آل لوط
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل آل لوط (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- واژه آل لوط در سوره‌های ﴿إِلَّا آلَ لُوطٍ إِنَّا لَمُنَجُّوهُمْ أَجْمَعِينَ﴾[۱]؛ ﴿فَلَمَّا جَاءَ آلَ لُوطٍ الْمُرْسَلُونَ﴾[۲]؛ ﴿فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِنْ قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ﴾[۳]؛ ﴿إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ حَاصِبًا إِلَّا آلَ لُوطٍ نَجَّيْنَاهُمْ بِسَحَرٍ﴾[۴] آمده است.
- بر اساس گزارش قرآن، هنگامی که فرشتگان نزد ابراهیم آمدند، ﴿قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمٍ مُجْرِمِينَ * إِلَّا آلَ لُوطٍ إِنَّا لَمُنَجُّوهُمْ أَجْمَعِينَ * إِلَّا امْرَأَتَهُ قَدَّرْنَا إِنَّهَا لَمِنَ الْغَابِرِينَ ﴾[۵]؛ آیه ﴿فَلَمَّا جَاءَ آلَ لُوطٍ الْمُرْسَلُونَ﴾[۶] و آیه ﴿فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِنْ قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ﴾[۷]، قوم لوط در برابر لوط که آنان را به پرهیزکاری از گناه فرا می‌خواند (لوط و اهل‌بیتش را که پاک و منزه از آن کار بودند) به خارج کردن‌شان از شهر تهدید می‌کنند. در آیه ﴿إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ حَاصِبًا إِلَّا آلَ لُوطٍ نَجَّيْنَاهُمْ بِسَحَرٍ﴾[۸] نیز، از رهایی و نجات آل لوط سخن می‌گوید.
- مفسران درباره آل لوط گفته‌اند که سیزده نفر بوده‌اند[۹]؛ در مجمع البیان آمده: سپس آل لوط(ع) را استثناء نمود و گفت: ﴿إِلَّا آلَ لُوطٍ نَجَّيْنَاهُمْ﴾، "مگر لوط و دخترانش را که نجاتشان دادیم یعنی اخلاصشان کردیم"[۱۰]؛
- به نظر میبدی، آل لوط، دو دختر و همسر مؤمن لوط (نه همسری که نابود شد) بوده‌اند[۱۱]. تقریباً همه مفسران، دختران لوط را جزو آل لوط شمرده‌اند. گرچه در شمار آنان اختلاف دارند. نام دختران لوط را "زعوراء" و "رتیاء" ذکر کرده‌اند[۱۲]. برخی با استناد به آیه ﴿قَالَ هَؤُلَاءِ بَنَاتِي إِنْ كُنْتُمْ فَاعِلِينَ﴾[۱۳] دختران لوط را بیش از دو تن دانسته‌اند. در تورات آمده که لوط دو دختر داشت، ولی قرآن تعبیر به لفظ "بنات" کرده که صیغه جمع است و گفتیم که اقلّ جمع سه نفر است[۱۴].
- علامه طباطبایی در تفسیر آیه مربوطه به آل لوط می‌گوید: آن گاه از آن قوم عده‌ای را استثناء فرموده: ﴿إِلَّا آلَ لُوطٍ﴾ مگر آل لوط را که عبارتند از لوط و بستگان نزدیکش، همین جمله معلوم می‌کند که مقصود از آن قوم، چه کسانی هستند که آنان را از عذاب نجات خواهیم داد. از ظاهر سیاق آیه بر می‌آید که استثناء منقطع باشد (چون لوط و اهل او مجرم نبودند تا استثناء آنان متصل باشد). آنگاه از این مستثنا یعنی لوط و بستگانش، همسرش را استثناء کردند تا بفهمانند نجات شامل حال او نمی‌شود و به زودی عذاب خدا او را هم خواهد گرفت و هلاکش خواهد ساخت، لذا گفتند: ﴿فَأَنْجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ قَدَّرْنَاهَا مِنَ الْغَابِرِينَ﴾[۱۵] یعنی بعد از بیرون شدن لوط و نجات یافتنش، او با قوم باقی می‌ماند و دستخوش هلاکت می‌گردد.[۱۶].
- در قرآن، آل لوط به پاکدامنی ﴿إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ﴾[۱۷] و ایمان و اسلام ﴿فَأَخْرَجْنَا مَنْ كَانَ فِيهَا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ * فَمَا وَجَدْنَا فِيهَا غَيْرَ بَيْتٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ﴾[۱۸] ستوده شده‌اند و همین امر باعث نجات و رهایی آنان از عذاب شده است.[۱۹]
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «بجز خاندان لوط، که ما بی‌گمان همه آنان را رهایی می‌بخشیم» سوره حجر، آیه ۵۹.
- ↑ «باری، چون فرستادگان نزد خاندان لوط آمدند؛» سوره حجر، آیه ۶۱.
- ↑ «اما پاسخ قوم او جز این نبود که گفتند: خاندان لوط را از شهر خود بیرون کنید زیرا آنان مردمی هستند که خود را پاک می‌نمایانند» سوره نمل، آیه ۵۶.
- ↑ «ما بر (سر) آنان شنبادی (مرگبار) فرستادیم جز بر خاندان لوط که سحرگاهی رهایی‌شان بخشیدیم» سوره قمر، آیه ۳۴.
- ↑ «گفتند: ما برای (عذاب) قومی بزهکار فرستاده شده‌ایم * بجز خاندان لوط، که ما بی‌گمان همه آنان را رهایی می‌بخشیم * مگر همسرش را که معیّن کرده‌ایم او از بازماندگان (در عذاب) باشد» سوره حجر، آیه ۵۸-۶۰.
- ↑ «باری، چون فرستادگان نزد خاندان لوط آمدند؛» سوره حجر، آیه ۶۱.
- ↑ «اما پاسخ قوم او جز این نبود که گفتند: خاندان لوط را از شهر خود بیرون کنید زیرا آنان مردمی هستند که خود را پاک می‌نمایانند» سوره نمل، آیه ۵۶.
- ↑ «ما بر (سر) آنان شنبادی (مرگبار) فرستادیم جز بر خاندان لوط که سحرگاهی رهایی‌شان بخشیدیم» سوره قمر، آیه ۳۴.
- ↑ الکشاف، ج۴، ص۴۰۲.
- ↑ مجمع البیان، ج۲۴، ص۴۲.
- ↑ کشف الاسرار، ج۵، ص۳۲۳.
- ↑ مجمع البیان، ج۱۲، ص۱۰۱.
- ↑ «(لوط) گفت: اگر می‌خواهید کاری بکنید اینان دختران منند» سوره حجر، آیه ۷۱.
- ↑ المیزان، ج۱۰، ص۵۳۷.
- ↑ «آنگاه او و خانواده‌اش را رهانیدیم جز همسرش را که مقدّر کردیم از بازماندگان (در عذاب) باشد» سوره نمل، آیه ۵۷.
- ↑ المیزان، ج۱۲، ص۲۶۸.
- ↑ «آنان مردمی هستند که خود را پاک می‌نمایانند» سوره اعراف، آیه ۸۲.
- ↑ «آنگاه هر کس از مؤمنان را که در آن (شهر) بود بیرون بردیم * و در آن (شهر) جز یک خانواده از فرمانبرداران نیافتیم» سوره ذاریات، آیه ۳۵.
- ↑ رهبریان، محمد رضا، مقاله «آل لوط»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۷.