امامت‌پدیا

ترفیع بیت امام

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۷ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث حق اهل بیت است. "ترفیع بیت امام" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ترفیع بیت امام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  • از جمله حقوقی که آیه قرآن بر آن دلالت و مصداق تکریم اهل بیت، است حق ترفیع بیوت آنهاست که در آیه ذیل بیان شده است: ﴿فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ * رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ﴾[۱].
  • خداوند می‌فرماید: این نور در خانه‌هایی است که این ویژگی‌ها را دارند: دیوارهای بلند و غیر قابل نفوذ، تا از دسترس شیاطین و هوس‌بازان دور باشد، دیگر آنکه مردانی از این خانه‌ها پاسداری می‌کنند که پیوسته در یاد خدا هستند و هیچ چیز آنان را از یاد خدا غافل نمی‌کند. ارتباطشان با خدا، از طریق نماز و با مردم از طریق زکات دادن است[۲].

مقصود از بیوت و رفع بیوت؟

مراد از اذن و رفع؟

منظور از "رجال" در این آیه؟

  • در ادامه وصف بیوت آمده است: ﴿يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ﴾[۱۸].
  • حضرت امیر(ع) درباره آنها می‌فرماید: همانا مردمی هستند که ذکر خدا را به جای دنیا برگزیدند، که هیچ تجارتی یا خرید و فروشی آنان را از یاد خدا باز نمی‌دارد. با یاد خدا روزگار می‌گذرانند و غافلان را با هشدارهای خود، از کیفرهای الهی می‌ترسانند، به عدالت فرمان می‌دهند و خود عدالت گسترند، از بدی‌ها نهی می‌کنند و خود از آنها پرهیز دارند. با اینکه در دنیا زندگی می‌کنند گویا آن را رها کرده به آخرت پیوسته‌اند. سرای دیگر را مشاهده کرده گویا از مسائل پنهان برزخیان و مدت طولانی اقامتشان آگاهی دارند و گویا قیامت وعده‌های خود را برای آنان تحقق بخشیده است آنان پرده‌ها (پرده‌های آن جهان)، را برای مردم دنیا برداشته‌اند. می‌بینند آنچه را که مردم نمی‌نگرند و می‌شنوند آنچه را که مردم نمی‌شنوند"[۱۹].
  • در زیارت جامعه که منقول از امام جواد(ع) است خطاب به همه ائمه می‌خوانیم: «خَلَقَكُمْ أَنْوَاراً فَجَعَلَكُمْ بِعَرْشِهِ مُحْدِقِينَ حَتَّى مَنَّ عَلَيْنَا فَجَعَلَكُمُ اللَّهُ فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ»[۲۰].
  • پس بدون اذن آنها، ورود به خانه‌هایشان چه خانه‌های ظاهری و مادی و چه مقام ولایت آنها، غصب حقوق آنان است که نخستین بار خلیفه ثانی این کار را کرد و این بی‌حرمتی آثار مخرب و فراوانی داشته که تاکنون نیز ادامه دارد.
  • ممکن هم است که مقصود از این خانه‌ها، خود اهل بیت(ع) باشند به این صورت که بدن‌هایشان مسجد و معبد روحشان باشد[۲۱]. چنان‌که در روایتی زیر از ابوحمزه ثمالی به این مطلب اشاره شده است.
  • قتاده یکی از مفسرین و فقهای زمان خودش بود - البته از مفسرین اهل تسنن – و درکوفه زندگی می‌کرده است. او در سفری که به مدینه می‌رود، خدمت امام باقر(ع) مشرف می‌شود و از امام سؤالاتی می‌کند و جواب‌هایی می‌شنود و در مقابل سؤالات امام درمی‌ماند و در خودش خیلی احساس حقارت می‌کند. بعد به امام عرض می‌کند که من با عالمان زیادی روبرو شده‌ام ولی در مقابل هیچ کس به اندازه شما خودم را گم نکرده و مضطرب نشده‌ام. حضرت فرمود می‌دانی که در مقابل چه کسی قرار گرفته‌ای؟ «بَيْنَ يَدَيْ بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ» در مقابل آنهایی قرار گرفته‌ای که خدا آنان را "بیوت" نامیده است، یعنی این که در مقابل توست یکی از آن بیت‌هاست. بعد خود او منصفانه اقرار کرد و گفت: یابن رسول الله! تصدیق می‌کنم که مقصود از آن "بیوت" که در قرآن آمده است، خانه‌های سنگی و گلی نیست[۲۲]، بلکه خانه‌های انسانی است[۲۳].

