محمد بن اسماعیل ترمذی

مقدمه

ابواسماعیل محمد بن اسماعیل بن یوسف سلمی ترمذی بغدادی سالمی. وی بعد از سال ۱۹۰هـ متولد شد.[۱] به نوشته ابوسعد سمعانی، اصل وی از ترمذ، اما خود اهل بغداد بود.[۲] از دوران حیات آموزشی وی اطلاعات تفصیلی وجود ندارد، اما آورده‌اند که برای کسب علم سفرهایی به حجاز، شام و مصر داشت[۳] و از کسانی چون محمد بن عبدالله انصاری، ابونعیم، حسن بن سوار بغوی و اسحاق بن محمد فروی حدیث شنید.[۴]

ترمذی قاضی،[۵] مفسر،[۶] فقیه، خوش فهم، مورد وثوق و در آگاهی نسبت به مذهب اهل سنت شهرت داشت. او برای گسترش دانش خویش نیز سفرهایی داشت و در بغداد به نقل حدیث پرداخت و بزرگانی مانند ابوبکر بن ابی الدنیا، یحیی بن محمد بن صاعد، قاضی ابوعبدالله محاملی، محمد بن مخلد دوری، ابوبکر شافعی، ابوعیسی ترمذی و ابوعبدالرحمن نسائی از او بهره گرفتند.[۷]

ابن ابی یعلی نام وی را در زمره فقها و محدثان حنبلی مذهب ذکر کرده است.[۸] کتاب «ناسخ القرآن و منسوخه» اثر اوست.[۹] وی در رمضان سال ۲۸۰ درگذشت و در کنار قبر احمد بن حنبل به خاک سپرده شد.[۱۰] برخی زمان فوت او را سال ۲۷۵هـ یا اندکی قبل و یا بعد از آن ذکر کرده اند[۱۱].[۱۲]

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. سیر اعلام النبلاء ۱۳/۲۴۲.
  2. الانساب ۱/۴۶۱.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۳/۲۴۲.
  4. تاریخ الاسلام ۲۰/۴۳۹.
  5. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۶۳.
  6. معجم المفسرین ۲/۴۹۴.
  7. تاریخ بغداد ۲/۴۲.
  8. طبقات الحنابله ۱/۲۷۹.
  9. طبقات المفسرین (داوودی) ۲/۱۰۹.
  10. تهذیب الکمال ۲۴/۴۹۱.
  11. الثقات ۹/۱۵۱.
  12. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۶۷۶.