مقدمه

جباریت صفت کسی می‌باشد که دارای نفوذ است، فرد مقابلش را زیر سلطه قرار می‌دهد به گونه‌ای که مجالی برای انتخاب نداشته باشد[۱]. در لغت آمده است که به «سلطان»، «جَبْر» می‌گویند، به دلیل آنکه هر گونه اراده کند بر مردم، قهر می‌ورزد. اجبار در اصل، وادار کردن دیگری و اکراه است. در کاربرد این صفت برای انسان، به کسی گفته می‌شود که با ادعای بزرگی و برتری‌ای که شایسته آن نیست، به دنبال جبران کاستی خویش است و لذا برای انسان، در موارد ناپسند و مذموم به کار می‌رود[۲]؛ همچنین گفته شده جبار کسی است که همراه با خشم و غضب، می‌کشد[۳]. این مفهوم نیز به طور کامل خروج از دایره عدالت و حق را به ویژه در عرصه سیاسی- اجتماعی نشان می‌دهد.[۴]

پرسش مستقیم

منابع

پانویس

  1. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، واژه «جبر».
  2. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۸۳.
  3. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۳، ص۲۳۹؛ همچنین ر. ک: طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۲۶۰.
  4. سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص ۵۹.