تعلیم و تزکیه
- این مدخل از زیرشاخههای بحث فلسفه بعثت است. "تعلیم و تزکیه" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تعلیم و تزکیه (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
تعلیم و تزکیه یکی از اهداف ارسال رسولان الهی و تبلیغ رسالت الهی است.
قرآن
- ﴿﴿رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴾﴾[۱]
- ﴿﴿هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الأُمِّيِّينَ رَسُولا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُّبِينٍ﴾﴾[۲]
- ﴿﴿كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولاً مِّنكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمْ تَكُونُواْ تَعْلَمُونَ﴾﴾[۳]
حدیث
- إرشاد القلوب: در تفسیر سخن خداوند که میفرماید: «به راستی ابراهیم، پیشوای مطیع خدا [و] حقگرا بود و از مشرکان نبود» نقل شده است که ابراهیم، خیر و نیکی را تعلیم میداد.[۴]
- سنن ابن ماجه ـ به نقل از عبد اللّه بن عمرو ـ :روزی پیامبر خدا(ص) از یکی از اتاقهای خود بیرون آمد و وارد مسجد شد. در مسجد، دو حلقه جمعیت دید: یک دسته قرآن میخواندند و به مناجات با خدا مشغول بودند و حلقه دوم، مشغول آموختن و آموزش دادن بودند. پیامبر(ص) فرمود: «همگی کار خوبی انجام میدهید. این دسته، مشغول تلاوت قرآن و مناجات با خدایند. اگر خداوند بخواهد، به آنان میبخشد یا از آنان دریغ میکند، و این دسته، میآموزند و آموزش میدهند و به راستی که من معلّم برانگیخته شدم». آن گاه با آنان (حلقه دوم) نشست.[۵][۶]
منابع
جستارهای وابسته
- برپا داشتن حجت
- اتمام حجت
- برانگیختن فطرت و عقل
- احیای انسان
- خارج ساختن مردم از تاریکیها به نور
- دعوت به مصالح دین و دنیا
- دعوت به ایمان آوردن به غیب
- دعوت به ایمان آوردن به توحید
- دعوت به ایمان آوردن به نبوت
- دعوت به ایمان آوردن به معاد
- دعوت به برپا داشتن قسط
- دعوت به رهبری امام عادل
- دعوت به آزادی هدفمند
- دعوت به الفت و پرهیز از تفرقه
- دعوت به شناخت اهل حق از راه شناخت حق
- دعوت به ارزشهای اخلاقی
- دعوت به کارهای نیکو
- دعوت به پرستش خداوند
- دعوت به پروامندی و پرهیزگاری
- دعوت به دوست داشتن خداوند
- یادآوری کردن روزهای خدا
- امر به معروف و نهی از منکر
- مبارزه با بدعتها
- نوید و بیم دادن
- فراخواندن نزدیکان پیش از دعوت دیگران
پرسشهای وابسته
منبعشناسی جامع نبوت
پانویس
- ↑ «پروردگارا! و در میان آنان از خودشان پیامبری را که آیههایت را برای آنها میخواند و به آنان کتاب (آسمانی) و فرزانگی میآموزد و به آنها پاکیزگی میبخشد، برانگیز! بیگمان تویی که پیروزمند فرزانهای». سوره بقره، آیه ۱۲۹.
- ↑ « اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت که بر ایشان آیاتش را میخواند و آنها را پاکیزه میگرداند و به آنان کتاب (قرآن) و فرزانگی میآموزد و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند». سوره جمعه، آیه ۲.
- ↑ «چنان که از خودتان پیامبری در میان شما فرستادیم که آیههای ما را بر شما میخواند و (جان) شما را پاکیزه میگرداند و به شما کتاب آسمانی و فرزانگی میآموزد و آنچه را نمیدانستید به شما یاد میدهد». سوره بقره، آیه ۱۵۱.
- ↑ "إرشاد القلوب: رُوِیَ فی قَولِهِ تَعالی: ﴿﴿إنَّ إبراهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتًا للّهِِ حَنیفًا ولَم یَکُ مِنَ المُشرِکینَ﴾﴾(سوره نحل، آیه ۱۲۰ أنَّهُ کانَ یُعَلِّمُ الخَیرَ". إرشاد القلوب: ص ۱۴؛ و راجع: المستدرک علی الصحیحین: ج ۳، ص ۳۰۵، ح ۴۱۸۸.
- ↑ "سنن ابن ماجة عن عبد اللّه بن عمرو: خَرَجَ رَسولُ اللّهِ(ص) ذاتَ یَومٍ مِن بَعضِ حُجَرِهِ فَدَخَلَ المَسجِدَ فَإِذا هُوَ بِحَلقَتَینِ: إحداهُما یَقرَؤونَ القُرآنَ ویَدعونَ اللّهَ، وَالاُخری یَتَعَلَّمونَ ویُعَلِّمونَ. فَقالَ النَّبِیُّ(ص): کُلٌّ عَلی خَیرٍ؛هؤُلاءِ یَقرَؤونَ القُرآنَ ویَدعونَ اللّهَ، فَإِن شاءَ أعطاهُم وإن شاءَ مَنَعَهُم، وهؤُلاءِ یَتَعَلَّمونَ ویُعَلِّمونَ، وإنَّما بُعِثتُ مُعَلِّما. فَجَلَسَ مَعَهُم". سنن ابن ماجة: ج ۱، ص ۸۳، ح ۲۲۹، مسند الدارمی: ج ۱، ص ۱۰۵، ح ۳۵۵، مسند الطیالسی: ص ۲۹۸، ح ۲۲۵۱، جامع بیان العلم: ج ۱، ص ۵۰، وکلّها نحوه، کنزالعمّال: ج ۱۰ ص ۱۴۷، ح ۲۸۷۵۱؛ منیة المرید: ص ۱۰۶، نحوه.
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج۱۵، ص۱۱۴-۱۱۵.