احمد بن عبدالله عجلی

آشنایی اجمالی

ابوالحسن احمد بن عبدالله بن صالح بن مسلم عجلی کوفی طرابلسی مغربی در کوفه زاده شد و در بغداد رشد یافت. از پانزده سالگی به فراگیری حدیث روی آورد و نزد بزرگان بغداد، کوفه و بصره به کسب دانش پرداخت.[۱] از جمله اساتید وی شبابة بن سوار، محمد بن یوسف فریابی، حسین بن علی جعفی و یعلی بن عبید را می‌‌توان نام برد.[۲] از عجلی افرادی چون پسرش صالح، محمد بن فطیس غافقی و سعید بن عثمان روایت کرده‌اند.[۳] به روایتی احمد بن حنبل و یحیی بن معین نیز احادیثی را از وی اخذ کرده‌اند. عجلی پس از آنکه در عراق حدیث آموخت و به شهرتی دست یافت، زادگاهش را ترک کرده و به مغرب مهاجرت کرد و در طرابلس سکنی گزید. شهرت و آوازه وی مربوط به زمانی است که در مغرب به تدریس حدیث و تصنیف اشتغال داشت. او از محدثان برجسته و توانای روزگار خویش بود و روایاتش مورد استناد دیگران قرار گرفته است.[۴] گویا این هجرت، در دوره محنت و برای فرار از فتنه خلق قرآن بوده است.[۵] یحیی بن معین او را فردی بسیار موثق دانسته و ستوده است.[۶] وی به سال ۲۶۱ه‍ در طرابلس مغرب درگذشت[۷] و در همان جا به خاک سپرده شد.[۸] آثار وی عبارت‌اند از: الجرح و التعدیل[۹] و التاریخ[۱۰].[۱۱]

احمد بن عبدالله عجلی

(متوفای سال ۲۶۱) او نزد اهل سنت از علمای بسیار بزرگ به شمار می‌آید، و در کتب جرح و تعدیل اقوال وی را نقل می‌کنند. عجلی در کتاب تاریخ الثقات عمر بن سعد بن أبی وقاص را توثیق کرده است[۱۲].

یحیی بن معین پس از نقل توثیق عمر بن سعد از سوی احمد عجلی و نسائی، می‌گوید: کیف یکون من قتل الحسین ثقة![۱۳]. و بدین ترتیب این توثیق را رد می‌کند. و از این جا میزان تقوا و انصاف عجلی در جرح و تعدیل راویان به دست می‌آید![۱۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. تاریخ بغداد، ج۴، ص۲۱۴ - ۲۱۵.
  2. تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۵۶۰.
  3. تاریخ الاسلام، ج۲۰، ص۴۹ و ۵۰.
  4. تاریخ بغداد، ج ۴، ص۲۱۴ و ۲۱۵.
  5. هدیة العارفین، ج۱، ص۴۹.
  6. سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۵۰۶.
  7. تاریخ الاسلام، ج۲۰، ص۴۹ و ۵۰.
  8. تاریخ بغداد، ج ۴، ص۲۱۴ و ۲۱۵.
  9. الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۹.
  10. شذرات الذهب، ج۲، ص۱۴۱.
  11. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۱۴۵.
  12. معرفة الثقات، ج۲، ص۱۶۶، ۱۳۴۳، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۳۹۶، ۷۴۷.
  13. ر.ک: تهذیب التهذیب، ج۷، ص۳۹۶، تاریخ دمشق، ج۴۵/۵۵، ص۵۲۱۲، تهذیب الکمال، ج۲۱، ص۳۵۷، ۴۲۴۰، میزان الاعتدال، ج۳، ص۱۹۹، ۶۱۱۶.
  14. حسینی میلانی، سید علی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱، ص ۱۲۹.