آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)
| آشنایی با علوم قرآنی | |
|---|---|
| پرونده:13790.jpg | |
| زبان | فارسی |
| تحقیق یا تدوین | مصطفی سلیمی زارع؛ روح‌الله ناظمی |
| ویراستار | عرفان حایری |
| موضوع | علوم قرآن |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث|انتشارات انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث]][[رده:انتشارات انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۵ ش) ش |
| تعداد صفحه | ۲۳۴ |
آشنایی با علوم قرآنی، کتابی است به زبان فارسی که به پژوهش کوتاه و مختصر در مورد علوم قرآنی می‌پردازد. این کتاب تقریری از درس‌های محمد کاظم شاکر است که به کوشش مصطفی سلیمی زارع، روح‌الله ناظمی نوشته شده و توسط انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث به چاپ رسیده است[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «یک دوره مباحث علوم قرآنی را با توجه به نیاز دانشجویان علوم قرآن بیان میکند. هدف نویسنده، ارائه معلوماتی مقدماتی است که دانستن آنها برای فهم قرآن مجید ضروری است. وی این کتاب را در قالب متنی درسی همراه با طرح پرسشهایی در پایان هر فصل تألیف نموده»[۱]
فهرست کتاب
جلسۀ اول
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- مباحث مقدماتی در علوم قرآن و منابع آن؛
- الف) معنای اصطلاحی علوم قرآنی؛
- ب) شاخه‌های علوم قرآنی؛
- ج) اهمّ منابع علوم قرآن؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ دوم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- معناشناسی وحی؛
- وحی در لغت؛
- وحی در اصطلاح ادیان الهی؛
- خلاصه و نتیجۀ؛
- ضمیمه؛
- راه رسیدن به مکاشفات روحی؛
- کشفیات در حالات خاص مثل بیماری؛
- ارتباط با روح مرده در مکاشفه؛
- کشف حوادث در حین انجام؛
- آیا رؤیا حقیقت دارد؟؛
- قرآن در این‌باره چه میگوید؟؛
- آیا نفس با رؤیا اتصال دارد؟؛
- رؤیای صریح و غیر صریح.
جلسۀ سوم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- کاربردهای وحی؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ چهارم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- مهم‌ترین نظریات در تبیین وحی؛
- نظریۀ فعل گفتاری یا املای لفظ؛
- نظریۀ القای معنا (گزاره)؛
- نظریۀ تجربه دینی؛
- ویژگیهای وحی رسالی؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ پنجم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- نزول قرآن؛
- معناشناسی اصطلاحات مربوط به نزول؛
- جایگاه بحث نزول قرآن در قرآن؛
- جایگاه بحث نزول قرآن در روایات؛
- تلاش‌های علمی متقدمان؛
- تحقیقات متأخران و معاصران؛
- اهم مسائل بحث‌برانگیز در این موضوع؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ ششم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- بعثت و زمان نزول قرآن؛
- انواع نزول قرآن؛
- فترت وحی؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ هفتم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- تعریف مکی و مدنی؛
- جایگاه بحث مکی و مدنی در قرآن؛
- جایگاه بحث مکی و مدنی در روایات؛
- تحقیقات متقدمان دربارۀ مکی و مدنی؛
- پژوهش‌های متأخران و معاصران؛
- مسائل بحث‌برانگیز؛
- خلاصه و نتیجه؛
جلسۀ هشتم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- ویژگیهای وحی مکی و مدنی؛
- بررسی و نقد برخی از شبهات مطرح شده پیرامون تعارض آیات مکی و مدنی؛
- آیات استثنا؛
- خلاصه و نتیجه؛
جلسۀ نهم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- آشنایی با اصطلاحات سبب نزول، شأن نزول، فضای نزول و جوّ نزول؛
- جایگاه اسباب نزول در آیات قرآن؛
- جایگاه اسباب نزول در روایات؛
- کوشش‌های متقدمان در زمینۀ اسباب نزول؛
- کوشش‌های متأخران و معاصران در زمینۀ اسباب نزول؛
- مهم‌ترین مسائل بحث برانگیز در اسباب نزول؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ دهم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- اعتبار «عموم لفظ» یا «خصوص سب»؛
- نقش اسباب نزول در تفسیر قرآن؛
- تعدّد اسباب نزول و وحدت نازل؛
- وحدت سبب نزول و تعدد نازل؛
- اعتبار روایات اسباب نزول؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ یازدهم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- بررسی معنای محکم و متشابه؛
- جایگاه بحث محکم و متشابه در قرآن؛
- جایگاه بحث محکم و متشابه در روایات؛
- تلاش‌های متقدّمان در زمینۀ محکم و متشابه؛
- تلاش‌های متأخران و معاصران در زمینۀ محکم و متشابه؛
- مسائل بحث‌برانگیز؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ دوازدهم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
- دیدگاههای مختلف پیرامون حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
- دیدگاه علامه طباطبایی در بارۀ حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
- نسبی بودن محکم و متشابه؛
- تفسیر متشابهات؛
- بررسی دیدگاههای مختلف در بارۀ تفسیر آیات متشابه؛
- تأویل قرآن؛
- بررسی معنایی تأویل؛
- مهم‌ترین معانی اصطلاحی تأویل؛
- عالمان به تأویل؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ سیزدهم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- بررسی معنای نسخ؛
- جایگاه مبحث نسخ در قرآن؛
- جایگاه مبحث نسخ در روایات؛
- تلاش‌های پیشینیان پیرامون ناسخ و منسوخ؛
- تلاش‌های متأخران و معاصران پیرامون ناسخ و منسوخ؛
- خلاصه و نتیجه.
جلسۀ چهاردهم
- مروری بر مباحث پیشین؛
- اهداف درس؛
- مقدمه؛
- انواع نسخ؛
- حکمت نسخ؛
- بررسی شبهات نسخ؛
- بررسی نمونه‌هایی از آیات ناسخ و منسوخ؛
- نجوا با پیامبر؛
- امتاع و عدّۀ وفات؛
- ارث در میان مهاجر و انصار؛
- میزان مقاومت در برابر دشمن؛
- خلاصه و نتیجه؛
دربارهٔ پدیدآورندگان
| محمد کاظم شاکر (پدیدآورنده) |
|---|
 |
| مصطفی سلیمی زارع (پدیدآورنده) |
|---|
|
بخش آغازین خالی است |
| روح‌الله ناظمی (پدیدآورنده) |
|---|
|
بخش آغازین خالی است |