میسان
مقدمه
«میسان» موضعی در سرزمین بصره[۱] و به نقلی استانی است وسیع با روستاها و نخیلات بسیار، بین بصره و واسط.[۲] در این منطقه، روستایی وجود دارد که در آن قبر عزیر نبی(ع) قرار دارد.[۳] طبری فتح میسان را به دست عتبه بن غزوان می‌داند و ذکر می‌کند که ارتش مسلمانان از قبائل عرب بنوالعم (تیره‌ای از بنی تمیم) که از قدیم‌الأیام ساکن سرزمین میسان بودند و در مناطق مذار و نهر تیری سکونت داشتند تقاضای کمک نمودند که این قبائل نیز به یاری مسلمانان شتافته و حملات خود را متوجه نیروهای مرزبان ساسانی در خوزستان نمودند و پس از آن نیروهای مسلمان موفق به فتح منطقه میسان گشتند.[۴] پس از فتح میسان، عمر بن خطّاب، نعمان بن عدی را به ولایت میسان گماشت اما پس از چندی با شنیدن ابیاتی از وی با مطلع: که برای همسر خود، در وصف زندگی مرفه خود در میسان سروده بود، مورد خشم عمر قرار گرفت و از مقام خود عزل گردید.[۵] میسان در حال حاضر، شهری است در عراق، در شمال شرقی بصره، در کنار رود دجله. این شهر به «الکوت» که در فارسی به معنای قلعه است، معروف بود اما دولت عراق، نام آن را به نام اصلی‌اش میسان تغییر داد. این شهر، امروزه شهری شلوغ با بازارها و محله‌های بزرگ است که توسط مزارع احاطه شده است.[۶]
حاکمان میسان
- قعقاع بن شور ذهلی: ابتدا از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) بود[۷] که حضرت او را بعد از قدامة بن عجلان به عنوان کارگزار خود در کسکر و میسان برگزید، اما وقتی خبر فساد مالی او به ایشان رسید، او را مورد سرزنش و ملامت قرار داد. قعقاع وقتی متوجه شد حضرت از کارهای خلافش آگاه شده، از ترس به جانب معاویه در شام فرار کرده، به او پیوست و بعداً هم از مخالفان حضرت گردید[۸].[۹]
منابع
پانویس
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۸۳.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۴۲.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۴۲.
- ↑ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۷۲-۷۳.
- ↑ بلاذری، فتوح البلدان، ج۲، ص۴۷۴. و با اندک اختلاف در ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۰۴.
- ↑ بلادی، عاتق بن غیث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۰۷.
- ↑ رجال طوسی، ص۵۵، ش۸.
- ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۷.
- ↑ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص293، ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۱۱۵-۱۱۱۶.