درآمدی به شیعه‌شناسی (کتاب)
درآمدی به شیعه‌شناسی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحث عمده تفکر شیعی در اصول و فروع دین و به ویژه مسائلی که شیعه در مورد آنها موضوع خاصی دارد و احیانا توسط مخالفان و شبهه‌انگیزان به‌عنوان شبهات عقیدتی مطرح شده می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی ربانی گلپایگانی است و انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| درآمدی به شیعه‌شناسی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | علی ربانی گلپایگانی |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی|انتشارات انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی]][[رده:انتشارات انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر |
|
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۱۹۵-۶۷۷-۸ |
| شماره ملی | ۳۵۲۱۲۸۹ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «منشأ ظهور فرقه‌های مختلف در اسلام به مسائل مهم دینی، اعم از اصول و فروع دین، اختلاف در فهم و تفسیر گزاره‌های دین و دارا بودن قدرت مربوط می‌شود. این پژوهش در صدد است تا با منطقی واقع بینانه و منصفانه عقاید شیعه را برگرفته از متن قرآن و سنت نشان دهد؛ از این رو شامل مباحث ذیل است: ۱.معنای دقیق شیعه و تشیع و این كه تشیع در چه زمانی و چگونه پدید آمده است؛ ۲.فرقه‌های عمده و موجود شیعه؛ ۳.اوصاف، ویژگی و شخصیت امامان شیعه و تحولات تاریخی شیعه؛ ۴.شخصیت‌های برجسته تشیع و نقش شیعه در بقای فرهنگ و تمدن اسلام؛ ۵.مصادر و منابع شیعه در اصول و فروع دین؛ عقاید و دیدگاه شیعه در اصول و فروع دین»[۲]
فهرست کتاب
بخش اول: كلیات
- تعریف شیعه و فرقه‌های آن:
- شیعه در لغت؛
- شیعه در اصطلاح؛
- منشأ اصطلاح شیعه؛
- اصطلاح رافضه؛
- فرقه‌های شیعه؛
- تاریخ و منشأ پیدایش شیعه:
- پیامبر و امامت علی (ع)؛
- پیامبر (ص) و محبت امیرالمؤمنین (ع)؛
- پیامبر خاتم (ص) و افضلیت امام علی (ع)؛
- فرضیه‌های نادرست در تاریخ و منشأ پیدایش شیعه:
- فرضیه عبدالله بن سبا؛
- دوران زمامداری امام علی (ع)؛
- پس از واقعه كربلا؛
- ایرانیان و تشیع؛
- شیعه در عصر خلفا؛
- شیعه در عصر امویان:
- پیش از قیام كربلا؛
- پس از واقعه كربلا؛
- شیعه در عصر عباسیان؛
- منابع شیعه در اصول و فروع دین:
- الف) قرآن كریم:
- مصونیت قرآن از تحریف؛
- حجیت ظواهر قرآن؛
- ب) سنت پیامبر اكرم (ص)؛
- ج) گفتار و رفتار اهل بیت پیامبر خاتم (ص):
- آیه تطهیر؛
- حدیث ثقلین؛
- حدیث سفینه؛
- حدیث امان اهل الأرض؛
- اهل بیت (ع) در نهج البلاغه؛
- د) عقل و خرد:
- قرآن و تفكر عقلی؛
- پیامبر اكرم و تفكر عقلی؛
- اهل بیت (ع) و تفكر عقلی؛
- علمای شیعه در تفكر عقلی.
بخش دوم: توحید و عدل
- توحید و شرك:
- تنزیه و تشبیه؛
- نفی رؤیت بصری؛
- نفی حلول و اتحاد؛
- ایمان و كفر؛
- عدل الهی:
- حقیقت عدل الهی؛
- مظاهر عدل الهی؛
- حسن و قبح عقلی؛
- غایت‌مندی آفرینش؛
- انسان و اختیار؛
- بدا و سرنوشت؛
- بدا و قدرت مطلقه خداوند؛
- بدا و تأثیر اعمال نیك و بد انسان در سرنوشت او
وجوب لطف.
