احکام فتوایی در فقه سیاسی

مقدمه

احکام فتوایی به فتاوی مراجع تقلیدی اطلاق می‌گردد که در صدد ابلاغ حکم الهی می‌باشند و فتوی همان حکم کلی است که از ادله اربعه (کتاب، سنّت، عقل و اجماع) در موضوعات کلی به‌دست آید[۱]. فتوا، از روش‌های مترقی فقه شیعه است که در حل مسائل نو و جدید نقش مهمّی ایفا می‌کند؛ این مسأله نشانگر آن است که اسلام، تا چه میزان به نو‌آوری در احکام و تأثیر زمان و مکان در آن، در طی ادوار تاریخی، اهمیت قایل است. فتوا، در طول تاریخ تشیع[۲]، عاملی در جهت مبارزه با هر گونه استثمار، استعمار و ستم و پشتوانه‌ای برای نهضت‌های آزادی‌بخش بوده است؛ نظیر فتوای آیت الله میرزا حسن شیرازی در جنبش تنباکو[۳][۴].

منابع

پانویس

  1. التنقیح فی شرح العروة الوثقی، رسالة الاجتهاد و التقلید، ص۲۴-۲۰.
  2. نهج البلاغه، نامه ۶۷؛ بحار الانوار، ج۱۰۱، ص۲۶۸؛ النهایه، ج۳، ص۴۱۱.
  3. برای آگاهی بیشتر ر. ک: تحریم تنباکو در ایران.
  4. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۲۲.