و فاطمه را با آنها پوشاند سپس از فاطمه خواست که سخن گوید و[فاطمه به سخن آمد و گفت: "شهادت می‌دهم که خدایی جز خدای یگانه نیست و پدرم رسول خدا و سید پیامبران است چنانکه همسرم، سید وصیان و فرزندانم سید نسل من‌اند".
شادی رسول خدا (ص) از تولد چنین دردانه‌ای، وصف ناشدنی بود. نام‌گذاری او نیز به امر خداوند بود که نام آسمانی او را منصوره و نام زمینی‌اش را فاطمه گذارد. کلمه "فاطمه" در لغت به معنای "جدا شده" است، اما درباره اینکه چرا او به این نام، نام‌گذاری شد، رسول خدا (ص) فرمودند: "او فاطمه نامیده شد، زیرا که او و نسلش از آتش دوزخ جدا شده‌اند".