بخش سوم: نبوت و امامت
- حقیقت و احكام امامت؛
- شیعه و امامت:
- الف) حقیقت و ابعاد امامت:
- امامت و الگوی اخلاقی و رفتاری؛
- امامت و تعلیم معارف و احكام دین؛
- امامت و رهبری سیاسی جامعه اسلامی؛
- امامت و هدایت باطنی؛
- ب) صفات امام:
- ج) راه تعیین امام:
- نصوص امامت؛
- آیه ولایت؛
- آیه تبلیغ؛
- آیة اكمال دین و یأس كافران؛
- رفع یك ابهام؛
- حدیث غدیر؛
- حدیث منزلت؛
- حدیث الدار؛
- حدیث دوازده خلیفه؛
- حدیث نقباء بنی اسرائیل؛
- حدیث ثقلین؛
- مهدویت در اسلام؛
- اعتقاد به مهدی (ع) موعود؛
- نسب مهدی موعود؛
- ولادت و حیات مهدی (ع)؛
- دلایل وجود امام عصر (ع)؛
- غیبت و فلسفه آن؛
- غیبت امام از اسرار الهی؛
- خوف از قتل؛
- آزمایش مؤمنان؛
- چگونگی غیبت؛
- آثار وجودی امام غایب؛
- مسئله طول عمر امام عصر؛
- زمان و نشانه‌های ظهور؛
- شیعه و رجعت؛
- غلو و غالیان؛
- پدیده غلو در جهان اسلام؛
- نشانه‌های غلو؛
- فرقه‌های غلات؛
- موضع اهل بیت (ع) در برابر غالیان؛
- مخالفت متكلمان امامیه با غلو و غالیان؛
- برداشت‌های نادرست و اتهامات ناروا.
بخش چهارم: كلیاتی در مورد معاد
- فلسفه قیامت و حقیقت معاد؛
- حقیقت معاد؛
- قبر و برزخ؛
- حوادث و مواقف قیامت:
- حساب و میزان؛
- صراط؛
- اعراف؛
- لواء الحمد؛
- حوض كوثر؛
- قیامت و شفاعت:
- درخواست شفاعت؛
- وهابیان و شفاعت؛
- دلایل یا شبهات وهابیان.
بخش پنجم: چند فرع فقهی
- تقیه در اسلام:
- تعریف تقیه؛
- عقل و تقیه؛
- قرآن و تقیه؛
- تقیه از مسلمان؛
- تقیه در روایات اهل بیت (ع)؛
- تاریخ شیعه و ضرورت تقیه؛
- مستثنیات تقیه؛
- سنت و بدعت:
- سنت در لغت و اصطلاح؛
- بدعت در لغت و اصطلاح؛
- حرمت بدعت؛
- بدعت و ضلالت؛
- مقابله با بدعت؛
- بدعت حسن و قبیح از نظر اهل سنت؛
- تشخیص بدعت؛
- كیفیت وضو:
- آیه وضو؛
- كیفیت شستن صورت و دست‌ها؛
- وجوب مسح پا؛
- سجده بر زمین؛
- خمس در اسلام:
- متعلق خمس چیست؟
- مصرف خمس؛
- ازدواج موقت:
- ضرورت ازدواج موقت؛
- قرآن و ازدواج موقت؛
- سنت و ازدواج موقت؛
- احكام و خصوصیات؛
- فرضیه نسخ ازدواج موقت؛
- فرضیه نسخ در قرآن؛
- فرضیه نسخ در روایات؛
- سخنی از فخرالدین رازی؛
- سوء استفاده ممنوع؛
- فهرست منابع و مآخذ.[۱].
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین علی ربانی گلپایگانی، (متولد ۱۳۳۴ ش، گلپایگان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، جعفر سبحانی، حسن حسن‌زاده آملی، حسین نوری همدانی، یحیی انصاری شیرازی و حسین مظاهری پیگیری کرد.[۳] پژوهشگر نشریات کیهان اندیشه، نور علم، کلام اسلامی و پیام حوزه از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر در آورده است. «امامت در بینش اسلامی»، «وحی نبوی»، «بازاندیشی نقش پیامبر در پدیده وحی»، «علم پیامبران به حقانیت وحی»، «چگونگی وحی نبوت از دیدگاه قرآن و روایات»، «تبیین فلسفی وحی» و «شاخص‌ها و نشانه‌های امامت در مکتب رضوی» برخی از این آثار است.[۴]