بحث:آیه منذر و هادی
آیه منذر و هادی در آیۀ ۷ سورۀ رعد آمده است: ﴿وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْلا أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ﴾[۱].
مقدمه
- در اینکه هادی در آیه چه معنی دارد، نقل‌ها و حدیث‌های مختلفی است. از جمله آنکه پیامبر خدا(ص) پس از نزول این آیه فرمود: "أنا المنذر و علیّ الهادی من بعدی، یا علیّ! بک یهتدی المهتدون"[۲] در روایات بسیاری، علی و امامان دیگر، به عنوان هدایتگران جامعه معرفی شده‌اند. به این آیه نیز برای اثبات امامت امیر مؤمنان(ع) استدلال و استناد شده است و کلام پیامبر در هادی دانستن حضرت علی(ع)، در منابع بسیاری از اهل سنت و شیعه نقل شده است.[۳] امام صادق(ع) فرمود: "هر امامی هادی مردم قرنی است که در میان آنان به‌سر می‌برد و برای هر زمانی از میان ما هادی وجود دارد که مردم را به دین پیامبر خدا(ص) هدایت میکند، پس از پیامبر، هدایتگران علی(ع) و یکایک اوصیای پس از اویند. 3به اینگونه احادیث، بر امامت و پیشوایی اهل بیت(ع) استدلال شده است.[۴]
آیه منذر و هادی یکی از ادله قرآنی نصب امام علی
- قرآن کریم با آیات متعددی بر انتصابی بودن امامت حضرت علی(ع) دلالت میکند. یکی از آیات معروف درباره اهل بیت، آیه منذر و هادی است که دو وصف منذر (بیم دهنده) و هادی (هدایت کننده) از اوصاف پیامبران است که در قرآن نیز مورد تأکید قرار گرفته است: ﴿إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ﴾[۵]. در روایات متعدد فریقین از پیامبر(ص) گزارش شده است که آن حضرت خود را "منذر" و حضرت علی(ع) را "هادی" امت بعد از خود توصیف می‌‌کرد:" أَنْتَ الْهَادِي يَا عَلِيُّ بِكَ يَهْتَدِي الْمُهْتَدُونَ بَعْدِي" [۶]. وصف "هادی" در آیات قرآن و از جمله در این آیه شریفه در مقام بلند مانند پیامبران استعمال شده است. اما از آنجا که اسلام آیین خاتم است، حضرت علی(ع) هرچند پیامبر و دریافت کننده وحی نیست، اما مطابق صریح آیه و تفسیر و تطبیق پیامبر(ص)، حضرت علی(ع)، مقام "هادی" بعد از پیامبر(ص) را داراست[۷].
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ای پیامبر، تو تنها بیم‌دهنده‌ای و هرقومی را هدایتگری است.
- ↑ «من منذرم و علی هادی است، ای علی، هدایت‌یافتگان به سبب تو راه هدایت را می‌یابند» مجمع البیان، ج ۳ ص ۲۷۸
- ↑ نفحات الأزهار، ج ۲۰ ص ۲۹۷ تا ۳۶۸ احقاق الحق، ج ۳ ص ۸۸ و ج ۱۴ ص ۱۶۶
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۷.
- ↑ تو، تنها بیم‌دهنده‌ای و هر گروهی رهنمونی دارد؛ سوره رعد، آیه:۷.
- ↑ «اى على! تو آن هدايتگرى، پس از من، ره‌يافتگان، با تو هدايت مى‌شوند» تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۵۰۳؛ تفسیر طبری، ج۱۳، ص ۱۰۸؛ تفسیر روح المعانی، ج ۱۳، ص ۱۰۸؛ تفسیر ثعلبی، ج ۵، ص ۲۷۲؛ تاریخ مذینة دمشق، ج ۴۲، ص ۳۵۹.
- ↑ قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص۲۱۳ - ۲۲۲.