منابع

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع اهل بیت

پانویس

  1. ↑ «(این چراغ) در خانه‌هایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود؛ سپیده‌دمان و دیرگاه عصرها در آنها او را به پاکی می‌ستایند * مردانی که هیچ داد و ستد و خرید و فروشی آنان را از یاد خداوند و برپا داشتن نماز و دادن زکات (به خود) سرگرم نمی‌دارد؛ از روزی می‌هراسند که دل‌ها و دیده‌ها در آن زیرورو می‌شوند» سوره نور، آیه ۳۶-۳۷.
  2. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۹۳- ۹۴.
  3. ↑ سیوطی، الدر المنثور، ج۵، ص۵۰؛ روح المعانی، ج۹، ص۳۶؛ البحر المحیط، ج۸، ص۴۲، حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۵۳۲ و در منابع شیعی: تفسیرالقمی، ج۲، ص۱۰۲؛ البرهان، ج۴، ص۷۳؛ المیزان، ج۱۵، ص۱۴۲.
  4. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهرة، ص۳۵۹.
  5. ↑ فخرالدین رازی، مفاتیح الغیب، ج۲۴، ص۳۹۶.
  6. ↑ الکشاف، ج۳، ص۲۴۲.
  7. ↑ ر.ک: مجمع البیان، ج۷، ص۲۲۷.
  8. ↑ «و اگر نه این بود که مردم (در تمایل به کفر) امّتی واحد می‌شدند بی‌گمان برای خانه‌های کسانی که به (خداوند) بخشنده کفر می‌ورزند بام‌هایی سیمین و نردبان‌هایی که از آنها فرا روند قرار می‌دادیم» سوره زخرف، آیه ۳۳.
  9. ↑ «که خانه مرا برای طواف‌کنندگان (مسافر) و مجاوران (حرم) و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار، پاکیزه بدارید» سوره بقره، آیه ۱۲۵.
  10. ↑ جعفر سبحانی، مفاهیم القرآن، ج۱۰، ص۲۹۳ و ۲۹۴.
  11. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۹۴- ۹۶.
  12. ↑ المیزان، ج۱۵، ص۱۲۶؛ فخرالدین رازی، مفاتیح الغیب، ج۲۴، ص۳۹۶.
  13. ↑ عباس قمی، سفینة البحار، ج۱، ص۴۲۷.
  14. ↑ «و هنگامی که ابراهیم و اسماعیل پایه‌های خانه (کعبه) را فرا می‌بردند.».. سوره بقره، آیه ۱۲۷.
  15. ↑ جعفر سبحانی، مفاهیم القرآن، ج۱۰، ص۲۹۶.
  16. ↑ بحارالانوار، ج۹۷، ص۱۲۶؛ موسی خسروی، ترجمه امامت بحارالانوار، ج۵، ص۲۰۸.
  17. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۹۶- ۹۸.
  18. ↑ «سپیده‌دمان و دیرگاه عصرها در آنها او را به پاکی می‌ستایند مردانی که هیچ داد و ستد و خرید و فروشی آنان را از یاد خداوند (به خود) سرگرم نمی‌دارد» سوره نور، آیه ۳۶-۳۷.
  19. ↑ محمد دشتی، نهج البلاغه، خ ۲۲۲، ص۴۵۵.
  20. ↑ "خدا شما را به صورت انواری بیافرید و آنگاه پیرامون عرش خود قرار داد، تا آنگاه که به وسیلۀ وجود شما برما منت نهاد و شما را در خانه‌هایی جای داد که اذن داد تا رفعت یابد و نام او در آن خانه‌ها برده شود"؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۶۱۳؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۹۸.
  21. ↑ ر.ک: مرضی مطهری، مجموعه آثار (آشنایی با قرآن)، ج۲۶، ص۴۷۳.
  22. ↑ الکافی، ج۶، ص۲۵۶-۲۵۷.
  23. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۹۸- ۱۰۰.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=ترفیع_بیت_امام&oldid=600630»